Τα «ήρεμα νερά» στο Αιγαίο και οι διαφωνίες

Στο πλαίσιο της προώθησης της υποψηφιότητας της Ελλάδας ως μη μονίμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2025-2026, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, πραγματοποιεί επίσκεψη στη Νέα Υόρκη, όπου θα συμμετάσχει σε υποστηρικτικές εκδηλώσεις και θα πραγματοποιήσει ένα τελικό γύρο επαφών πριν την ψηφοφορία, την Πέμπτη 6 Ιουνίου.

Η Ελλάδα θα υποστηρίξει για τη θέση του γενικού γραμματέα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) τον Τούρκο πρέσβη και πρώην υφυπουργό Εξωτερικών, Φεριντούν Σινιρίογλου. Από την πλευρά της, η Τουρκία θα υποστηρίξει την υποψηφιότητα της πρώην επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών Μάνιας Τελαλιάν για τη θέση της διευθύντριας του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ.

Ωστόσο, το όνομα του στενού συνεργάτη του Τούρκου Προέδρου, Φεριντούν Σινιρίογλου δημιούργησε «σκιές», καθώς ως μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ υπέγραφε τις επιστολές με τις οποίες η Άγκυρα ζητούσε την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών (Ιούλιος 2021) και επικοινωνούσε διεθνώς το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» (Νοέμβριος 2019, Μάρτιος 2020).

Οι επόμενες ελληνοτουρκικές επαφές

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Χακάν Φινάν βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία. Η Αθήνα βαδιζει σε λογική σταδιακής εμβάθυνσης με σκοπό οι όποιες διαφωνίες να μην παράγουν κρίσεις.

Οι επικεφαλής της διπλωματίας των δύο χωρών αναμένεται να συναντηθούν τον Ιούλιο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ εξετάζοντας τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα ενώ δεν αποκλείεται να προετοιμάσουν το επόμενο τετ-α -τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν στην Νέα Υόρκη.

Κατά την συνάντησή τους στην Άγκυρα στις 13 Μαϊου οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι η επόμενη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος - Τουρκίας θα πραγματοποιηθεί στην 'Αγκυρα περί το τέλος του έτους.

«Πιστεύω ότι θα πρέπει να μιλάμε περισσότερο μεταξύ μας, αντί να μιλάμε ο ένας για τον άλλον. Η Ελλάδα πάντα έλυνε τις διαφορές μέσω του καλή τη πίστει διαλόγου και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας. Η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν», είχε διαμηνύσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης .

Νέο αγκάθι το θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε υπογραμμίσει ότι « μπορούμε να διαφωνούμε με πολιτισμένο τρόπο», επαναλαμβάνοντας ότι η πρωτοβουλία της Ελλάδας για τα θαλάσσια πάρκα είναι αμιγώς περιβαλλοντική.

Στον αντίποδα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι «η Τουρκία δεν θα δεχθεί de facto καταστάσεις» .

Την ίδια ώρα , η Άγκυρα επιμένει στη ρητορική περί «Γαλάζιας Πατρίδας». «Ενώ συνεχίζουμε την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, προστατεύουμε τα σύνορά μας. Και δίχως κανένα συμβιβασμό υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στη Γαλάζια Πατρίδα και στην Πατρίδα των Αιθέρων», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ.

Είχε προηγηθεί η προαναγγελία σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων από την Τουρκία στην περιοχή που η Άγκυρα περιγράφει με τον όρο «Γαλάζια Πατρίδα» και θεωρεί μέρος της «δικής της υφαλοκρηπίδας» διά στόματος του Υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ. Μιλώντας προ ημερών στο τηλεοπτικό δίκτυο Ηaberturk υπογράμμισε ότι «υπάρχουν ανακαλύψεις, κάνουμε νέες γεωτρήσεις. Η Μεσόγειος είναι το πρώτο βήμα της στρατηγικής μας να πάμε σε περιοχές που δεν έχουν ερευνηθεί στο παρελθόν με τα πλοία μας. Εχουμε πραγματοποιήσει οκτώ γεωτρήσεις βαθιάς θάλασσας στη Μεσόγειο».

Βήμα-βήμα η ελληνοτουρκική προσέγγιση

Οι βασικές θέσεις της Αθήνας δεν αλλάζουν καθώς αποτελούν μέρος της εθνικής στρατηγικής. Μετά την συνάντηση των δύο ηγετών στην Άγκυρα έχει στρωθεί το έδαφος για έναν διακρατικό διάλογο ο οποίος πραγματοποιείται μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών των δύο χωρών όπου αξιολογείται η πρόοδος που έχει σημειωθεί σε τομείς που αφορούν, μεταξύ άλλων, στο Μεταναστευτικό, την Πολιτική Προστασία, το Εμπόριο, την Οικονομία και τον Τουρισμό.

Η ελληνική πλευρά επιδιώκει μέσω της ελληνοτουρκικής προσέγγισης μία περίοδο ησυχίας χωρίς εντάσεις και απειλές στο Αιγαίο.