«Δεν θα είναι σύντομη η διαδικασία»: Ο οδικός χάρτης των ελληνοτουρκικών με φόντο τη Χάγη
Ενόψει της επικείμενης συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αμφότερες πλευρές μπαίνουν σε τροχιά συζητήσεων σε μία περίοδο που παραμένουν ήρεμα τα νερά στο Αιγαίο.
Σε σχέση με το μείζον ζήτημα, την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, Αθήνα και Άγκυρα φαίνεται πώς απέχουν προσώρας από την επίτευξη συγκλίσεων, καθώς η συγκεκριμένη συζήτηση σύμφωνα με διπλωματικές πηγές δεν έχει ανοίξει ακόμα.
«Η συζήτηση για τα θέματα αυτά θα ξεκινήσει σε επίπεδο διαδικαστικό με το που θέσουμε το πλαίσιο της συζήτησης, το οποίο περιλαμβάνει τις βασικές παραδοχές και τη συζήτηση, τα χρονοδιαγράμματα, τον τρόπο με τον οποίο θα προσεγγίσουμε τα ζητήματα αυτά, τις αρχές καθώς επίσης και τα πρόσωπα τα οποία θα συμμετέχουν στο διάλογο αυτό », αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Η ελληνική πλευρά συνδέει την ωριμότητα των συνθηκών με την εμπέδωση ενός κλίματος αμοιβαίας κατανόησης και εμπιστοσύνης, την εφαρμογή στην πράξη των συμφωνιών που έχουν ήδη υπογραφεί και αφορούν τα κομμάτια της θετικής ατζέντας το μεταναστευτικό και την πολιτική προστασία.
«Δεν θα είναι μια σύντομη διαδικασία»
Οι δύο ηγέτες έχουν εξουσιοδοτήσει τους Υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, να αξιολογήσουν τα δεδομένα έτσι ώστε όταν υπάρξει μία τέτοιου τύπου ωριμότητα να αγγίξουν τον μείζον ζήτημα της οριοθέτησης ΑΟΖ και Υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές «δεν θα είναι μία σύντομη διαδικασία και θα βρίσκεται υπό την διαρκή κρίση και αξιολόγηση των δύο ηγετών».
Για την Αθήνα είναι εξαιρετικά σημαντικό να καλλιεργηθεί ένα κλίμα νηνεμίας στην περιοχή όπως και οι υφιστάμενες και καταγεγραμμένες διαφωνίες που ξεκινούν από τις βασικές θέσεις αρχής που έχουν οι δύο χώρες να μην παράγουν κρίσεις και να μπορεί να τεθεί στο τραπέζι το συγκεκριμένο ζήτημα.
Ο ελληνοτουρκικός διάλογος προχωρά βήμα βήμα και αναμένεται να αποτελέσει μέρος της ημερήσιας διάταξης του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής την ερχόμενη Πέμπτη.
Το χρονοδιάγραμμα των ελληνοτουρκικών επαφών
Στις 22 Απριλίου, τουρκική αντιπροσωπεία θα ταξιδέψει στην Αθήνα, όπου θα λάβουν χώρα οι συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, (ΜΟΕ).
Στις 26 Απριλίου, βάσει του χρονοδιαγράμματος, θα διεξαχθούν οι συζητήσεις για την θετική ατζέντα.
«Προπομπός» για την συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη – Ταγίπ Ερντογαν, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στα μέσα Μαϊου, αναμένεται αποτελέσει μια συνάντηση μεταξύ του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, όταν κλειδώσει η ακριβής ημερομηνία οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών θα κλείσουν τις όποιες εκκρεμότητες έχουν προκύψει, θα ορίσουν την ημερήσια διάταξη των συζητήσεων της συνάντησης του Πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου στην Άγκυρα, όπως και το τι περιθώρια υπάρχουν με τα υφιστάμενα και τα νέα κεφάλαια του διαλόγου.
Ικανοποίηση στην Αθήνα για την Διακήρυξη Φιλίας της 7ης Δεκεμβρίου
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι «δεν θα υπάρξει ανάλογο κείμενο με την Διακήρυξη των Αθηνών στο εγγύς μέλλον». Ωστόσο η Αθήνα εκφράζει την ικανοποίησή της με την εφαρμογή της, καθώς την χαρακτηρίζει ως «ένα κείμενο υψηλού συμβολισμού και ηθικής δέσμευσης για τα μέρη, το οποίο έχει ισχυρά χαρακτηριστικά μολονότι δεν παράγει νομικές υποχρεώσεις για τα μέρη».
«Η Διακήρυξη των Αθηνών θέτει ένα πλαίσιο και στη συζήτηση και στις θεμελιώδεις σχέσεις καλής γειτονίας αναγνωρίζοντας ρητά την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και την αναγκαία προσήλωση στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου νομίζω έχει παραγάγει σημαντικά αποτελέσματα» υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές.
«Να μην είμαστε διαρκώς με το χέρι στην σκανδάλη»
Η Αθήνα επιθυμεί να χτίσει πάνω στη σχετική καταλλαγή της τελευταίας περιόδου με τον πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών να τονίζουν κατά καιρούς, ότι «δεν είμαστε αιθεροβάμονες». Ωστόσο, η Ελλάδα εμμένει στις σταθερές της θέσεις και είναι έτοιμη για οποιαδήποτε εκδοχή.
«Εκείνο το οποίο απαιτούμε είναι να υπάρχει ένα διαβουλευτικό πνεύμα έτσι ώστε η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο να παραγάγει και ωφέλιμο αποτέλεσμα. Η δικιά μας επιθυμία είναι να αφήσουμε στο παρελθόν τις κρίσεις. Δεν μπορεί η χώρα να βρίσκεται διαρκώς με το χέρι στην σκανδάλη θα πρέπει να έχουμε μία ήσυχη γειτονία για να μπορούμε να αποδίδουμε έμφαση στα μείζονα» υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές.
Ο ελληνοτουρκικός διάλογος και το Κυπριακό
Την ανάγκη να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, στη βάση του διεθνούς δικαίου και των ευρωπαϊκών αξιών, είχε επικοινωνήσει ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης κατά τη συνάντηση με την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα Ηνωμένων Εθνών, María Ángela Holguín Cuéllar, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με την Κυπριακή κυβέρνηση και τονίζεται ότι είναι σημαντικό να επισπευσθούν οι διαδικασίες, για να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος.
Όπως υπογραμμίζουν αρμόδιες πηγές, «το ζήτημα της Κύπρου είναι απολύτως μείζονος εθνικής σημασίας και θα συνεχίσουμε να το διαχειριζόμαστε με τον τρόπο αυτό. Η θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς είναι εκτός πλαισίου και αντιβαίνει κάθε πλαισίου λογικής».
Σε ό,τι αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι θα υπάρξει αποστροφή σε σχέση με τις ευρωτουρκικές σχέσεις, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου. «Η πεποίθηση της Ελλάδας είναι ότι θα πρέπει να υπάρχει ρητή αναφορά στο Κυπριακό», τονίζουν. Άλλωστε, όπως υπενθυμίζεται, και «στα συμπεράσματα του Ιουνίου υπήρξε ρητή αναφορά ότι η ΕΕ θα είναι ενεργά παρούσα σε όλα τα στάδια προς την επίλυση του Κυπριακού».