ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εβδομάδα εξελίξεων: Το σχέδιο της ΕΕ, οι προετοιμασίες της κυβέρνησης και το ρωσικό «χαρτί»

Εβδομάδα εξελίξεων: Το σχέδιο της ΕΕ, οι προετοιμασίες της κυβέρνησης και το ρωσικό «χαρτί»
Μεγάλος «πονοκέφαλος» για την κυβέρνηση και οι ανατιμήσεις (AP Photo/Michael Probst)

Δεν προβλέπεται… θερινή ραστώνη για τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέτος, με τα κράτη-μέλη να προετοιμάζονται ταχύτατα για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται. Και στην Ελλάδα, το θέμα της ενεργειακής επάρκειας βρίσκεται στην κορυφή της κυβερνητικής ατζέντας, με το Μαξίμου και τα αρμόδια υπουργεία να παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τις εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα. Μάλιστα, την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για τα ενεργειακά υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, από την οποία προέκυψε και σχέδιο τεσσάρων σημείων για την ενεργειακή επάρκεια. 

Το ενεργειακό plan B, που θα τεθεί σε λειτουργία εάν τελικώς η Μόσχα αποφασίσει να κλείσει πλήρως τη «στρόφιγγα» το χειμώνα, είναι ήδη έτοιμο και προβλέπει -προσώρας- εξασφάλιση LNG, διπλασιασμό της παραγωγής λιγνίτη και λειτουργία με εναλλακτικά καύσιμα – ντίζελ των πέντε μονάδων φυσικού αερίου.

Όπως γράφει η «Καθημερινή», το κυβερνητικό επιτελείο κινείται με χειρότερο δυνατό σενάριο εργασίας την περαιτέρω άνοδο της διεθνούς τιμής φυσικού αερίου κατά 30%-40%.

Αυτό, πάντα σύμφωνα με την ίδια πηγή, συνεπάγεται ότι το κόστος των μέτρων στήριξης για τον κρατικό προϋπολογισμό, από 850 εκατ. το εξάμηνο που είναι σήμερα μπορεί να εκτοξευθεί στα δύο δισ. ευρώ.

Η εβδομάδα που ξεκινάει θα είναι αποκαλυπτική για το τι μέλλει γενέσθαι στην ενέργεια το χειμώνα, καθώς η Κομισιόν θα παρουσιάσει το πολυαναμενόμενο σχέδιό της για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης μείωσης ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Την ίδια ώρα, στο τέλος της εβδομάδας, και πιο συγκεκριμένα στις 22 Ιουλίου, θα αναγκαστεί να ανοίξει τα «χαρτιά» του και το Κρεμλίνο, καθώς αναγκαστικά θα φανεί εάν θα ανοίξει ξανά ο αγωγός Nord Stream 1 που έκλεισε -σύμφωνα με την ανακοίνωση της Gazprom- για λόγους συντήρησης.

Σε περίπτωση που η Gazprom ανακοινώσει πως τελικά δεν θα αποκατασταθούν οι ροές προς την Ευρώπη -για οποιαδήποτε αφορμή επιλέξει να ανακοινώσει- τότε οι κυβερνήσεις της Ευρώπης θα κληθούν να αντιμετωπίσουν και το… ράλι ανόδου των τιμών που αναμένεται να ακολουθήσει.

Μάλιστα, κάτι τέτοιο θα κάνει και πιο σύνθετη την αναζήτηση LNG, καθώς θα υπάρξει μεγαλύτερη ζήτηση του υγροποιημένου αερίου.

Προσώρας, το Μαξίμου τηρεί στάση αναμονής, ενόψει των ανακοινώσεων της Κομισιόν.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πολλάκις ζητήσει ευρωπαϊκή απάντηση στην ενεργειακή ακρίβεια -ένα θέμα που βρίσκεται ψηλά στην ελληνική ατζέντα εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα.

Μάλιστα, τον Μάρτιο ο πρωθυπουργός έστειλε επιστολή έξι σημείων στην Κομισιόν, με σειρά μέτρων που προβλέπει, μεταξύ άλλων, και την επιβολή προσωρινού πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου.

Το ερώτημα που εγείρεται, ωστόσο, είναι εάν η Ευρώπη θα δώσει ουσιαστικές λύσεις στα έντονα προβλήματα που διαφαίνονται στον ορίζοντα ή θα εμφανιστεί άτολμη για ακόμη μια φορά, μεταθέτοντας τη λήψη αποφάσεων για μεταγενέστερο χρόνο.

«Πονοκέφαλος» και οι ανατιμήσεις

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπάρχει ανησυχία πως μια νέα εκτίναξη ενεργειακών τιμών θα φέρει ακόμη μεγαλύτερες ανατιμήσεις στα αγαθά πρώτης ανάγκης, πιέζοντας ακόμη περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά.

Παρότι το οικονομικό επιτελείο δεν έχει ανακοινώσει επίσημα νέα μέτρα στήριξης για το χειμώνα, ο υπουργός Οικονομικών άφησε προ ημερών ανοιχτό «παράθυρο» για τη λήψη νέων μέτρων από πλευράς της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με όσα είπε ο «τσάρος» της ελληνικής οικονομίας, σε περίπτωση που υπάρχει δημοσιονομικός χώρος τότε θα ανακοινωθούν νέα μέτρα στήριξης για το ρεύμα και τα καύσιμα.

«Θα δούμε τι θα κάνουμε με τα καύσιμα, να δούμε τι θα γίνει με το ρεύμα, που αν ανέβει κι άλλο, θα έχουμε κι άλλες παρεμβάσεις και την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης» είπε χαρακτηριστικά ο Χρήστος Σταϊκούρας.

Παρότι η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει πως αυτή τη στιγμή έχουν εξαντληθεί τα δημοσιονομικά περιθώρια για στήριξη των πολιτών, τα δημόσια οικονομικά φαίνεται πως πηγαίνουν απρόσμενα καλά ενώ θεωρείται βέβαιο ότι και ο τουρισμός θα έχει υπεραπόδοση.

Έτσι, δεν αποκλείεται να υπάρξει τελικώς «χώρος» για νέες παρεμβάσεις.

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει από τους αρμόδιους υπουργούς να θωρακίσουν με σχετικές παρεμβάσεις τη χονδρεμπορική αγορά και τη λιανική, ώστε οι καταναλωτές να επιβαρυνθούν όσο λιγότερο γίνεται.