«Ναι μεν αλλά» από το Υπουργείο για το Ελληνικό

Ο σάλος προκλήθηκε από δημοσίευμα για την πρόθεση του υπουργείου Πολιτισμού να κηρύξει σχεδόν το σύνολο του χώρου του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό σε αρχαιολογικό χώρο, απειλώντας να τινάξει στον αέρα τα σχέδια της παραχώρησης της συγκεκριμένης έκτασης.

Επί της ουσίας πάντως το υπουργείο Πολιτισμού παραδέχεται ότι έχει ζητήσει να κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος μεγάλο τμήμα της περιοχής που είναι υπό παραχώρηση ενώ διαψεύδει μόνο ότι ζητά να κηρυχθεί ως «νεότερο μνημείο» ο διάδρομος προσγείωσης ή ο υδατόπυργος της πρώην αμερικανικής βάσης. Το υπουργείο διαβεβαιώνει ότι η «η επένδυση στο Ελληνικό θα προχωρήσει απρόσκοπτα»

Στο ενημερωτικό Δελτίο του υπουργείου επισημαίνονται τα εξής:

«Σε σειρά καταστροφολογικών δημοσιευμάτων αναφέρεται ότι ο Υπουργός Πολιτισμού και η Κυβέρνηση δήθεν θέτουν εμπόδια για την επένδυση στο Ελληνικό.

Αφορμή υπήρξαν έγγραφα των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με τα οποία γνωστοποιούνται προτάσεις αφ’ ενός για την κήρυξη - οριοθέτηση ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου στην περιοχή των Δήμων Αλίμου και Ελληνικού - Αργυρούπολης και αφ’ ετέρου για τον χαρακτηρισμό κτηρίων ως νεότερων μνημείων στην περιοχή της επένδυσης του Ελληνικού.

Για την αποκατάσταση της αλήθειας, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού επισημαίνει τα ακόλουθα:

Για την πρόταση κήρυξης - οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου

Η πρόταση κήρυξης - οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου αφορά σε μία ευρύτερη περιοχή στους Δήμους Αλίμου και Ελληνικού - Αργυρούπολης, περιλαμβάνοντας τμήμα της επένδυσης στο Ελληνικό και όχι ολόκληρη την επένδυση, όπως ανακριβώς αναφέρεται στα δημοσιεύματα. Στο σύνολο της περιοχής αυτής έχουν ανασκαφεί στο παρελθόν και υπάρχουν ορατές αρχαιότητες, που ανήκουν στους αρχαίους Δήμους Αλιμούντος και Ευωνύμου.

Η πρόταση περιλαμβάνει εκτάσεις των συνεκτικών πολεοδομικών ιστών των σύγχρονων δήμων Αλίμου και Ελληνικού - Αργυρούπολης και εκτείνεται σε τμήμα της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Κριτήριο για τον καθορισμό ορίων είναι η αρχαιολογική έρευνα πεδίου και οι αρχαιότητες που έχουν εντοπιστεί.

Όπως έχει επανειλημμένα εξηγηθεί και στην περίπτωση Αφάντου, όπου η στάση του Υπουργείου Πολιτισμού δικαιώθηκε απόλυτα και από το Συμβούλιο της Επικρατείας, η κήρυξη - οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου δεν δεσμεύει την περιοχή ούτε μεταβάλλει επί τα χείρω τους συνήθεις όρους που ισχύουν γενικότερα από την πλευρά του αρχαιολογικού νόμου για δημόσια και ιδιωτικά έργα σε ολόκληρη τη χώρα.

Η μόνη υποχρέωση που προκύπτει από την κήρυξη είναι ότι τα έργα που εκτελούνται στην περιοχή που οριοθετείται, πρέπει να εγκρίνονται από το Υπουργείο Πολιτισμού, μετά από γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου, και να παρακολουθούνται από την αρχαιολογική υπηρεσία. Πρόκειται για συνήθεις όρους που ούτως ή άλλως τίθενται σε περιοχές όπου έχουν εντοπιστεί ή είναι ορατές αρχαιότητες, όπως στη συγκεκριμένη.

Οι συγκεκριμένοι όροι ήδη έχουν τεθεί σε έργα που έχουν εκτελεστεί στην προς κήρυξη περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, στην οποία κατά την υλοποίηση τεχνικών έργων μετά την μετεγκατάσταση του αεροδρομίου εντοπίστηκαν αρχαία (π.χ. αμαξοστάσιο ΤΡΑΜ).

Μάλιστα, στις περιοχές που πρόκειται να καλύψουν χωρικά σχέδια, όπως το σχέδιο χωρικής ανάπτυξης που προβλέπεται για την επένδυση του Ελληνικού, σύμφωνα με τη νομοθεσία προηγείται η κήρυξη αρχαιολογικών χώρων, εφόσον υπάρχουν ανάλογα αρχαιολογικά δεδομένα, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Συνεπώς, η κήρυξη - οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στην εξέλιξη της επένδυσης του Ελληνικού ούτε στρέφεται ενάντιά της. Απλά επισημαίνει και γνωστοποιεί με θεσμικό τρόπο ότι στην ευρύτερη περιοχή έχουν εντοπιστεί και υπάρχουν ορατές αρχαιότητες, συνεπώς θα πρέπει να τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες του αρχαιολογικού νόμου, που ισχύουν σε όλα τα μεγάλα και μικρά έργα σε ανάλογες περιπτώσεις.

Για την πρόταση χαρακτηρισμού νεότερων μνημείων

Όσον αφορά στα νεότερα μνημεία, ήδη στο παρελθόν έχουν γίνει χαρακτηρισμοί τεσσάρων κτηρίων στην περιοχή του Ελληνικού, συγκεκριμένα ο σταθμός του ανατολικού αεροδρομίου του αρχιτέκτονα Σάαρινεν και τρία υπόστεγα.
Πιο πρόσφατα, το εργαστήριο αστικού περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου κατέθεσε στο Υπουργείο Πολιτισμού έκθεση - αίτηση, στην οποία τεκμηριώνεται η μεγάλη ιστορική, αρχιτεκτονική και τεχνική αξία κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, που διατηρούνται στους χώρους του πρώην αεροδρομίου, τα οποία το ΕΜΠ ζήτησε να χαρακτηριστούν ως μνημεία, πρόταση που έχει υιοθετηθεί και από το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS).

Την πρόταση αυτή οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού οφείλουν να επεξεργαστούν και να αντιμετωπίσουν, σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπει ο αρχαιολογικός νόμος και οι οποίες ακολουθήθηκαν.

Στα δημοσιεύματα γίνεται αναφορά σε σειρά κτηρίων, με βάση προκαταρκτική πρόταση της περιφερειακής υπηρεσίας νεότερων μνημείων του Υπουργείου που ασκεί τον επιτόπιο έλεγχο στην περιοχή προς την αρμόδια διεύθυνση της κεντρικής υπηρεσίας του Υπουργείου. Αποκρύπτεται, όμως, από τα δημοσιεύματα ότι η εν λόγω διεύθυνση σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία έχει ήδη αποστείλει την τελική εισήγησή της προς τους ενδιαφερόμενους φορείς για χαρακτηρισμό ή μη μόνο των εξής κτηρίων: (α) του κελύφους του αρχικού κτηρίου του δυτικού αεροσταθμού (αίθουσα αφίξεων – αναχωρήσεων εξωτερικού), (β) του παλαιού πύργου ελέγχου του αεροσταθμού, (γ) του αγγλικού υπόστεγου (Παγόδα) και (δ) του αρχικού πυρήνα του συγκροτήματος του πρώην αμερικανικού κολλεγίου Αθηνών (νυν κτήρια ΥΠΑ).

Οι προτάσεις για την κήρυξη - αναοριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου στους Δήμους Αλίμου και Ελληνικού - Αργυρούπολης και για τον χαρακτηρισμό νεότερων μνημείων στην περιοχή της επένδυσης του Ελληνικού έχουν γίνει αντικείμενο ενδελεχούς επεξεργασίας από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, σε σειρά συσκέψεων και αυτοψιών. Στο πλαίσιο των διαδικασιών που οφείλουν να ακολουθούνται, ήταν και η ευρύτερη κοινοποίηση των προτάσεων στους εμπλεκόμενους φορείς, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο αρχαιολογικός νόμος, για λόγους διαφάνειας και χρηστής διοίκησης.

Παράλληλα, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού βρίσκεται σε στενή συνεργασία και συντονισμό με τους υπόλοιπους φορείς της κυβέρνησης, συμμετέχοντας εποικοδομητικά σε συσκέψεις και ανταλλάσσοντας εγκαίρως ενημέρωση και στοιχεία, όπως μπορεί πολύ εύκολα να διασταυρωθεί. Συνεπώς, δεν έχει υπάρξει κανένας αιφνιδιασμός ούτε βέβαια υπάρχει πρόθεση να προκληθούν προβλήματα στην επένδυση.

Στο επόμενο διάστημα επίκειται η εξέταση των προτάσεων στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων. Αυτό έχει προγραμματιστεί να γίνει εγκαίρως, χωρίς να υπάρξει καμία καθυστέρηση στην εξέλιξη της επένδυσης. Κατά τη συζήτηση των θεμάτων, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα έχουν βήμα να εκθέσουν τις απόψεις και την επιχειρηματολογία τους, που θα ληφθούν υπ’ όψιν στις γνωμοδοτήσεις των συμβουλίων.
Η όλη προσπάθεια που γίνεται από την Κυβέρνηση σε σχέση με την επένδυση του Ελληνικού δεν στρέφεται εναντίον της αλλά εντάσσεται στην έγκαιρη ολοκλήρωση του ευρύτερου θεσμικού πλαισίου, που οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν αφήσει για χρόνια σε εκκρεμότητα, προκειμένου να προχωρήσει εντός των χρονοδιαγραμμάτων η έγκριση του ολοκληρωμένου σχεδίου χωρικής ανάπτυξης της επένδυσης.

Σε αντίθεση με όσους καταστροφολογούν ότι η πολιτιστική κληρονομιά «διώχνει τις επενδύσεις», πάγια θέση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι ότι η θεσμική και φυσική προστασία και ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας μπορούν και πρέπει να συνυπάρξουν με τη σύγχρονη ζωή και την ανάπτυξη, διασφαλίζοντας βιωσιμότητα και αειφορία.

Ο θόρυβος που έχει προκληθεί από τα δημοσιεύματα γύρω από το Ελληνικό οφείλεται σε κύκλους που, θολώνοντας τα γεγονότα, επιδιώκουν να προκαλέσουν προβλήματα στην Κυβέρνηση.

Οι εξελίξεις για μία ακόμα φορά θα τους διαψεύσουν.

Και η πολιτιστική κληρονομιά θα προστατευτεί και θα αναδειχτεί και η επένδυση στο Ελληνικό θα προχωρήσει απρόσκοπτα, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που προσφέρει ο πολιτισμός και εν τέλει κερδίζοντας προστιθέμενη αξία».

Έντονες οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

«Η πρόθεσή τους να κηρύξουν ως Αρχαιολογικό Χώρο ακόμη και την πίστα του αεροδρομίου αποδεικνύει πόσο επικίνδυνοι είναι αυτοί που κυβερνούν», ανέφερε σε ανάρτησή του στο twitter ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Άδωνις Γεωργιάδης και πρόσθεσε:

«Πάντως αν ερμηνεύσουμε τον Κριτία του Πλάτωνος, δεν αποκλείεται η Ατλαντίδα να βρίσκεται κάπου μεταξύ πίστας και κεντρικού κτιρίου... εύγε».

Ανακοίνωση για το θέμα εξέδωσε και η ΝΔ με την οποία καλεί τον πρωθυπουργό να πάρει θέση καθώς θεωρεί πως η επένδυση κινδυνεύει.

«Η επένδυση του Ελληνικού και μαζί με αυτήν χιλιάδες θέσεις εργασίας κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα.

Αιτία η πρόθεση του Υπουργείου Πολιτισμού να κηρύξει - με ακατανόητη καθυστέρηση - ως αρχαιολογικό χώρο σχεδόν ολόκληρη την έκταση του Ελληνικού.

Για μια ακόμη φορά η Κυβέρνηση παράγει αδιέξοδα. Τα, τουλάχιστον, περίεργα μπρος - πίσω στο ζωτικό για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας τομέα των επενδύσεων, έχουν ως πρώτο θύμα τους τις θέσεις απασχόλησης που εναγώνια περιμένουν οι άνεργοι συμπολίτες μας.

Κάθε φορά που δρομολογείται κάποια σοβαρή επένδυση στη χώρα, υπαρκτές ή τεχνητές ενδοκυβερνητικές διαμάχες και δυσλειτουργίες, τη δυναμιτίζουν.

Το Ελληνικό κινδυνεύει να γίνει ένα ακόμα θύμα αυτής της νοσηρής κατάστασης.

Ο κ. Τσίπρας οφείλει να πάρει άμεσα ξεκάθαρη θέση».

ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ: Οδηγούν σε ναυάγιο την μεγαλύτερη επένδυση

«Μόλις δυο μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και των επενδυτών και μετά την έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η κυβέρνηση οδηγεί σε ναυάγιο τη μεγαλύτερη επένδυση των τελευταίων δεκαετιών», ανέφερε ο υπεύθυνος της ΚΟ της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για θέματα Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Υποδομών Γιάννης Μανιάτης.

«Η διεθνής απαξίωση της χώρας κορυφώνεται με την πρόθεση να κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος το Ελληνικό και μνημεία τα κτίρια του αεροδρομίου, ο υδατόπυργος, ακόμη και ο ... διάδρομος προσγειώσεων! Λες και όλα αυτά δεν υπάρχουν εδώ και δεκαετίες, λες και δεν τα ήξερε η κυβέρνηση όταν το ΤΑΙΠΕΔ έβαζε την υπογραφή του στην κατακύρωση του διαγωνισμού» τονίζει, σημειώνοντας: «Η απρόβλεπτη αυτή εξέλιξη είναι επικίνδυνη», με πιθανές συνέπειες να μην υπογραφεί η σύμβαση, να αποχωρήσει ο επενδυτής και να παραμείνει το Ελληνικό εγκαταλελειμμένο.

«Την ιλαροτραγωδία την έχουμε ξαναδεί με τον ΟΛΠ, τη ΔΕΗ, τα 14 Αεροδρόμια, την Αφάντου στη Ρόδο, τον Αστέρα», αναφέρει και διερωτάται «τελικά ποια συμφέροντα εξυπηρετεί αυτή η κυβέρνηση και πού οδηγεί τη χώρα;».

«Αν δεν παρθούν άμεσα οι σωστές αποφάσεις, ο πρωταγωνιστής της πιθανής αναπτυξιακής κατάρρευσης της χώρας από εδώ και πέρα θα ακούει στο όνομα ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα με τρόπο ηχηρό» καταλήγει.

Ποτάμι: Γελοίες επιλογές κουτοπόνηρων ανθρώπων

Ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοωράκης, με ανάρτησή του στο Facebook κάνει λόγο για «γελοίες επιλογές κουτοπόνηρων ανθρώπων» και καταγγέλλει πως «υπουργοί και ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ συνωμοτούν Αυγουστιάτικα, για να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η αξιοποίηση του Ελληνικού».

Μεταξύ άλλων ο κ. Θεοδωράκης αναφέρει: «Δεν τους άρεσε η απόφαση για την Cosco και προσπάθησαν να την ανατρέψουν εισάγοντας λάθρα στην Βουλή ένα δικό τους κείμενο -ελπίζοντας ότι οι Κινέζοι δεν ξέρουν ελληνικά. Τώρα με το μισό κράτος στις διακοπές θέλουν να ορίσουν ως αρχαιολογική ζώνη το παλιό αεροδρόμιο! Ναι δεν είναι πλάκα. Υπουργοί και ένα τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ συνωμοτούν Αυγουστιάτικα, για να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η αξιοποίηση του Ελληνικού».

«Γελοίες επιλογές κουτοπόνηρων ανθρώπων. Αν είχαν κότσια, θα έπρεπε να βγουν και να πουν καθαρά όχι στην αξιοποίηση αλλά πού να διακινδυνεύεις καλοκαιριάτικα το Υπουργείο σου ... Να χάσουν και την δουλειά τους και οι διορισμένοι φίλοι σου... Πέτα καλύτερα η μπάλα στην ... αρχαιολογία!», σημειώνει ακόμα.

Ένωση Κεντρώων: Ερασιτεχνισμοί παντού και πάντα

Αντίδραση υπήρξε και από την Ένωση Κεντρώων. «Έπρεπε να συμφωνηθεί η επένδυση, για να συζητηθεί εκ των υστέρων ότι το Ελληνικό είναι αρχαιολογικός χώρος; Όλα στο πόδι σε αυτή τη χώρα; Καμία υπευθυνότητα; Κανείς δεν πρόκειται να μας πάρει στα σοβαρά, δυστυχώς. Ερασιτεχνισμοί παντού και πάντα. Είμαστε άξιοι της μοίρας μας» δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου Γιάννης Καλλιάνος.