Eλληνοτουρκικά: Με χαμηλές προσδοκίες η ελληνική αντιπροσωπεία στην Άγκυρα

Η Άγκυρα επιστρέφοντας στη γνωστή τακτική των προκλητικών δηλώσεων, λίγα εικοσιτετράωρα πριν τη συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, είχε προϊδεάσει την Αθήνα ότι το επτάμηνο μορατόριουμ που ακολούθησε στο Αιγαίο με τη διπλωματία των σεισμών, δεν σημαίνει ότι η Τουρκία υποχωρεί από τις πάγιες θέσεις της.

Ο Ταγίπ Ερντογάν με απανωτές εθνικιστικές κορώνες με αφορμή την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και κομπάζοντας για την αμυντική βιομηχανία της χώρας του, ήθελε να γίνει αντιληπτό, ότι οι πολιτικές διεκδικήσεις της Τουρκίας παραμένουν και θα είναι στο τραπέζι της συνάντησης Γεραπετρίτη-Φιντάν.

Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές στο CNN Greece:

«Ήταν ένα είδος ψυχολογικού πολέμου, έτσι ώστε όταν οι δύο πλευρές καθίσουν στο τραπέζι, οι Τούρκοι να αισθάνονται ότι έχουν το πάνω χέρι».

Μετά τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εξωτερικών που έκαναν λόγο για «εχθροπαθείς δηλώσεις που δεν συμβάλλουν σε αυτό το κλίμα ηρεμίας και καλής γειτονίας που έχει διαμορφωθεί» το μήνυμα της Αθήνας στην Άγκυρα, λίγο πριν το ραντεβού Γεραπετρίτη – Φιντάν ήρθε από τα πιο επίσημα χείλη, αυτά του Κ. Μητσοτάκη.

Ο πρωθυπουργός από τη Λευκωσία στο πλαίσιο της 9ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Κύπρου - Ελλάδας - Ισραήλ τόνισε ότι «για να προχωρήσει ο ελληνοτουρκικός διάλογος, η Τουρκία πρέπει να δείξει συνέπεια και συνέχεια και αυτό σίγουρα απαιτεί μια αναθεώρηση της επιθετικής στάσης που τήρησε τα τελευταία χρόνια».

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης συναντιέται σήμερα στην τουρκική πρωτεύουσα με τον ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, με έναν σκοπό: Η Αθήνα να επικοινωνήσει τις θέσεις της, χωρίς να διαταραχθεί το βελτιωμένο κλίμα των τελευταίων μηνών, για να μπορέσει να μείνει ανοιχτός ο δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, αλλά και να καθοριστεί η ατζέντα των θεμάτων της συνάντησης του Κυριακου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που θα γίνει στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ, μεταξύ 18 και 20 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, ενώ το Νοέμβριο αναμένεται να συνεδριάσει στη Θεσσαλονίκη το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στο οποία θα συμμετέχουν και πολλοί υπουργοί από τις δύο πλευρές. Οι δύο υπουργοί λοιπόν, θα προσπαθήσουν να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα για αυτές τις επαφές.

Ας δούμε αναλυτικά τους τρείς άξονες του οδικού χάρτη της επαναπροσέγγισης Ελλάδας – Τουρκίας.

Αρχικά αναβαθμίζονται σε πολιτικές διαβουλεύσεις οι άτυπες διερευνητικές επαφές των περασμένων ετών, που είχαν σκοπό τη συμφωνία στο θέμα των χωρικών υδάτων.

Δεύτερον να «στρωθεί το χαλί» για τα νέα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), που αρμόδιο για την εξέλιξη τους είναι από τον Ιανουάριο του 2020 το ΓΕΕΘΑ, ύστερα από αλλαγή που προώθησε ο τέως υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος. Θυμίζουμε ότι τη Παρασκευή είχε γίνει σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών επι του θέματος με τη συμμετοχή του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου, ο οποίος κατέθεσε τις απόψεις του για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε για να μπορέσει να εκκινήσει η διαδικασία. Η συμμετοχή του Στρατηγού Κ. Φλώρου, κρίθηκε απαραίτητη καθώς βρίσκεται τέσσερα χρόνια στον ανώτατο βαθμό της ιεραρχίας των Ενόπλων Δυνάμεων και έχει διαχειριστεί όλες τις εξάρσεις της τουρκικής επιθετικότητας, με αποκορύφωμα την κρίση το καλοκάιρι του '20.

Ως προς την είδηση που κυκλοφόρισε απο τουρκικά φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης για συνάντηση των υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας στην Αθήνα το άμεσο χρονικό διάστημα, Πηγές του υπουργείου Άμυνας διέψευσαν ότι έγινε πρόσκληση προς τον Γιασάρ Γκιουλέρ να επισκεφθεί την Αθήνα.

Οι ίδιες πηγές πάντως αναφέρουν ότι ο Νίκος Δένδιας, αναμένεται να ταξιδέψει -εκτός απροόπτου- μέσα στον Οκτώβριο στην Άγκυρα, για να συζητήσει την εκκίνηση των ΜΟΕ, η οποία χρονικά τοποθετείται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024.

Τρίτον, επιθυμία και των δύο πλευρών είναι να υπάρξει πρόοδος στη Θετική ατζέντα, που περιλαμβάνει τον τουρισμό, την ενέργεια, τις μεταφορές και τηλεπικοινωνίες, τη πολιτική προστασία, τη ναυτιλία, την εκπαίδευση, τις εμπορικές συναλλαγές, τη ναυτιλία κ.α.

Διεθνολόγοι εκτιμούν ότι Ελλάδα και Τουρκία είναι αρκετά μακριά από την υπογραφή ενός συνυποσχετικού, καθώς οι Τούρκοι δεν επιθυμούν να παραπεμφθεί στη Χάγη μόνο η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, αλλά και το ζήτημα της αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και η θεωρία των γκρίζων ζωνών. Συνεπώς, η προσέγγιση Ελλάδας – Τουρκίας δεν μπορεί να προχωρήσει όσο η Άγκυρα αντιμετωπίζει τη διαφορά οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, ως πολιτικό εργαλείο για την προώθηση της αναθεωρητικής της πολιτικής στην ευρύτερη περιοχή.

Ανεξάρτητοι Τούρκοι δημοσιογράφοι διατυπώνουν ότι η Άγκυρα έχει επιλέξει στα ελληνοτουρκικά το δρόμο της αποκλιμάκωσης για να δείξει το καλό της πρόσωπο στις ΗΠΑ ενόψει της Συνόδου του ΟΗΕ, όπου ο Ταγίπ Ερντογάν θα προσπαθήσει να «κλειδώσει» την έγκριση του προγράμματος των τουρκικών F16.

Η ελληνική πλευρά, δείχνει να θέλει να εκμεταλλευτεί τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο, όπως και το γεγονός ότι για πρώτη φορά το ισοζύγιο αεροπορικής ισχύος γέρνει υπερ της Ελλάδας, για να ξεκινήσει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τον ελληνοτουρκικό διάλογο, καθώς η Τουρκία λόγω στρατηγικής κουλτούρας, καταλαβαίνει μόνο από στρατιωτική ισχύ.

Πάντως όσο το θέμα της Θράκης βράζει ξανά ενόψει των αυτοδιοίκητων εκλογών και σύμφωνα με πηγές του CNN Greece η Αθήνα ανέχθηκε και ενίοτε ενίσχυσε την υποψηφιότητα φιλοπροξενικών υποψηφίων, ενώ παράλληλα εκφράζονταν αιχμές για υβριδικό πόλεμο στον Έβρο, το ερώτημα είναι πόσο ειλικρινείς είναι τελικά οι προθέσεις της Άγκυρας για επαναπροσέγγιση.