Στυλιανίδης στο Act for Earth: Στόχος η αντιμετώπιση των πυρκαγιών πριν εξελιχθούν σε mega-fires

«Το περυσινό καλοκαίρι κατέδειξε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Όπως εξηγεί ο υπουργός, «η δασοπυρόσβεση έχει όρια στο τι μπορεί να επιτύχει σε ακραίες συνθήκες. Και για το λόγο αυτό ακριβώς, είναι απαραίτητο να αλλάξουμε το μείγμα πρόληψης – καταστολής. Να επενδύουμε πρώτιστα στην πρόληψη, ώστε να περιορίζουμε τις πυρκαγιές έγκαιρα». Παρουσιάζοντας τον σχεδιασμό του υπουργείο για τη φετινή περίοδο, τονίζει πως στόχος είναι «η αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών κατά την πρώτη κρίσιμη φάση τους, πριν εξελιχθούν σε ανεξέλεγκτες mega-fires» και πως το νέο «δόγμα» του υπουργείου συνοψίζεται στην ενίσχυση της πρόληψης έναντι της εκ των υστέρων επέμβασης.

«Η κλιματική κρίση μας έχει δυστυχώς ξεπεράσει» δηλώνει ο κ. Στυλιανίδης, επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή και επομένως απαιτείται αυξημένη επαγρύπνηση.

Παράλληλα, ο υπουργός επισήμανε πως φέτος τα υπουργεία Κλιματικής Κρίσης, Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Εσωτερικών, καθώς και η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει ήδη δημιουργήσει «ένα τεράστιο πλέγμα συνεργειών στον τομέα της πρόληψης, με καθαρισμούς δασικών εκτάσεων, αρχαιολογικών χώρων, περι-αστικών δασών και αλσών που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στη χώρα μας, σε συνδυασμό με συντήρηση και βελτίωση αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων». Επίσης, όπως ο ίδιος αποκάλυψε, γίνονται ήδη «ασκήσεις οργανωμένης απομάκρυνσης του πληθυσμού από περιοχές μίξης δάσους – κατοικιών και υψηλής επισκεψιμότητας, όπως λ.χ. στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, στο Δήμο Λοκρών, στην περιοχή Ζιά στην Κω, στο Πευκάλι στην Κόρινθο, αλλά και σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Επίδαυρος, η Αρχαία Ολυμπία και η Αφαία της Αίγινας».

Τέλος, απαντώντας στο ερώτημα του CNN Greece σχετικά με τους λόγους για τους οποίους πρόκειται σύντομα να βρεθούν στη χώρα μας 250 πυροσβέστες από την Ευρώπη προκειμένου να συμβάλλουν στη δασοπυρόσβεση, εάν χρειαστεί, τόνισε πως πρόκειται για ένα πρότυπο πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει δύο κεντρικές στοχεύσεις, τόσο ως προς τον εκμηδενισμό των χρόνων μετάβασης από το εξωτερικό όσο και στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας με τους Έλληνες πυροσβέστες.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη στο CNN Greece:

Ποια είναι τα σημεία στα οποία έχει εστιάσει τη στρατηγική της για τη φετινή αντιπυρική περίοδο η πολιτική προστασία;
Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας θέτει στο επίκεντρο της στρατηγικής του την Πρόληψη, την Προετοιμασία/Ετοιμότητα και την Άμεση Επέμβαση. Πρόκειται, όπως γνωρίζετε, για ένα νέο Υπουργείο και η στρατηγική του σηματοδοτεί ακριβώς μια νέα αντίληψη που αποσκοπεί στην κατά το δυνατό αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργεί η κλιματική κρίση.
Αυξάνουμε, λοιπόν, τις επιχειρησιακές μας δυνατότητες μέσα από στοχευμένες προληπτικές δράσεις, συνέργειες με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση του κινδύνου και αναβάθμιση των μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών κατά την πρώτη κρίσιμη φάση τους, πριν εξελιχθούν σε ανεξέλεγκτες mega-fires. Αυτή είναι η κεντρική μας στόχευση για φέτος – γιατί πυρκαγιές πάντα θα εκδηλώνονται, το κρίσιμο στοιχείο είναι να τις περιορίσουμε όσο γίνεται κατά την έναρξή τους.
Αυτό είναι το νέο «δόγμα» του Υπουργείου μας, ενίσχυση της πρόληψης έναντι της εκ των υστέρων επέμβασης, ενίσχυση της προετοιμασίας, ώστε η καταστολή, η αντιμετώπιση δηλαδή μας πυρκαγιάς, να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική, ώστε οι επιπτώσεις της να είναι όσο γίνεται πιο περιορισμένες.
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί βασικό παράγοντα στον τρόπο που σχεδιάζεται στη χώρα μας η αντιπυρική περίοδος; Και ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτού του σχεδιασμού;
Μόνο τυχαία δεν ήταν η επιλογή του Πρωθυπουργού να προχωρήσει στη δημιουργία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, στο οποίο επιχειρούμε να συνδέσουμε ακριβώς αυτά τα δύο στοιχεία – την «παραδοσιακή» προσέγγιση της καταστολής / αντιμετώπισης με την ολιστική διαχείριση του κινδύνου στη βάση του τρίπτυχου Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα, Ανθεκτικότητα.
Διότι, η κλιματική κρίση μας έχει δυστυχώς ξεπεράσει. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και συχνότερα και εκδηλώνονται με όλο και μεγαλύτερη σφοδρότητα – και φυσικά όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά παγκοσμίως. Η Ελλάδα όμως βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή. Η νοτιο-ανατολική Μεσόγειος αποτελεί hotspot της κλιματικής αλλαγής και ο μόνος δρόμος για εμάς βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα είναι να επενδύσουμε στην πρόληψη, στην ετοιμότητά μας να αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς, ενίοτε, φυσικές καταστροφές.
Δύο παραδείγματα από τον φετινό μας σχεδιασμό για την αντιπυρική περίοδο είναι πολύ χαρακτηριστικά της νέας αντίληψης που προωθούμε. Ξεκινήσαμε φέτος, μαζί με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Εσωτερικών και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να δημιουργούμε ένα τεράστιο πλέγμα συνεργειών στον τομέα της πρόληψης, με καθαρισμούς δασικών εκτάσεων, αρχαιολογικών χώρων, περι-αστικών δασών και αλσών που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στη χώρα μας, σε συνδυασμό με συντήρηση και βελτίωση αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων. Με προϋπολογισμό 72 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 50 εκατ. από το ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, χωρίς να υπολογίζουμε και τα επιπλέον 18,4 εκατ. ευρώ της χρηματοδότησης των ΟΤΑ. Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο έργο, μια καίρια επένδυση για την προστασία των δασών μας, αλλά και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Επιπλέον, στον τομέα της προετοιμασίας / ετοιμότητας, διοργανώνουμε σε συνεργασία πάντα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ασκήσεις οργανωμένης απομάκρυνσης του πληθυσμού από περιοχές μίξης δάσους – κατοικιών και υψηλής επισκεψιμότητας, όπως λ.χ. στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, στο Δήμο Λοκρών, στην περιοχή Ζιά στην Κω, στο Πευκάλι στην Κόρινθο, αλλά και σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Επίδαυρος, η Αρχαία Ολυμπία και η Αφαία της Αίγινας. Διότι είναι σημαντικό όχι μόνο να φέρνουμε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς μαζί, να συνεργάζονται και να συντονίζονται αποτελεσματικά όταν εξελίσσεται μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά και να εκπαιδευόμαστε όλοι μας, κάθε ένας πολίτης, έναντι του κινδύνου.
Γιατί κρίθηκε αναγκαίο φέτος να έρθουν από την αρχή του καλοκαιριού πυροσβέστες από ευρωπαϊκές χώρες και να παραμείνουν στη χώρα για όλο το διάστημα του καλοκαιριού;
Πράγματι φέτος, για πρώτη φορά, η χώρα μας θα φιλοξενήσει εκ των προτέρων περίπου 250 πυροσβέστες από ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα από Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ρουμανία, Φινλανδία και Νορβηγία, για το κρίσιμο και πιο δύσκολο διάστημα τους καλοκαιριού, τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Πρόκειται για ένα πρότυπο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει δύο κεντρικές στοχεύσεις.
Η πρώτη αφορά στην προ-εγκατάστασή τους σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας, ώστε να εκμηδενίζονται οι χρόνοι μετάβασή τους για την παροχή συνδρομής στους Έλληνες συναδέλφους τους και να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος για τη μεταφορά τους από το εξωτερικό.
Η δεύτερη αφορά στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών με τους Έλληνες πυροσβέστες. Πέρυσι έγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ για την παροχή συνδρομής στη χώρα μας για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών του καλοκαιριού. Οι πυροσβέστες που ήρθαν να συνδράμουν είχαν την ευκαιρία να μάθουν πολλά στις ιδιαίτερες και πολύ απαιτητικές συνθήκες του ελληνικού ανάγλυφου και κλίματος, είχαν πολλά να μάθουν από τους Έλληνες συναδέλφους τους, αλλά και να τους διδάξουν τεχνικές και πρακτικές που αξιοποιούνται σε άλλες χώρες. Κι αυτή η ανταλλαγή γνώσης και πρακτικών θα αποτελέσει ίσως την πιο πολύτιμη παρακαταθήκη του προγράμματος.
Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι επελέγη η χώρα μας για να «τρέξει» αυτό το πρόγραμμα για πρώτη φορά. Γιατί το ανθρώπινο δυναμικό του Πυροσβεστικού Σώματος είναι εξαιρετικό, με μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία. Με επαγγελματισμό και υψηλή αίσθηση ευθύνης και καθήκοντος.
Τι μάθαμε από το περσινό καλοκαίρι με τις πυρκαγιές;
Το περυσινό καλοκαίρι κατέδειξε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Ότι όσες δυνάμεις, όσα μέσα, επίγεια και εναέρια κι αν διαθέτει κανείς, η δασοπυρόσβεση έχει όρια στο τι μπορεί να επιτύχει σε ακραίες συνθήκες. Και για το λόγο αυτό ακριβώς, είναι απαραίτητο να αλλάξουμε το μείγμα πρόληψης – καταστολής. Να επενδύουμε πρώτιστα στην πρόληψη, ώστε να περιορίζουμε τις πυρκαγιές έγκαιρα.
Αυτή είναι η φιλοσοφία μας για φέτος. Εκτενείς καθαρισμοί, συνεργασία όλων των φορέων και άμεση προσβολή των πυρκαγιών με διαρκείς εναέριες και επίγειες περιπολίες. Ειδικά ως προς τη συνεργασία, είναι ιδιαίτερης σημασίας η επαναπροσέγγιση που επιτύχαμε φέτος, μετά από 24 ολόκληρα χρόνια, μεταξύ του Πυροσβεστικού Σώματος και της Δασικής Υπηρεσίας, η οποία έχει πλέον ενταχθεί στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Οργανώσαμε από κοινού συναντήσεις ανά την Ελλάδα, με συμμετοχή των κατά τόπους Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και των στελεχών της Δασικής Υπηρεσίας ώστε να επιτύχουμε τον καλύτερο συντονισμό και την ενίσχυση της συνεργασίας τους σε θέματα δασοπροστασίας – δασοπυρόσβεσης, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εκδήλωση του κινδύνου.
Όσον αφορά στην επιτήρηση, έχουμε διπλασιάσει τη συνδρομή του Στρατού με περιπόλους, στις οποίες θα συμμετέχουν επίσης οι Δασικές Υπηρεσίες, αλλά και οι εθελοντές μας, ενώ από αέρος, μικρά και ευέλικτα αεροσκάφη θα περιπολούν κατά τις επικίνδυνες ημέρες του καλοκαιριού, ώστε να επεμβαίνουν άμεσα όπου χρειαστεί και να προλαβαίνουν την εξάπλωση μιας πυρκαγιάς.
Προχωράμε, λοιπόν, προσπαθώντας να χτίσουμε έναν όσο το δυνατό πιο στέρεο μηχανισμό. Η προσπάθεια είναι μακροπρόθεσμη, είναι επίπονη και κυρίως, δοκιμάζεται καθημερινά γιατί στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Με ενωμένες τις δυνάμεις μας, θα δουλέψουμε σκληρά για να προστατέψουμε το περιβάλλον και τους συνανθρώπους μας.