Το ελληνοαιγυπτιακό «μέτωπο» κατά της Άγκυρας και οι επόμενοι σταθμοί της ελληνικής διπλωματίας

Μετά την απόπειρα της τουρκικής κυβέρνησης να αναβιώσει το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο -κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις όχι μόνο εκτός των συνόρων αλλά και εντός της Λιβύης- η Αθήνα επιδίδεται σε διπλωματικό σπριντ για την ανάδειξη της τουρκικής προκλητικότητας, που απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και μάλιστα σε μια χρονική συγκυρία που μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Η Αθήνα έχει εδώ και καιρό ξεκαθαρίσει τη στάση που θα κρατήσει απέναντι στην Τουρκία: παρότι δεν θα ακολουθήσει σε καμία περίπτωση τις λεκτικές ακροβασίες του προέδρου Ερντογάν και των αξιωματούχων της, δεν σκοπεύει να αφήσει καμία πρόκληση αναπάντητη.

Η Ελλάδα είναι προετοιμασμένη για όλα, όπως άλλωστε έχει δηλώσει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η απόπειρα της Άγκυρας να ενεργοποιήσει το παράνομο μνημόνιο με τη Λιβύη βρήκε σθεναρή διπλωματική αντίσταση από τη χώρα μας, με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών να προχωρούν σε «μπαράζ» ενημέρωσης των Ευρωπαίων και Αμερικανών εταίρων.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε «φρένο» στις προκλήσεις του Τούρκου προέδρου κατά τη διάρκεια επίσημου δείπνου της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας ενώ παράλληλα την αμέσως επόμενη ημέρα ενημέρωσε τους Ευρωπαίους εταίρους για τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητικότητα απέναντι στην Ελλάδα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει την ευκαιρία να θέσει επί τάπητος το ζήτημα και στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 20 και 21 Οκτωβρίου.

Ο Νίκος Δένδιας, που χαρακτήρισε «νομικό τερατούργημα» το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αναμένεται να ταξιδέψει τώρα στη Βαλέτα, όπου θα έχει συνομιλίες με τον ομόλογό του Ίαν Μποργκ.

Οι δύο πολιτικοί αναμένεται να προχωρήσουν σε δηλώσεις στις 12:30.

Στη συνέχεια, ο υπουργός Εξωτερικών θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Μάλτας 'Ανγκλου Φαρούτζια και θα γίνει δεκτός και από τον πρόεδρο της χώρας Τζορτζ Βέλλα.

Οι συζητήσεις του Υπουργού Εξωτερικών αναμένεται να καλύψουν ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως οι προοπτικές για περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων, η συνεργασία των δύο χωρών στην ΕΕ και το μεταναστευτικό - προσφυγικό.

Επιπλέον, οι συνομιλίες αναμένεται να επικεντρωθούν και σε διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, όπως η κατάσταση στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή, καθώς και τα όσα διαδραματίζονται την Ανατολική Μεσόγειο και τη Λιβύη.

Τα μηνύματα Δένδια - Σούκρι

Η τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια κατά τις επαφές του στο Κάιρο ήταν ηχηρή και ξεκάθαρη.

Ο κ. Δένδιας, κατά τη συνάντησή με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι, στο Κάιρο, έστειλε μήνυμα στην Άγκυρα, καθιστώντας σαφές ότι είναι υποχρέωση της Ελλάδας να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα με όλα τα διαθέσιμα νόμιμα μέσα.

«Καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να παραχωρήσει στην Τουρκία δικαιώματα έρευνας σε περιοχές όπου δεν ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως «η Τουρκία εκβιάζοντας και ασκώντας πιέσεις σε λιβυκούς παράγοντες προσπάθησε να δημιουργήσει ένα νομικό τερατούργημα με το "μνημόνιο" του 2019».

Όπως υπενθύμισε το λεγόμενο «μνημόνιο» του 2019 καταγγέλθηκε διεθνώς ως παράνομο, άκυρο και ανύπαρκτο, καθώς παραβιάζει σαφώς θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Δεν επικυρώθηκε ποτέ από το Κοινοβούλιο της Λιβύης. Για την ακρίβεια, πρόσθεσε, καταγγέλθηκε από το Κοινοβούλιο της Λιβύης.

«Κανείς δεν μπορεί να οικοδομήσει νέα δεδομένα στη βάση παράνομων και αθέμιτων ενεργειών. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τη γεωγραφία, κανείς δεν μπορεί να δημιουργήσει έναν εικονικό κόσμο, έναν κόσμο όπου τα νησιά σταματούν να εμφανίζονται στον χάρτη», επεσήμανε.

Ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως η επισφαλής κατάσταση στη Λιβύη και στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν το βασικό θέμα συζήτησης με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, με τον οποίο συμφώνησαν ότι «κοινός στρατηγικός στόχος είναι μια σταθερή, ευημερούσα και ειρηνική Λιβύη και μια σταθερή Ανατολική Μεσόγειο».

Όπως είπε, η Ελλάδα και η Αίγυπτος υπέγραψαν πριν από δύο χρόνια στο Κάιρο μια συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία δημιουργεί αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα για την Ελλάδα, καθώς και για την Αίγυπτο.

«Η Ελλάδα έχει την πρόθεση και την υποχρέωση να υπερασπιστεί τα δικαιώματα αυτά με όλα τα διαθέσιμα νόμιμα μέσα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά. «Δεν διεκδικούμε τίποτα που δεν μας ανήκει. Σεβόμαστε πλήρως τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Δεν προβαίνουμε σε επιθετικές ενέργειες, ούτε υπονομεύουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα», ανέφερε.

Αυστηρό μήνυμα Δένδια: Θα υπερασπιστούμε με κάθε νόμιμο μέσο τα κυριαρχικά μας δικαιώματα

Σούκρι: Να φύγουν τα ξένα στρατεύματα από τη Λιβύη

Στο ίδιο κλίμα και οι δηλώσεις Σούκρι ο οποίος κατήγγειλε την νομιμότητα της κυβέρνησης της Λιβύης, ζήτησε να γίνουν τάχιστα εκλογές αλλά και να φύγουν όλα τα ξένα στρατεύματα από το λιβυκό έδαφος, που το μεγαλύτερό τους μέρος είναι τουρκικά.

Αναλυτικά ο κ. Σούκρι δήλωσε:

«Συζητήσαμε για ΑΠΕ, ειδικά που οι χώρες μας μπορούν να παίξουν ιδιαίτερο ρόλο στη μεταφορά ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο. Όπως ξέρετε πριν από δύο χρόνια υπογράψαμε τη συμφωνία ΑΟΖ και συζητήσαμε για τις διεθνείς υποχρεώσεις μας και πόσο θετικό θα είναι αυτό για τις οικονομικές σχέσεις.

Από τη συμφωνία αυτή, που είναι πολύ θετική, θα έχουμε πολλαπλά οφέλη. Η συμφωνία αυτή είναι σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο… και πρέπει να λάβουμε τα μέγιστα οφέλη από αυτή τη συμφωνία.

Συζητήσαμε για την τριμερή συνεργασία με Κύπρο και για το πως θα αντιμετωπίσουμε τις διεθνείς προκλήσεις στην οικονομία.

Συζητήσαμε επίσης για τη Λιβύη και το πόσο απαραίτητο είναι να γίνουν οι εκλογές στη Λιβύη και εξήγησα τις προσπάθειες της Αιγύπτου να γεφυρώσει τις πλευρές στην Λιβύη. Συζητήσαμε την ανάγκη να φύγουν οι ξένες δυνάμεις από τη Λιβύη. Συμφωνήσαμε ότι η λιβυκή κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες. Αυτή η κυβέρνηση προέκυψε από τη συμφωνία με την αιγίδα του ΟΗΕ… και θα πρέπει να τηρηθούν οι δεσμεύσεις. Η κυβέρνηση είχε διάρκεια ζωής έως τον Ιούνιο του 2022 και είναι φανερό ότι η νομιμότητά της έχει λήξει».