Οι καλικάντζαροι της διαπραγμάτευσης!

Όλο τον υπόλοιπο χρόνο προσπαθούν να κόψουν τον κορμό και τις ρίζες του δέντρου που κρατάει τη Γη. Και ενώ έχουν φτάσει πολύ κοντά στον στόχο τους, το δέντρο σειέται συθέμελα κι είναι έτοιμο να πέσει, ανεβαίνουν στη Γη (για διάφορους λόγους, ανάλογα με την εκδοχή του μύθου: είτε για να μην τους πλακώσει η Γη που είναι έτοιμη να πέσει, είτε για να γιορτάσουν τη νίκη τους, κ.λπ.). Όμως αυτές τις μέρες που οι καλικάντζαροι βρίσκονται στον Πάνω Κόσμο, οι ρίζες και ο κορμός του δέντρου ξαναθεριεύουν, με αποτέλεσμα, μετά την επιστροφή τους, να ξαναρχίζουν από την αρχή το πριόνισμα!

Σε κάπως παρόμοια θέση βρίσκεται, φαίνεται, και η κυβέρνηση. Η επανεκκίνηση της δεύτερης αξιολόγησης, που σύντομα θα αρχίσει, απαιτεί επανεξέταση των πάντων –ακόμα και των συμφωνηθέντων! Με τις σοβαρές διαφωνίες (ή αδιέξοδα;...) ανοιχτές, κανείς από την κυβέρνηση ή την Κομισιόν δεν επιθυμεί οι «καλικάντζαροι» του Βερολίνου και του ΔΝΤ να έχουν προλάβει να αλλάξουν τα δεδομένα και τις συμφωνίες που έχουν επέλθει. Με τις ημερομηνίες να «τρέχουν» είναι από πολύ δύσκολο έως αδύνατον η δεύτερη αξιολόγηση να κλείσει μέχρι της 26 Ιανουαρίου που συνεδριάζει το Eurogroup –το πρώτο με τον Ντόναλντ Τραμπ στο τιμόνι των ΗΠΑ. Έως τότε θα έχει συνεδριάσει και το Euro Working Group, στις 12 Ιανουαρίου, ενώ, μετά τη συνεδρίαση αυτή, αναμένεται και η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα.

Τα ανοιχτά θέματα πολλά και δύσκολα:

• Εργασιακά, όπου πιθανόν να υπάρξει συμβιβασμός με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να υποχωρήσει εδώ, και να αντικαταστήσει, με μια ανεξάρτητη αρχή, το «βέτο» στις απολύσεις του υπουργού Εργασίας. Προϋπόθεση να εξασφαλίσει την επεκτασιμότητα των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
• Ενεργειακά, που, όπως εκτιμούν κορυφαίοι υπουργοί, δεν θα υπάρξει τελικά πρόβλημα.
• Δημοσιονομικό κενό 2017 και 2018. Για το 2017 ο προϋπολογισμός έχει (θεωρητικά) κλείσει. Απομένει η κυβέρνηση να παρουσιάσει ισοδύναμα 50 εκατ. ευρώ, που θα αντισταθμίζουν το κόστος από την εξαγγελθείσα αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά που βιώνουν την προσφυγική κρίση. Πρόβλημα υπάρχει για το 2018, καθώς ο «λογαριασμός» κατά την Κομισιόν φτάνει τα 150 εκατ., ενώ το ΔΝΤ επιμένει ότι ξεπερνά τα 300 εκατ. Και υπάρχει, βέβαια, η επιμονή του ΔΝΤ η εξοικονόμηση να προέλθει από την κατάργηση των οικογενειακών και αναπηρικών επιδομάτων.
• Ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2018 (τέλος του «ελληνικού προγράμματος») και μετά. Εδώ δίνεται η μεγαλύτερη μάχη, καθώς η κυβέρνηση εκτιμά ότι τυχόν δέσμευση για υψηλά πρωτογενή μπορεί να καθηλώσει την ανάπτυξη. Το Βερολίνο κάνει λόγο για πλεονάσματα ύψους 3,5% για δέκα χρόνια, με το ΔΝΤ να μην δίνει καμία μάχη για το αδύνατον της υλοποίησης αλλά για δημοσιονομικά μέτρα ύψους 4,5 δισ. ευρώ για μετά το 2018! Και επιμένει για μείωση του αφορολόγητου (να πέσει στις 5.000 ευρώ) και περικοπή κύριων συντάξεων – προτάσεις που είναι αδύνατον να γίνουν αποδεκτές από την κυβέρνηση.

Η λύση θα εξαρτηθεί από την απόφαση του θα πάρει το ΔΝΤ. Θα μείνει ή όχι στο πρόγραμμα; Και αν παραμείνει θα δεχτεί να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση όπως και η πρώτη, με το ίδιο σε ρόλο τεχνικού συμβούλου;

Και όσον αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα θα δεχτεί άραγε το Βερολίνο την πρόταση του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, για περιγραφή των μέτρων, χωρίς ποσοτικοποίηση, και με επέκταση του δημοσιονομικού «κόφτη» για όσα χρόνια χρειαστεί;

Σοβαρές απαντήσεις, προς το παρόν, δεν υπάρχουν.