Sky Shield Initiative: «Ασπίδα» για τους ρωσικούς πυραύλους Ισκαντέρ - Tι περιλαμβάνει

Την επιστολή προθέσεων για την προσχώρηση της Ελλάδας στο μεγάλο ευρωπαϊκο πρόγραμμα υπέγραψε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, ο Νίκος Δένδιας, στο περιθώριο της Υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.

Στην πρωτοβουλια συμμετέχουν συνολικά 21 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ: η Γερμανία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Ρουμανία, η Μ. Βρετανία, η Δανία, η Σουηδία, η Αυστρία, η Ελβετία και η Τουρκία.

Οι συμμετέχουσες χώρες θα επιτύχουν οικονομία κλίμακος και μείωση του κόστους υποστήριξης των αντιαεροπορικών συστημάτων τους, ενώ θα εξεταστεί η δυνατότητα κοινής προμήθειας εξελιγμένων συστημάτων.

Η ανάπτυξη του συστήματος

Η πρωτοβουλία European Sky Shield Initiative (ESSI), αφορά στη δημιουργία πολιτικών, χρηματοδοτικών και τεχνολογικών συνεργειών στον τομέα της ενοποιημένης αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας (Integrated Air and Missile Defence).

Αναλυτικότερα, θα αναπτυχθεί ένα επίγειο ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό διαστρωματικό σύστημα αεράμυνας το οποίο θα διαθέτει αντιβαλλιστικούς πυραύλους και θα συμβάλει στην ενίσχυση του Ολοκληρωμένου Συστήματος Αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Η κοινή επιλογή συστημάτων πραν της μείωσης του κόστους θα επιτρέψει τη διαλειτουργικότητα και την κοινή εκπαίδευση.

Η πρόταση για την συγκρότηση του είχε παρουσιαστεί απο τον καγκελάριο Σολτς τον Αύγουστο του 2022 και αποτελεί την πρώτη προσπάθεια δημιουργίας ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής αεράμυνας μετα τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η ανάπτυξη των ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων Iskander-Μ στο Καλίνινγραντ, που βρίσκεται ανάμεσα στην Πολωνία και την Λιθουανία. Οι πύραυλοι Iskander αντικατέστησαν τους σοβιετικούς πυραύλους Scud, έχουν εμβέλεια 740 χιλιόμετρα «φθάνοντας» έως το... Βερολίνο, ενώ μπορούν να φέρουν και πυρηνικές κεφαλές.

Αυτή η πρωτοβουλία έρχεται να καλύψει και τις ανησυχίες της ΕΕ για μια πιθανή απομάκρυνση των ΗΠΑ απο τις πρωτοβουλίες και ενέργειες για την άμυνα και την ασφάλεια της Ευρώπης, σε περίπτωση εκλογής του Ντόλαντ Τραμπ.

Ποια προγράμματα εξετάζονται

Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζεται η αγορά των συστημάτων:

• Το Arrow 3 που κατασκευάζεται από τον ισραηλινό όμιλο Israel Aerospace Industries (IAI)
• Το αμερικανικό σύστημα THAAD που παράγεται από τη Raytheon.
• To αμερικανικό σύστημα Patriot Pac 3 MSE

Οι πύραυλοι Iskander-Μ

Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι διαθέτουν πρωτότυπο σύστημα αντιμέτρων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να διαφεύγουν από τα αυτοματοποιημένα αντιαεροπορικά συστήματα.

Κατά τη διάρκεια της πτήσης τους προς τον στόχο, οι πύραυλοι Ισκαντέρ απελευθερώνουν μεταλλικό βέλος, μήκους 30 εκατοστών. Οταν τα ηλεκτρονικά συστήματα του πυραύλου διαπιστώσουν ότι έχει «κλειδωθεί» από ραντάρ αεράμυνας, η συσκευή-βέλος απελευθερώνεται παράγοντας θερμότητα όμοια με αυτή του πυραύλου, προσελκύοντας έτσι τα αντιαεροπορικά πυρά.

Κάθε πύραυλος Ισκαντέρ διαθέτει επίσης σειρά υπερσύγχρονων ηλεκτρονικών αντιμέτρων, με στόχο τη δημιουργία παρεμβολών στα ραντάρ των αμυνομένων.

Σημειώνεται ότι ο Γενικός Επιθεωρητής των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων Έμπερχαρντ Τσορν, σε συνέντευξή του τον Απρίλιο του 2022 στην εφημερίδα Welt am Sonntag είχε επισημάνει την απειλή των ΙSKANDER-M λέγοντας ότι " Οι πύραυλοι Ισκαντέρ μπορούν να πλήξουν σχεδόν ολόκληρη τη δυτική Ευρώπη και δεν υπάρχει εγκατεστημένη πυραυλική ασπίδα που να προστατεύει από αυτήν την απειλή".

Η αντίρρηση της Γαλλίας

Η Γαλλία δεν έχει συμμετάσχει μέχρι στιγμής, θεωρώντας ότι η γερμανική πρωτοβουλία έχει ιδιαίτερα μεγάλη εξάρτηση από εξοπλισμό που παράγεται εκτός Ευρώπης και εκφράζοντας την δυσαρέσκεια και προβληματισμό για το γεγονός ότι το Γαλλο-Ιταλικο αντιπυραυλικό σύστημα SAMP-T έχει εξαιρεθεί από το ESSI, ενώ στην πρωτοβουλία δεν έχουν ακόμη δηλώσει συμμετοχή η Ιταλία, η Ισπανία και η Πολωνία.

Συνάντηση Ν. Δένδια - Γ. Γκιουλέρ

Στο περιθώριο της Συνόδου ο Νίκος Δένδιας είχε σύντομη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογο του Γιασάρ Γκιουλέρ με τον οποίο συμφώνησαν ότι «είναι απαραίτητη η διατήρηση του παρόντος κλίματος ύφεσης, για την αποφυγή οποιονδήποτε προκλήσεων και ενεργειών που μπορεί να δυναμιτίσουν αυτή την ήρεμη ατμόσφαιρα που υπάρχει αυτή τη στιγμή».

Απο την πλευρά του, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Τουρκίας ανέφερε με ανάρτηση στον ιστότοπο Χ:

"Ο Γιασάρ Γκιουλέρ, Υπουργός Εθνικής Άμυνας, είχε σύντομη συνάντηση με τον Νίκο Δένδια, Υπουργό Άμυνας της Ελλάδας, μετά την "Τελετή Υπογραφής της Επιστολής Προθέσεων για τη συμμετοχή της Τουρκίας και της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Ασπίδα του Ουρανού (ESSI)". Οι δύο Υπουργοί είχαν σύντομη συνάντηση και στη συνέχεια παρακολούθησαν τη δεύτερη σύνοδο στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ."