ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Οι προκλήσεις του 2023 σε εξοπλιστικά και διπλωματία

Οι προκλήσεις του 2023 σε εξοπλιστικά και διπλωματία
Σημαντικοί στόχοι και πολλές δυσκολίες (AP Photo/Khalil Hamra , File)

Με σημαντικούς στόχους αλλά και μεγάλες προκλήσεις σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο, περνά το κατώφλι του 2023 η Αθήνα. Μια κρίσιμη χρονιά, με την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κυπριακή Δημοκρατία να μπαίνουν στην τελική ευθεία των εκλογών και την Άγκυρα να εντείνει την πολεμική της ρητορική.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις που ακολούθησαν, η εκτίναξη της ζήτησης για εξοπλισμούς αλλά και οι παρασκηνιακές διπλωματικές κινήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια δημιουργούν μια ιδιαιτέρως πολύπλοκη εξίσωση, η οποία αναμένεται να καθορίσει τις εξελίξεις για τις επόμενες δεκαετίες.

Εξοπλιστικά

Οι στόχοι της χώρας στο πεδίο των εξοπλισμών είναι ξεκάθαροι.

Απόλυτη προτεραιότητα και για τη νέα χρονιά αποτελεί η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με προσωπικό και σύγχρονα μέσα ώστε κανείς να μην είναι σε θέση να απειλήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.

Το 2023, ωστόσο, ήρθε με πολλές εκκρεμότητες, κυρίως σε ό,τι αφορά στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα. Μπορεί το 2022 να χαρακτηρίζεται χρονιά «ορόσημο» για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, αφού η χώρα ενέταξε στο οπλοστάσιο της τα πρώτα πανίσχυρα μαχητικά αεροσκάφη Rafale, ξεκίνησε να παραλαμβάνει τα αναβαθμισμένα F-16 Viper και είδε την πρώτη

Φρεγάτα FDI Belharra να παίρνει «σάρκα και οστά» άφησε όμως ανοιχτά πολλά σημαντικά προγράμματα χωρίς διαφαινόμενο ορίζοντα ολοκλήρωσης.

Το σπουδαιότερο από αυτά είναι οι Κορβέτες που χρειάζεται άμεσα ο ελληνικός Στόλος.

Παρά τις διαβεβαιώσεις της ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για απόφαση εντός του 2022, το πρόγραμμα φαίνεται να έχει βαλτώσει αφού οι προτάσεις των δύο φιναλίστ δεν φαίνεται να καλύπτουν πλήρως τις απαιτήσεις της ελληνικές πλευράς.

Και αν οι Κορβέτες καθυστερούν, το πρόγραμμα των ισραηλινών πυραύλων SPIKE NLOS που έχει περάσει εδώ και 18 μήνες από την Επιτροπή Εξοπλιστικών της Βουλής, δείχνει να έχει εκτροχιαστεί πλήρως. Σημαντικές καθυστερήσεις παρατηρούνται και στο θέμα του εκσυγχρονισμού των τεσσάρων Φρεγατών ΜΕΚΟ, παρά το γεγονός ότι έχει επιλεγεί η εταιρεία που θα αναλάβει το έργο.

Στα θετικά πάντως, οφείλουμε να συμπεριλάβουμε την απόφαση για την αναβάθμιση των F-16 Block 50 αλλά και το επίσημο αίτημα της Αθήνας για την απόκτηση 20+20 F-35, με την απάντηση της Ουάσιγκτον να αναμένεται τον Μάρτιο. Με τη χώρα όμως σε προεκλογικό πυρετό, οι όποιες αποφάσεις δεν αναμένεται να ληφθούν πριν το Φθινόπωρο του 2023.

Διπλωματία

Στο πεδίο της διπλωματίας, η χώρα έχει μπροστά της πολλές προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες για να αναβαθμίσει τη θέση της στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα.

Το βλέμμα της Αθήνας βρίσκεται διαρκώς στραμμένο στην Ανατολική Μεσόγειο, με στόχο την ενίσχυση των συμμαχιών της ως αντίβαρο στην επεκτατική πολιτική της Τουρκίας και το αναθεωρητικό αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Εξελίξεις αναμένονται στο θέμα της Λιβύης, με την Τουρκία να μην κρύβει τις προθέσεις της να εμπλακεί πιο ενεργά τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και σε πιθανές έρευνες στην περιοχή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου ενώ η «απάντηση» της Άγκυρας στις ελληνικές έρευνες για υδρογονάνθρακες στα νότια της Κρήτης αλλά και στην ανακήρυξη των θαλασσίων συνόρων της Αιγύπτου πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

Εντός του 2023 πάντως, η Αθήνα στοχεύει να κλείσει την εκκρεμότητα του συνυποσχετικού με την Αλβανία ώστε η οριοθέτηση ΑΟΖ να παραπεμφθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, δίνοντας έτσι το στίγμα της νομιμότητας απέναντι στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.

Διαχρονικός στόχος της ελληνικής διπλωματίας παραμένει η ενίσχυση των σχέσεων με τις χώρες που μοιράζονται κοινές αξίες αλλά και την ίδια ανησυχία για τον αναθεωρητικό ρόλο της Τουρκίας.

Στα άμεσα σχέδια της ελληνικής πλευράς είναι η περαιτέρω σύσφιξη των αμυντικών και διπλωματικών δεσμών με το Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και την Ιταλία και φυσικά τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις οποίες η Ελλάδα διανύει το καλύτερο διάστημα στην πρόσφατη ιστορία της.