«Χαοτική διαφορά ως προς το τι συνιστά διαφορά»: Ο Αγγ. Συρίγος για τη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν

Στο τραπέζι της συνάντησης θα καθίσουν, εκτός από τους δύο ηγέτες, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγκατάι Κιλίτς.

Η Αθήνα πάντως δεν έχει υψηλές προσδοκίες για άμεση επίλυση του ζητήματος της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας με την Τουρκία, με τον πρωθυπουργό να δηλώνει από το βήμα της ΔΕΘ ότι «η Χάγη είναι μακριά».

Ωστόσο, ελληνική πλευρά κάθεται στο τραπέζι του διαλόγου με στόχο να διατηρηθούν τα... ήρεμα νερά στο Αιγαίο, αλλά και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών.

Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και πρώην υφυπουργός Παιδείας, Αγγελος Συρίγος μιλάει στο CNN Greece για τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο κ. Συρίγος μιλάει για την «περίεργη» ομαλότητα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία το τελευταίο διάστημα, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι υπάρχει χαοτική διαφορά αντιλήψεων των δύο πλευρών αναφορικά με το τι συνιστά διαφορά.

Τονίζει, παράλληλα, ότι στην πράξη θα διαπιστωθεί εάν οι Τούρκοι επιθυμούν πραγματικό διάλογο για τη διευθέτηση της ΑΟΖ, σημειώνοντας επίσης ότι η γειτονική χώρα αμφισβητεί τις διεθνείς συνθήκες βάσει των οποίων μας δόθηκαν συγκεκριμένα νησιά.

«Αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει ελληνική κυβέρνηση που θα κάτσει να συζητήσει την ελληνική κυριαρχία νησιωτικών εδαφών» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Αναφορικά με την πολυπόθητη απόκτηση των F-16 από πλευράς της Τουρκίας, ο κ. Συρίγος σημειώνει πως επί Ερντογάν το ανατολίτικο παζάρι έχει εξελιχθεί σε υπερβολικό βαθμό και μπορεί η τακτική αυτή να έχει αποδειχτεί επιτυχημένη αλλά έχει κάποια όρια.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Αγγ. Συρίγου στο CNN Greece

-Σήμερα το απόγευμα Κ. Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Τι μπορούμε να περιμένουμε από αυτή τη συνάντηση;

«Εδώ και μερικούς μήνες επιχειρείται να βρεθεί κοινός τόπος που θα επιτυγχάνει κατ’ ελάχιστον, τη μείωση της εντάσεως μεταξύ των δύο χωρών. Τον τελευταίο καιρό βιώνουμε μια περίεργη ομαλότητα. Χρησιμοποιώ τον όρο "περίεργη" υπό την έννοια ότι το φυσιολογικό, δηλαδή οι μη παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, δεν είναι κάτι που μας έχει συνηθίσει η Τουρκία. Από την άλλη πλευρά η προσδοκία επιλύσεως των ελληνοτουρκικών διαφορών, δεν είναι κάτι απλό δεδομένης της χαοτικής διαφοράς αντιλήψεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ως προς το τι συνιστά "διαφορά". Αυτό που περιμένουμε είναι να δρομολογηθεί κάποια διαδικασία με συγκεκριμένα βήματα και στόχους που θα επιτρέψουν να δούμε εάν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στις συζητήσεις των δύο πλευρών».

-Αν όλα πάνε καλά στη συνάντηση των δύο ηγετών, πιστεύετε ότι οι Τούρκοι θα προσέλθουν στο διάλογο με λελογισμένες θέσεις; Σε ποια θέματα θα υπάρξει παραγωγικός διάλογος;

«Αυτό είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Η Ελλάδα εδώ και μισό αιώνα καλεί την Τουρκία για οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στο παρελθόν, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου σήμερα. Θεωρούμε ότι είναι και το μοναδικό εκκρεμές θέμα μεταξύ των δύο χωρών. Αντιθέτως η Τουρκία θέτει πλειάδα θεμάτων. Στην πράξη θα διαπιστωθεί εάν οι Τούρκοι επιθυμούν πραγματικό διάλογο».

-Γιατί το λέτε αυτό; Πιστεύετε ότι οι δύο πλευρές δεν θα μπορέσουν να βρουν κοινό τόπο την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ;

«Το 1996 η Τουρκία ανέπτυξε τη θεωρία των γκρίζων ζωνών. Αμφισβητεί δηλαδή την ελληνική κυριαρχία στα νησιά γύρω από τα οποία θα χαραχθεί η υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ. Με αυτόν τον τρόπο επιχειρεί να θέσει ως πρώτο θέμα προς συζήτηση τη διαπίστωση της κυριαρχίας στα νησιά. Έχουμε ξεφύγει πλέον από την εποχή που συζητούσαμε για τα ακριβή όρια των χωραφιών μας. Η Τουρκία αμφισβητεί και τα συμβόλαια, τους τίτλους ιδιοκτησίας μας, δηλαδή τις διεθνείς συνθήκες βάσει των οποίων μας αποδόθηκαν τα συγκεκριμένα νησιά. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει ελληνική κυβέρνηση που θα κάτσει να συζητήσει την ελληνική κυριαρχία νησιωτικών εδαφών».

-Τουρκικές ανοιχτές πηγές αναφέρουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα προσπαθήσει να «κλειδώσει» την αγορά των τουρκικών F16. Πόσο πιθανό πιστεύετε ότι είναι οι Αμερικανοί να πουν το «Ναι» στην Άγκυρα όσο αυτή δεν εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και διατηρεί την ειδική σχέση με τη Μόσχα;

«Η Τουρκία παραδοσιακά διακρινόταν από την πολιτική του ανατολίτικου παζαριού. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι επί Ερντογάν το ανατολίτικο παζάρι έχει εξελιχθεί σε υπερβολικό βαθμό. Η Τουρκία πιστεύει ότι θα μπορέσει να αποκτήσει τα F16 διά των πιέσεων που ασκεί η άρνηση της να αποδεχθεί την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ως τακτική έχει αποδειχθεί επανειλημμένως επιτυχημένη αλλά έχει και κάποια όρια. Ένα από αυτά είναι ο τρόπος που λειτουργούν εκλεγμένα συλλογικά όργανα σε δημοκρατικές χώρες. Δεν είναι απαραίτητο ότι η κυβέρνηση μπορεί να επιβάλει τις απόψεις της σε αυτά τα όργανα. Όσο για την ειδική σχέση, θα ήθελα να θυμίσω ότι στην περίοδο του ψυχρού πολέμου η Τουρκία ήταν το κράτος εκείνο που διατηρούσε τις στενότερες σχέσεις με τη Σοβιετική Ένωση από όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ».

-Ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών, πιστεύετε ότι η Άγκυρα θα προσπαθήσει να παρέμβει στη Θράκη; Θα έχει εκλεκτούς η Άγκυρα στους αμιγώς μειονοτικούς δήμους;

«Εδώ και πολλές δεκαετίες το τουρκικό προξενείο άλλοτε με έμφαση και άλλοτε εμμέσως περνάει το μήνυμα ότι υποστηρίζει τον Χ ή τον Ψ υποψήφιο στις ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές ιδίως σε αμιγώς μουσουλμανικούς δήμους. Εκτιμώ ότι θα προσπαθήσει να κάνει κάτι αντίστοιχο και τώρα».