Ελληνοτουρκικά: Διπλό μήνυμα Νότιας Ευρώπης - Ουάσινγκτον κόντρα στις απειλές του Ερντογάν

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις κατά τη διάρκεια ενημέρωσης δημοσιογράφων στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, ξεκαθάρισε πως η κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά του Αιγαίου δεν αμφισβητείται.

Συγκεκριμένα, ο κ. Πράις υπογράμμισε ότι η ανάπτυξη του αμυντικού εξοπλισμού, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η μετακίνηση στρατιωτικών οχημάτων στα νησιά του Αιγαίου, εναπόκειται στις κυβερνήσεις των κρατών και συνεπώς δήλωσε αναρμόδιος να τοποθετηθεί στο ζήτημα.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προχώρησε στη συγκεκριμένη τοποθέτηση κατόπιν ερώτησης που δέχτηκε από τον ανταποκριτή του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, ο οποίος υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει στείλει επίσημη διαμαρτυρία στις ΗΠΑ για το ότι η Ελλάδα αναπτύσσει αμερικανικά τεθωρακισμένα οχήματα σε νησιά που έχουν «μη στρατιωτικοποιημένο καθεστώς».

Ερωτηθείς εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δώσει κάποια επίσημη απάντηση στην Τουρκία, ο κ. Πράις απάντησε:

«Kοιτάξτε, θα σας παραπέμψουμε στις κυβερνήσεις (της Ελλάδας και της Τουρκίας) όσον αφορά οποιαδήποτε ανάπτυξη του δικού τους αμυντικού εξοπλισμού. Αυτό δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να μιλήσουμε εμείς. Γενικότερα, και πιστεύω ότι το είπα και τις προάλλες, συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ – την Τουρκία και την Ελλάδα στην προκειμένη περίπτωση – να εργαστούν από κοινού για την διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και να επιλύσουν τις διαφορές τους με διπλωματικό τρόπο. Καλούμε όλα τα μέρη να αποφύγουν τη ρητορική και να αποφύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν περαιτέρω τις εντάσεις. Η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά (του Αιγαίου) δεν αμφισβητείται».

Στη συνέχεια ο ανταποκριτής του τουρκικού πρακτορείου Anadolu επανήλθε στο ίδιο θέμα με διαφορετικό τρόπο, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, καθώς ρώτησε για το εάν η χρήση αμερικανικού εξοπλισμού στα ελληνικά νησιά, η οποία γίνεται κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών κατά την άποψη της Άγκυρας, εναρμονίζεται με τις προβλέψεις της νομοθεσίας των ΗΠΑ για τις εξαγωγές όπλων. Και σε αυτή την περίπτωση, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κράτησε αποστάσεις και δεν εμφανίστηκε να ενστερνίζεται την έμμεση σύνδεση που επιχειρήθηκε να γίνει μεταξύ της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και του Νόμου για τον Έλεγχο Εξαγωγών Όπλων (Arms Export Control Act).

Όπως σημείωσε ο Νεντ Πράις:

«Eξετάζουμε πάντα προσεκτικά τη βοήθεια ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων πιθανών οπλικών συστημάτων και προμηθειών, που παρέχουμε σε συμμάχους και εταίρους σε όλο τον κόσμο. Έχουμε την τύχη να έχουμε αρκετούς στενούς εταίρους στον τομέα της ασφάλειας σε όλο τον κόσμο – χώρες που προσβλέπουν στις Ηνωμένες Πολιτείες ως έναν προμηθευτή για την ασφάλεια που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τις συχνά κοινές προκλήσεις και τις κοινές απειλές. Συχνά αυτό εμφανίζεται με τη μορφή τρομοκρατικών απειλών και άλλων συλλογικών προκλήσεων, αλλά υπάρχει μια συνεχής διαδικασία αξιολόγησης όταν πρόκειται να εξετάσουμε τη βοήθεια ασφαλείας που παρέχουμε σε οποιαδήποτε χώρα σε όλο τον κόσμο».

Στο σημείο αυτό παρενέβη στο διάλογο δημοσιογράφος του Associated Press, ο οποίος ρώτησε γιατί, εφόσον η Τουρκία μπορεί να αναπτύσσει όπου και όπως θέλει τον στρατιωτικό της εξοπλισμό, οι ΗΠΑ δεν της επιτρέπουν να αναπτύσσει και να αγοράζει τον εξοπλισμό που επιθυμεί. Η αναφορά του αμερικανικού δημοσιογράφου είχε να κάνει με την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400, ενώ διερωτήθηκε γιατί δεν υπάρχουν επιπτώσεις για την Ελλάδα.

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν απόλυτα σαφής, απορρίπτοντας οποιαδήποτε απόπειρα να συνδεθεί το θέμα των S-400 με την ανάπτυξη αμερικανικού εξοπλισμού στα νησιά του Αιγαίου. Όπως εξήγησε, πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις, καθώς η Ελλάδα δεν ενδιαφέρεται να αποκτήσει το συγκεκριμένο ρωσικό σύστημα. Σχετικά με την Τουρκία, υπενθύμισε ότι οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει εκ των προτέρων ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις για την απόκτηση των S-400. (Πρόκειται) περί κυρώσεων που επιβάλλει το Κογκρέσο. «Έχουμε επίσης ξεκαθαρίσει ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις σε ορισμένες επιλογές» (…) «δεν νομίζω ότι αυτός ο σύμμαχος (σ.σ. η Ελλάδα) ενδιαφέρεται να αγοράσει το εν λόγω σύστημα (το S-400).

«Πρόκειται, λοιπόν, για διαφορετικές περιπτώσεις. Φυσικά, οι χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν το ελεύθερο να κάνουν τις δικές τους επιλογές. Θα υπάρξουν περιπτώσεις – ακραίες περιπτώσεις – όπου ορισμένες επιλογές θα έχουν επιπτώσεις από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών και στη διμερή μας σχέση», σημείωσε χαρακτηριστικά.

«Οι ΗΠΑ εξάγουν αμυντικό εξοπλισμό με βάση το εθνικό τους συμφέρον»

Ο ανταποκριτής του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu στη συνέχεια αναφέρθηκε στην τροπολογία που έχει κατατεθεί για τα μαχητικά F-16 στο υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA). Η συγκεκριμένη τροπολογία βάζει ως βασική προϋπόθεση για την αναβάθμιση των F-16 τη μη παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη για την Ελλάδα, ο τούρκος δημοσιογράφος αναρωτήθηκε για το εάν οι ΗΠΑ έχουν υιοθετήσει δύο μέτρα και δύο σταθμά και ζήτησε να μάθει ποιο είναι το κριτήριο για την έγκριση τέτοιου είδους αμυντικών εξαγωγών.

Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε ότι «το κριτήριο που χρησιμοποιούμε είναι αυτό που είναι προς τα εθνικά συμφέροντα της Αμερικής, και τυχαίνει, όταν πρόκειται για τους συμμάχους και τους εταίρους μας, αυτό που τείνει να είναι προς το εθνικό μας συμφέρον είναι και το συλλογικό συμφέρον».

Τουρκικές υπερπτήσεις με drone και κατασκοπεία πάνω από τα ελληνικά νησιά

Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το εάν είναι αποδεκτό ένας νατοϊκός σύμμαχος να πραγματοποιεί υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά ενός άλλου συμμάχου για λόγους κατασκοπίας, ο κ. Πράις τόνισε με νόημα ότι όλοι οι σύμμαχοι πρέπει να παραμείνουν συγκεντρωμένοι στη συλλογική απειλή που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή από την Ρωσία.

Όπως επισήμανε, «ενθαρρύνουμε τις χώρες σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, ειδικά τη στιγμή που αντιμετωπίζουμε μια συλλογική απειλή από τη Ρωσική Ομοσπονδία – όχι μόνο σχετικά με αυτό που κάνει στην Ουκρανία αλλά και την απειλή που αποτελεί προς την ευρύτερη περιοχή – να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι, να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στις απειλές που αποτελούν πρόκληση για όλους μας. Και κάνοντας αυτό, ενθαρρύνουμε όλους τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να συνεργαστούν για να επιλύσουν τυχόν διαφορές μέσω διαλόγου και διπλωματίας».

ΥΠΕΞ σε Τουρκία: «Δεν διεκδικούμε τίποτα εναντίον σας, αλλά θα υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας»

Εν τω μεταξύ, άμεση ήταν απάντηση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών στην ανακοίνωση που είχε εκδώσει νωρίτερα την Τετάρτη το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, αναφέροντας ότι «δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε νόμιμο τρόπο και μέσο προκειμένου να διασφαλίσουμε τα δίκαια και τα συμφέροντα του έθνους μας».

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών

«Η Τουρκία έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπίζεται με κάθε νόμιμο μέσο τα συμφέροντα της, υπό την βασική αίρεση ότι αποδέχεται τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Δεν έχει, όμως, κανένα δικαίωμα να παραβιάζει κατάφορα το Διεθνές Δίκαιο και να απειλεί την Ελλάδα με πόλεμο (casus belli). Η Ελλάδα δεν προβάλει καμία διεκδίκηση έναντι της Τουρκίας. Τάσσεται υπέρ του διαλόγου στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Θα υπερασπιστεί, όμως, τα νόμιμα συμφέροντα και δικαιώματα της εφόσον παραστεί η ανάγκη», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.

Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, το οποίο συνεδρίασε επί τέσσερις ώρες υπό την προεδρία του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε, γίνεται σαφής αναφορά περί στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών και επισημαίνεται ότι «οι κύκλοι που ενθαρρύνουν την Ελλάδα να εξοπλίζει νησιά που βρίσκονται υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης καλούνται να επιστρέψουν στην κοινή λογική».

«Δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε νόμιμο τρόπο και μέσο προκειμένου να διασφαλίσουμε τα δίκαια και τα συμφέροντα του έθνους μας», τονίστηκε σχετικά στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά το πέρας της συνεδρίασης.

Όπως ανέφεραν τα τουρκικά ΜΜΕ, «συζητήθηκαν οι προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας, η οποία δεν έχει εγκαταλείψει τις παράνομες πρακτικές της παρά τις εκκλήσεις μας να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και τις συνθήκες, ιδίως οι πρόσφατα αυξανόμενες προκλητικές ενέργειες της».

Στη σχετική ανακοίνωση μετά τη συνεδρίαση, η Άγκυρα κάλεσε τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν την απόφασή τους για άρση του εμπάργκο όπλων προς τους Ελληνοκύπριους, επισημαίνοντας ότι η κίνηση αυτή της αμερικανικής πλευράς δεν συνάδει με το πνεύμα της Συμμαχίας.

Ερντογάν: Η στρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου δεν θα μείνει αναπάντητη

Της συνεδρίαση του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ακολούθησε η διπλή συνέντευξη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο CNN Turk και το Kanal D, με τον Τούρκο Πρόεδρο να εμμένει στην ρητορική περί αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο.

«Ελλάδα και Τουρκία δεν μπορούν να συγκριθούν στο ΝΑΤΟ», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ερντογάν.

Και πρόσθεσε: «Οι ΗΠΑ δεν φέρονται δίκαια στις χώρες του ΝΑΤΟ. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία είναι μέλη της Συμμαχίας. Εμείς είμαστε μέσα στο top-5 του ΝΑΤΟ. Είμαστε σε πολύ σημαντική θέση. Είναι απαράδεκτο οι ΗΠΑ να στέλνουν τόσα όπλα, οχήματα και εξοπλισμό στα νησιά».

«Πρέπει να αποστρατιωτικοποιήσουν τώρα τα νησιά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος.

Και συμπλήρωσε: «Η Ελλάδα δεν πρέπει να παρασύρεται από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ δεν δεσμεύονται από τη Λωζάννη. Κάναμε τις απαραίτητες προειδοποιήσεις σε ΗΠΑ και Ελλάδα μέσω του υπουργείου Εξωτερικών. Οι ΗΠΑ δεν θα βρουν σύμμαχο σαν την Τουρκία. Τα νησιά είναι μη στρατιωτική ζώνη. Πρέπει να αποστρατιωτικοποιήσουν τώρα τα νησιά. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, τα νησιά αυτά έχουν ειδικό καθεστώς. Περιμένουμε από τις ΗΠΑ να μην παρασύρουν την Ελλάδα. Η ανακοίνωση που έβγαλε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, αναφέρεται σ’ αυτό. Οι ΗΠΑ που είτε αγνοούν είτε και ενθαρρύνουν την Ελλάδα να απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα οδηγούν σε κούρσα εξοπλισμών. Θα σταματήσουμε; Θα κάνουμε αυτά τα βήματα. Έχουμε περίπου 40.000 στρατιώτες εκεί. Η στρατιωτικοποίηση δεν θα μείνει αναπάντητη. Στα νησιά που πρέπει να παραμείνουν αποστρατιωτικοποιημένα, οι ΗΠΑ δεν υπακούουν στη Λωζάννη και κάνουν τέτοια βήματα».

Τα βλέμματα στραμμένα στο Αλικάντε

Οι εξελίξεις στην Τουρκία έρχονται στον απόηχο της αναφοράς που έκαναν νωρίτερα την Τετάρτη διπλωματικές πηγές της προεδρίας της Γαλλικής Δημοκρατίας, ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των εννιά κρατών της νότιας Ευρώπης, που θα συναντηθούν την Παρασκευή στο Αλικάντε της Ισπανίας, θα εκφράσουν τη στήριξή τους στην Ελλάδα έναντι των απειλών που δέχεται από την Τουρκία.

Όπως ανέφεραν οι εν λόγω πηγές, το θέμα των τουρκικών απειλών κατά της Ελλάδας θα συζητηθεί στο δείπνο εργασίας που θα έχουν, μετά το πέρας των εργασιών της Ευρωμεσογειακής Συνόδου Κορυφής, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου, της Μάλτας, της Σλοβενίας, της Κροατίας και της Ελλάδας. Παρόντες θα είναι επίσης ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντέρ Λάιεν.

Η παρέμβαση από πλευράς Παρισιού έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τα ελληνοτουρκικά και κρίνεται ως εξόχως σημαντική από την Αθήνα, αφού αντικατοπτρίζει τη γενικότερη αλλαγή στάσης που παρατηρείται στην ΕΕ έναντι της Άγκυρας, η οποία εμμένει στην ρητορική του αναθεωρητισμού.

Άλλωστε, για το θέμα αυτό είχε τοποθετηθεί ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, όπου είχε τονίσει χαρακτηριστικά:

«Ό,τι είχε να πει η Ελλάδα το είπε καθαρά στον ΟΗΕ, τόσο για τις «κόκκινες γραμμές της», όσο και για την φιλική της διάθεση απέναντι στον Τουρκικό λαό. Η άλλη όχθη μπορεί να επαναλαμβάνει μονότονα τα ψέματα και τις απειλές της. Σε αυτό το γαϊτανάκι, όμως, έχει μείνει μόνη. Εμείς μένουμε με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση στις καθαρές μας θέσεις με την ισχύ του Διεθνούς Δικαίου, την επιφυλακή των Ενόπλων Δυνάμεών μας, τη συμπαράσταση των συμμάχων μας. Εδώ τα πολλά λόγια είναι πράγματι φτώχεια -όπως λέει και η παροιμία- και ίσως είναι καιρός να ασχοληθούν με αυτήν την φτώχεια και όσοι λένε πολλά. Αντί για τις πύρινες λέξεις να επιλέξουν επιτέλους τις δημιουργικές πράξεις και τον δρόμο του ουσιαστικού διαλόγου. Απέναντί τους, άλλωστε, δεν έχουν μόνο την Ελλάδα, έχουν ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ».

Διαβάστε σχετικά:

Οικονόμου: Παροξυσμός στην Τουρκία κατά της Ελλάδας – Ούτε φοβόμαστε, ούτε τρομοκρατούμαστε

Υπενθυμίζεται ότι μόλις ένα εικοσιτετράωρο μετά τις «εμπρηστικές» δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι «τα όπλα που συγκεντρώνονται στη "δυτική Θράκη" δεν σημαίνουν τίποτα για εμάς», τη σκυτάλη των προκλήσεων έλαβε την Τετάρτη ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, που χαρακτήρισε την Ελλάδα «κακό γείτονα και κακομαθημένο παιδί».