Λάμπρος Τζούμης στο CNN Greece: Οι τέσσερις λόγοι που θα οδηγηθούμε σε νέα κρίση με την Τουρκία

Ο κ. Τζούμης συμμερίζεται την άποψη ότι πράγματι η παρουσία του γεωτρύπανου «Αμπντουλχαμίντ Χαν» στα ανοιχτά της Αττάλειας συνιστά ένα «καλό σενάριο», δεδομένης της έντασης που υπάρχει στα ελληνοτουρκικά, ωστόσο επισημαίνει πως η Άγκυρα δεν πρόκειται να χαλαρώσει την ρητορική της επιθετικότητας έναντι της Αθήνας.

Εκτιμά πως η Ελλάδα δεν πρέπει να εφησυχάζει και ότι οφείλει να ευαισθητοποιήσει το διεθνή παράγοντα έναντι της κλιμακούμενης τουρκικής προκλητικότητας.

Χαρακτηρίζει «καταστροφικό» έναν ενδεχόμενο νέο ελληνοτουρκικό πόλεμο, ενώ εξαίρει τη δύναμη και την ετοιμότητα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων απέναντι σε οποιαδήποτε επιθετική κίνηση της γείτονος.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Λάμπρου Τζούμη στο CNN Greece

Κύριε Τζούμη, θα ήθελα το σχόλιό σας αναφορικά με την απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να στείλει το γεωτρύπανο «Αμπντουλχαμίντ Χαν» στα ανοιχτά της Αττάλειας. Συμμερίζεστε την άποψη που ακούγεται εδώ στην Ελλάδα ότι αυτή η κίνηση θεωρείται ένα «καλό σενάριο»;

Νομίζω ότι αυτή είναι η έναρξη μιας ενδεχόμενης κλιμάκωσης, την οποία θα τη δούμε να εκτυλίσσεται μέσα στους επόμενους μήνες. Εάν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι το γεωτρητικό σκάφος θα κάνει συνολικά επτά γεωτρήσεις, όπως έχει ανακοινώσει η Τουρκία, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό συνεπάγεται πως θα παραμείνει στην Ανατολική Μεσόγειο για τουλάχιστον ένα με ενάμιση χρόνο.

Αυτό σημαίνει, δηλαδή, ότι από τώρα και μέχρι και τις τουρκικές εκλογές θα δούμε μπροστά μας πολλά σενάρια. Δεν μπορούμε, σε καμία περίπτωση, να πούμε ότι έχει λήξει η κρίση με την Τουρκία.

Για την ώρα, πράγματι, είναι ένα καλό σενάριο το ότι το τουρκικό γεωτρύπανο πηγαίνει στην περιοχή που προαναφέρατε. Ωστόσο, δεν σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο σε ό,τι αφορά την αποκλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά ή την κρίση που, εγώ προσωπικά, τη θεωρώ δεδομένη ότι θα υπάρξει μέχρι τις τουρκικές εκλογές. Είναι καλό για εμάς το ότι το γεωτρύπανο πήγε εκεί, σε χώρο που δεν αφορά την Ελλάδα ή την κυπριακή ΑΟΖ.

Γιατί πιστεύετε ότι θα οδηγηθούμε σε κρίση;

Εκτιμώ ότι θα συμβεί αυτό, επειδή η ρητορική που έχει αναπτυχθεί από πλευράς της Τουρκίας, δεν αφορά μόνο το εσωτερικό ακροατήριο της γείτονος αλλά και το εξωτερικό. Αυτή η ρητορική έντασης που υπάρχει επί μήνες δεν την έχουμε ξαναδεί.

Ο πρώτος λόγος που η Τουρκία θα επιδιώξει μία κρίση είναι γιατί η ένταση με την Ελλάδα έχει απεύθυνση στο εθνικιστικό ακροατήριο της Τουρκίας. Άρα, λοιπόν, τον εξυπηρετεί τον Ερντογάν αυτό για τις προεδρικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούλιο του 2023. Είναι δεδομένο ότι δημοσκοπικά, τουλάχιστον, ο Τούρκος πρόεδρος δεν τα πάει καλά, συνεπώς αυτό το σενάριο τον εξυπηρετεί.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι με αυτό τον τρόπο αποπροσανατολίζει την τουρκική κοινή γνώμη από τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Ο τρίτος λόγος έγκειται στο ότι αυτό που ανησυχεί την Τουρκία, είναι το γεγονός ότι το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας «τρέχει».

Υπό το πρίσμα αυτό, η Τουρκία έχει κάθε λόγο να δρομολογήσει εξελίξεις προτού ολοκληρωθεί το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Πολεμική Αεροπορία κι αυτό θα αλλάξει τις ισορροπίες στο Αιγαίο.

Το τέταρτο και τελευταίο σημείο είναι ότι ο Ερντογάν νιώθει ότι αναμετράται με την Ιστορία. Επιθυμεί να αφήσει το δικό του αποτύπωμα στην τουρκική Ιστορία, γιατί θέλει να αντικαταστήσει εαυτόν στη θέση του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στο τουρκικό υποσυνείδητο.

Συνεπώς, έχει κάθε λόγο να προχωρήσει σε μια κρίση και γι’ αυτό πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα, τουλάχιστον μέχρι τις τουρκικές εκλογές, θα έχουμε μια κρίση με την Τουρκία.

Βάσει των όσων αναφέρετε, ποια πιστεύετε ότι θα πρέπει να είναι η στάση της ελληνικής πλευράς απέναντι σε αυτήν την κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα;

Η ιστορική εμπειρία του παρελθόντος – χωρίς, βέβαια, να σημαίνει κάτι αυτό, γιατί έχουν αλλάξει οι εποχές - έχει δείξει ότι όταν φέρναμε την Τουρκία μπροστά στο δίλημμα «πόλεμος ή αναδίπλωση», προτιμούσε την αναδίπλωση.

Αναφέρομαι στην κρίση του 1987, όταν η Τουρκία είχε βγάλει στο Αιγαίο ένα ερευνητικό σκάφος, όχι ένα γεωτρύπανο. Το γεωτρητικό σκάφος είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό, γιατί το ερευνητικό αφήνει καλώδια, φεύγει και στη συνέχεια τα μαζεύει. Το γεωτρύπανο, όμως, στήνει ένα τεχνητό νησί.

Άρα, λοιπόν, για να αποφύγουμε την κρίση με την Τουρκία, πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε και το διεθνή παράγοντα. Η πρόσφατη εμπειρία με την Κύπρο μας το έχει δείξει αυτό, όταν η Τουρκία εισέβαλε στην κυπριακή ΑΟΖ. Για να ευαισθητοποιηθεί, λοιπόν, ο διεθνής παράγων, θα πρέπει η Ελλάδα να καταστήσει σε φίλους, συμμάχους και εχθρούς ότι, για να προασπίσει την εθνική της κυριαρχία, είναι έτοιμη να πάει ακόμη και σε στρατιωτική σύγκρουση με την Τουρκία.

Αυτό, νομίζω, μόνο, θα αφυπνίσει και θα προβληματίσει και θα ευαισθητοποιήσει το διεθνή παράγοντα για να παρέμβει και η Τουρκία να μην προχωρήσει σε ενέργειες που έχουν σχέση με την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

Αν λάβουμε υπ’ όψιν τις δηλώσεις της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, ότι η ΕΕ θα υπερασπιστεί τα σύνορά της, τότε ναι… Σκεφθείτε, όμως, ότι από το 2014 η Τουρκία έχει κάνει μια εισβολή μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ, αρχικά με το Barbaros, μετά με το Fatih και έπειτα με το Yavuz, αλλά δεν είδαμε κάποια αντίδραση. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι κράτος της ΕΕ;

Θα περιμένουμε, λοιπόν, να δούμε κάτι άλλο στην Ελλάδα, επειδή οι Ευρωπαίοι ξέρουν ότι ένας πόλεμος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία θα είναι καταστροφικός.

Η Ελλάδα διαθέτει Ένοπλες Δυνάμεις, οι οποίες διακρίνονται για την ποιότητα και το ηθικό τους. Διαθέτει έναν τακτικό στρατό και δεν έχει να φοβηθεί σε τίποτα την Τουρκία. Αντίθετα, η Τουρκία θα πρέπει να φοβάται την Ελλάδα. Ένα μη αναμενόμενο αποτέλεσμα, θα μπορούσε να ανατρέψει την καθεστωτική τάξη στην Τουρκία, γεγονός βάσει τους οποίου διακυβεύεται ακόμη και η φυσική παρουσία του Ερντογάν, αν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Αν το καταλάβουμε αυτό και δείξουμε αποφασιστικότητα, τότε ο διεθνής παράγοντας θα ευαισθητοποιηθεί, όπως έπραξε και στην περίπτωση του Έβρου, όταν η Τουρκία εξαπέλυσε υβριδικό πόλεμο και τότε η ΕΕ στάθηκε στο πλευρό μας.

Σε διαφορετική περίπτωση, εάν εμείς προσπαθούμε, με δηλώσεις από την ΕΕ ή λέγοντας απλά ότι η Τουρκία παραβιάζει την εθνική μας κυριαρχία και πιστεύουμε ότι αυτό θα λειτουργήσει, δηλαδή η αποτροπή, νομίζω ότι αυτό είναι ψευδαίσθηση.

*Ο Λάμπρος Τζούμης είναι αντιστράτηγος ε.α. Απόφοιτος της Σχολής Διοίκησης Επιτελών του Στρατού Ξηράς, της Ανωτάτης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και της Σχολής Εθνικής Άμυνας. Υπηρέτησε στο ΓΕΣ και στο ΓΕΕΘΑ ως επιτελής και σε διευθυντικές θέσεις. Σε εθνικό επίπεδο, τμηματάρχης Συνδρομής στην Αντιμετώπιση Καταστροφών. Στο ΝΑΤΟ διετέλεσε εθνικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας στις επιτροπές Civil Emergency Planning και Senior Civil Emergency Planning Committee. Διετέλεσε επίσης: Διοικητής του 286ου Τάγματος Πεζικού στη Λήμνο, του 38ου Συντάγματος Πεζικού στη Ρόδο της Ελληνικής Δύναμης Κοσσυφοπεδίου και της 88ης ΣΔΙ (Ταξιαρχίας Λήμνου) και Υποδιοικητής της ΧVI Mηχανοκίνητης Mεραρχίας Πεζικού (Διδυμότειχο).