Επιστολική ψήφος: Εκπνέει σήμερα η προθεσμία για τις αιτήσεις - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Να σημειωθεί ότι, από τις 3.000 με 4.000 που ήταν καθημερινά οι εγγραφές το προηγούμενο διάστημα, την τελευταία εβδομάδα ο αριθμός αυτός ανήλθε και πολλές φορές ξεπέρασε τις 10.000 εγγραφές ημερησίως με αποτέλεσμα να ενισχυθούν οι βάρδιες του γραφείου υποστήριξης που λειτουργεί για το σκοπό αυτό στο υπουργείο Εσωτερικών σε 24ώρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μέχρι το Σάββατο 27 Απριλίου το απόγευμα είχαν εγγραφεί στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα πάνω από 157.000 Έλληνες πολίτες προκειμένου να ψηφίσουν μέσω ταχυδρομείου στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Από αυτούς περίπου 116.000 μένουν στην Ελλάδα, ενώ σχεδόν 41.100 είναι κάτοικοι 115 χωρών.

Σημείο τριβής των αποδήμων με την εκάστοτε κυβέρνηση

Το μέτρο αυτό συνιστά ένα μεγάλο μεταρρυθμιστικό βήμα που εν τέλει γίνεται πραγματικότητα από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αίροντας όλα τα πρακτικά εμπόδια για τη συμμετοχή των πολιτών στην εκλογική διαδικασία.

Σημειώνεται άλλωστε ότι η επιστολική ψήφος αποτελούσε εδώ και δεκαετίες σημείο τριβής των αποδήμων με την εκάστοτε κυβέρνηση, καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που κατήγγειλαν ως απαράδεκτη διάκριση την υποχρέωση να ψηφίζουν αυτοπροσώπως.

Πλέον, με τη νέα αυτή διαδικασία, θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στις εκλογές χιλιάδες συμπολίτες μας που υπό άλλες συνθήκες ίσως να μην συμμετείχαν, όπως υπερήλικες, ασθενείς, άτομα με αναπηρία, νέοι που δουλεύουν εποχιακά, φοιτητές ή εργαζόμενοι την ημέρα των εκλογών, αφού πλέον δεν απαιτείται η φυσική τους παρουσία στο εκλογικό κέντρο που είναι εγγεγραμμένοι.

Ποιους αφορά η επιστολική ψήφος

Η επιστολική ψήφος αφορά όλους τους Έλληνες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, είτε ζουν στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό. Όλοι ανεξαιρέτως, με μια απλή και διασφαλισμένη διαδικασία, πλέον θα μπορούν να ψηφίσουν εξ αποστάσεως μέσω επιστολικής ψήφου, χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία σε εκλογικό κέντρο.

Σημειώνεται ότι στις προσεχείς ευρωεκλογές οι Έλληνες πολίτες που επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό, θα μπορούν να ψηφίσουν αποκλειστικά με επιστολική ψήφο. Δεν θα λειτουργήσουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό, όπως έγινε στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Εντός της ελληνικής επικράτειας, οι εκλογείς θα μπορούν να επιλέξουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο ή με φυσική παρουσία στο εκλογικό τους τμήμα.

Πώς γίνεται η εγγραφή στην πλατφόρμα του υπ. Εσωτερικών

Οι πολίτες που διαμένουν στην Ελλάδα, μπαίνουν στην πλατφόρμα epistoliki.ypes.gov.gr με τους κωδικούς taxis, ενώ οι Έλληνες του εξωτερικού κάνουν και χρήση του διαβατηρίου τους.

Εναλλακτικά, οι αιτήσεις δύνανται να υποβάλλονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή (πλατφόρμα) του υπουργείου Εσωτερικών και μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) ή των ελληνικών Προξενικών Αρχών (Έμμισθα Γενικά Προξενεία, Προξενεία, Προξενικά Γραφεία Πρεσβειών).

Ο εκλογέας δηλώνει τη διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του και την επιθυμητή διεύθυνση παραλαβής του εκλογικού υλικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο φάκελος της επιστολικής ψήφου θα αποσταλεί από το αρμόδιο υπουργείο τον επόμενο μήνα.

«Όποιος πολίτης είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους, έχει τη δυνατότητα να ζητήσει επιστολική ψήφο ενώ εάν υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα, οι εκλογείς εντός Ελλάδας μπορούν να απευθυνθούν στα ΚΕΠ και στο εξωτερικό στα κατά τόπους προξενεία», διευκρίνισε η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως.

Τι περιλαμβάνει ο εκλογικός φάκελος

Ο εκλογικός φάκελος θα περιέχει τον φάκελο επιστροφής της επιστολικής ψήφου, τον φάκελο της ψηφοφορίας, το ψηφοδέλτιο, ένα έντυπο με οδηγίες, κατάλογο των υποψηφίων και ένα έντυπο υπεύθυνης δήλωσης.

Οι φάκελοι θα έχουν εξωτερικά ανάγλυφο γνώρισμα, ώστε να μην μπορούν να πλαστογραφηθούν.

Πώς είναι το ψηφοδέλτιο

Το ψηφοδέλτιο δεν θα έχει καμία σχέση με αυτά που γνωρίζουμε. Στην μπροστινή όψη θα έχει όλα τα κόμματα που θα συμμετάσχουν στις εκλογές και η επιλογή θα γίνεται με σταυρό στο κουτάκι που βρίσκεται δίπλα από το όνομα και το έμβλημα του κόμματος.

Οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές επιλέγονται στην πίσω όψη όπου υπάρχει ένα μεγάλο τετράγωνο που περιλαμβάνει 42 αριθμημένα τετράγωνα (από το 1 έως το 42) που αντιστοιχούν στο σύνολο των υποψηφίων του κάθε κόμματος. Αντί για σταυρό, ο εκλογέας κυκλώνει τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε υποψήφιο που που επιθυμεί. Ο αριθμός που θα αντιστοιχεί σε κάθε υποψήφιο θα αναφέρεται στο έντυπο οδηγιών.

Πώς ψηφίζουμε - Βήμα βήμα η διαδικασία

Για να καταμετρηθεί η ψήφος είναι απαραίτητο να συμπληρωθεί από τον εκλογέα η υπεύθυνη δήλωση. Σε αυτή συμπληρώνει τα πεδία που προβλέπονται και δηλώνει ότι έχει εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της επιστολικής ψήφου και δεν μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία και ότι η συμπλήρωση του ψηφοδελτίου, και της επιλογής των υποψηφίων, έγινε αποκλειστικά από τον ίδιο δίχως την παρουσία άλλου προσώπου.

• Ο εκλογέας διαβάζει προσεκτικά το έντυπο των οδηγιών. Συμπληρώνει την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση έγχαρτα ή ηλεκτρονικά μέσω gov.gr και γράφει τα στοιχεία του στον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου.
• Επιλέγει τον συνδυασμό που επιθυμεί και τους υποψηφίους Ευρωβουλευτές ή ψηφίζει λευκό.
• Βάζει το ψηφοδέλτιο στον ειδικό φάκελο ψηφοφορίας, τον κλείνει και τον βάζει στον φάκελο επιστροφής. Σε περίπτωση που έχει συμπληρώσει την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση έγχαρτα την βάζει στον φάκελο επιστροφής, μαζί με το φωτοαντίγραφο ελληνικής ταυτότητας, ελληνικού διαβατηρίου ή ελληνικού διπλώματος οδήγησης.

Αφού ολοκληρώσει τη διαδικασία, βάζει το ψηφοδέλτιο στον ειδικό φάκελο ψηφοφορίας και τον κλείνει, βάζει τον φάκελο ψηφοφορίας, την αίτηση - υπεύθυνη δήλωση και το αποδεικτικό ταυτότητας μέσα στον φάκελο επιστροφής και τον αποστέλλει, χωρίς χρέωση, μέσω ταχυδρομείου ή συνεργαζόμενης εταιρείας ταχυμεταφορών.

Τον φάκελο με το ψηφοδέλτιο και την υπεύθυνη δήλωση την βάζει στον φάκελο επιστροφής και τον στέλνει στη διεύθυνση του παραλήπτη που είναι προσυμπληρωμένη στον φάκελο, χωρίς επιβάρυνση είτε με το ταχυδρομείο είτε με συνεργαζόμενη εταιρεία ταχυμεταφορών.

Η παραλαβή και η επιτροπή συλλογής

Οι φάκελοι πρέπει να φτάσουν στο σημείο συλλογής επιστολικών ψήφων έως τις 5 το απόγευμα την παραμονή των εκλογών (8 Ιουνίου). Ο εκλογέας έχει την ευθύνη για την έγκαιρη αποστολή του φακέλου. Τους φακέλους τους παραλαμβάνει η Ειδική Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου, η οποία συγκροτείται μόλις αρχίσουν οι αποστολές φακέλων. Σε κάθε επιτροπή συλλογής αντιστοιχούν 10 εκλογικά τμήματα.

Η τριμελής επιτροπή αποτελείται από τον πρόεδρο (πρωτοδίκης, εισαγγελέας πρωτοδικών, εισηγητές ΣτΕ, Εισηγητές Ελεγκτικού Συνεδρίου) και δύο μέλη δικαστικούς υπαλλήλους.

Η επιτροπή παραλαμβάνει τους φακέλους επιστροφής επιστολικής ψήφου, ελέγχουν με βάση τον ειδικό εκλογικό αριθμό του εκλογέα (που αναγράφεται στο εξωτερικό μέρος του φακέλου) την εγγραφή του εκλογέα στους καταλόγους της επιστολικής ψήφου.

Στη συνέχεια ενημερώνουν τον εκλογέα με email για την παραλαβή του φακέλου. Ακολούθως σημειώνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα την παραλαβή της επιστολικής ψήφου και τοποθετούν τον φάκελο της επιστροφής εκλογικής ψήφου στην ειδική κάλπη του εκλογικού τμήματος που ανήκει ο εκλογέας.

Τα σημεία αποστολής των επιστολικών ψήφων μπορεί να είναι σε δημόσια ή και ιδιωτικά κτήρια, τα οποίο θα μισθωθούν για τον σκοπό αυτό (πχ εκθεσιακός χώρος). Ο χώρος που θα βρίσκονται οι κάλπες θα φυλάσσεται από την Ελληνική Αστυνομία και θα παρακολουθείται και καταγράφεται από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης.

Τι θα γίνει την ημέρα των εκλογών

Εάν κάποιος πάει να ψηφίσει στο εκλογικό τμήμα, ενώ έχει εγγραφεί να ψηφίσει επιστολικά, ο δικαστικός αντιπρόσωπος δεν θα του επιτρέψει να ψηφίσει, καθώς θα υπάρχει ειδική ένδειξη δίπλα στον εκλογέα.

Εάν δεν φτάσει ο φάκελος έγκαιρα ή χαθεί από τον παραλήπτη, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος του εκλογικού τμήματος, στο οποίο είναι εγγεγραμμένος ο εκλογέας θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία.

Όσοι μετανιώσουν και θέλουν να ψηφίσουν με φυσική παρουσία αρκεί να μην στείλουν την επιστολική ψήφο. Αν ο φάκελος δεν έχει παραληφθεί εμπρόθεσμα (δηλαδή έως τις 17:00 την παραμονή των εκλογών) τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία.

Σε περίπτωση που επιλεγεί κατά λάθος άλλο κόμμα ή υποψήφιος, ο εκλογέας μπορεί να τυπώσει το ψηφοδέλτιο που θα υπάρχει στην σελίδα του υπουργείου Εσωτερικών και να το βάλει στον φάκελο ψηφοφορίας.

Αναλυτικό χρονοδιάγραμμα

Αναφορικά με τη διαδικασία επιστροφής των φακέλων και διαλογής τους, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας Εσωτερικών και Οργάνωσης του ΥΠΕΣ, οι πολίτες θα καλέσουν την εταιρεία που τους έφερε την επιστολική ψήφο. Οι φάκελοι επιστροφής για να θεωρηθούν έγκυροι θα πρέπει να επιστρέψουν στο Υπουργείο Εσωτερικών την παραμονή των εκλογών, δηλαδή το Σάββατο 8 Ιουνίου ώστε να προσμετρηθούν. Εάν δεν φτάσουν μέχρι τις 5 το απόγευμα, τότε θεωρείται ότι ο ψηφοφόρος δεν έχει ψηφίσει. Σε αυτή την περίπτωση, θα λαμβάνει ηλεκτρονικό μήνυμα ότι την επόμενη ημέρα από τις 11 το πρωί και μετά θα μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία στο εκλογικό τμήμα.

Οι ψηφοφόροι της Ελλάδος θα πρέπει να επιστρέψουν τους φακέλους τους ερχόμενοι σε επαφή με την εταιρεία που τους τους έφερε, μέχρι την 1η Ιουνίου. Παρομοίως εάν πάνε οι ίδιοι σε ένα κατάστημα της εταιρείας. Στο εξωτερικό ανάλογα με τη χώρα και την ήπειρο θα έχουν οδηγίες μέχρι ποια μέρα θα μπορούν να καλέσουν την εταιρεία.

Σημειώνεται ότι θα υπάρχει το κέντρο συλλογής, το οποίο θα λειτουργεί από τις 2 Μαΐου. Εκεί θα υπάρχει ο έφορος της επιστολικής ψήφου που θα είναι ανώτατος δικαστικός, θα υπάρχουν επίσης και δικαστικοί υπάλληλοι που θα συγκροτούν τις επιτροπές διαλογής. Τα κόμματα θα έχουν εκπροσώπους. Από τη στιγμή που θα έρχεται φάκελος, θα επιβεβαιώνεται η γνησιότητά του και ταυτόχρονα θα κατατίθεται στις κάλπες. Ο ψηφοφόρος θα λαμβάνει email ότι ο φάκελος κατέφτασε στην ώρα του και έχει ψηφίσει επιστολικά.

Το πρωί της Κυριακής, ανήμερα των εκλογών, 9 Ιουνίου, οι εφορευτικές επιτροπές των εκλογικών τμημάτων της επιστολικής ψήφου που θα αποτελούνται από έναν δικαστικό και δύο δικηγόρους, θα αρχίσουν τη διαδικασία της ψηφοφορίας. Θα τραβάνε από την κάλπη στην οποία θα έχουν καταχωρηθεί 1.000 επιστολικές, θα ανοίγουν τον φάκελο επιστροφής, θα λένε το όνομα, θα το βρίσκουν στον κατάλογο, θα βλέπουν αν υπάρχει μέσα η φωτοτυπία που ταυτοποιεί τον πολίτη, θα βλέπουν αν υπάρχει υπεύθυνη δήλωση συμπληρωμένη και στη συνέχεια θα παίρνουν τον ανώνυμο φάκελο ο οποίος θα έχει μέσα το ψηφοδέλτιο, θα το πηγαίνουν στην κάλπη και θα το αφήνουν μέσα.