ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πολιτική κρίση στη Βόρεια Μακεδονία θέτει σε κίνδυνο τη Συμφωνία των Πρεσπών

Πολιτική κρίση στη Βόρεια Μακεδονία θέτει σε κίνδυνο τη Συμφωνία των Πρεσπών
EPA / GEORGI LICOVSKI

Σε νέο κύκλο πολιτικής αβεβαιότητας έχει βυθιστεί η Βόρεια Μακεδονία κατόπιν της καταστροφικής έκβασης των δημοτικών εκλογών για το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Ζόραν Ζάεφ -υπό τη διακυβέρνηση του οποίου στη γείτονα χώρα επισφραγίστηκε η επίλυση της πάγιας αντιπαράθεσης με την Ελλάδα για το ονοματολογικό ζήτημα με τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Το εκρηκτικό πολιτικό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, και τις πιθανές αλυσιδωτές συνέπειες που μπορεί να επιφέρει, παρακολουθεί στενά η Αθήνα, με την κυβέρνηση να δηλώνει, διά του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου, πως επί της ουσίας δικαιώνεται η επιλογή να μην κυρωθούν άμεσα τα μνημόνια της Συμφωνίας για να «εισπράξει» εντούτοις τη δριμεία κριτική του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις που ακολούθησαν την ήττα Ζάεφ στις δημοτικές κάλπες κορυφώθηκαν με την κατάθεση πρότασης μομφής εκ μέρους της αντιπολίτευσης. «Οδηγός» είναι το δεξιό κόμμα VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μίτσκοσκι, το οποίο και διατείνεται πως διαθέτει επαρκή κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να επιφέρει την πτώση της κυβέρνησης -γεγονός που μένει να αποδειχθεί στην κρίσιμη ψηφοφορία που ορίστηκε για την 11η Νοεμβρίου.

Ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ είχε προαναγγείλει ότι θα παραιτούνταν αναλαμβάνοντας την ευθύνη για το εκλογικό «βατερλό», χωρίς ωστόσο να προκρίνει την προσφυγή της χώρας σε πρόωρες κάλπες. Εν μέσω πολιτικού σκηνικού που «βράζει» η παραίτηση δεν ήλθε με την εθνικιστική αντιπολίτευση να «απαντά» με την πρόταση μομφής αφότου παρήλθε το απόγευμα της Δευτέρας «τελεσίγραφο» προς τον Ζάεφ να αποχωρήσει.

Η συμπολίτευση κατακεραυνώνει το VMRO-DPMNE και προειδοποιεί για την απειλή μίας «αντιδημοκρατικής, αντιΝΑΤΟϊκής και αντιευρωπαϊκής κυβέρνησης» για τη Βόρεια Μακεδονία, η οποία και θα θέσει σε κίνδυνο τη συνειφθείσα το 2019 Συμφωνία των Πρεσπών -με τον Χρίστιαν Μίτσκοσκι να έχει δώσει ήδη «δείγματα γραφής» διαμηνύοντας πως αν και η συμφωνία είναι «πραγματικότητα», ο ίδιος δεν πρόκειται ποτέ να κάνει χρήση του γεωγραφικού προσδιορισμού για την ονομασία της χώρας.

«Αυτές τις μέρες γινόμαστε μάρτυρες μιας προσπάθειας να τεθούν σε κίνδυνο η Συμφωνία των Πρεσπών, η Συμφωνία Καλής Γειτονίας με τη Βουλγαρία, η Συμφωνία της Οχρίδας, η κοινή και ισότιμη κοινωνία μας, η ειρήνη των πολιτών στο εσωτερικό και οι καλές σχέσεις μας με τους γείτονες» ανέφερε ο Ζόραν Ζάεφ στην πρώτη επίσημη αντίδρασή του μετά την κατάθεση της πρότασης μομφής.

«Για να εξυπηρετήσουν την μάταιη επιθυμία τους για εξουσία, ήταν έτοιμοι να οδηγήσουν τη χώρα στον κατήφορο και ο λαός να υποφέρει» επισήμανε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας:

«Όμως αυτή η χώρα έχει τον λαό της, πολίτες δημοκράτες, αγωνιστές και πολιτικούς και κόμματα που δεν θα επιτρέψουν στον Μίτσκοσκι, τον Απασίεφ [σ.σ. αρχηγός του εθνικιστικού κόμματος Levica- Αριστερά] και τον Γκρούεφσκι να καταλάβουν και να καταστρέψουν ξανά τη χώρα».

Αναγνωρίζει τις «Πρέσπες» όχι όμως την ονομασία

AP Photo / Boris Grdanoski

Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, αρχηγός του VMRO-DPMNE, του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης στη Βόρεια Μακεδονία, προχώρησε σε εμπρηστικές δηλώσεις σε τηλεοπτική του συνέντευξη του βράδυ της Κυριακής, λέγοντας πως δεν πρόκειται ποτέ να χρησιμοποιήσει το νέο όνομα της χώρας παρά το γεγονός ότι αποδέχεται πως η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί πραγματικότητα.

«Δεν μπορείτε να περιμένετε από εμένα να επαναλαμβάνω σαν τον Ζόραν Ζάεφ τον προσδιορισμό [σ.σ.: Βόρεια]. Αυτό δεν πρόκειται ποτέ να το κάνω. Όμως, τη συμφωνία των Πρεσπών, που φέρνει μαζί της μια συγκεκριμένη πραγματικότητα στη Μακεδονία -είμαστε μέρος αυτής της Βουλής, συμμετέχουμε σε εκλογές στη χώρα, είμαστε μέρος μίας πραγματικότητας την οποία δυστυχώς υιοθέτησε ο Ζόραν Ζάεφ- δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε, δεν μπορούμε να είμαστε υποκριτές και να λέμε ότι δεν είναι πραγματικότητα», ανέφερε.

Η αντίδραση της Αθήνας και τα «πυρά» ΣΥΡΙΖΑ

Ως απάντηση στις προκλητικές δηλώσεις του αρχηγού του VMRO-DPMNE, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, υπέδειξε σήμερα τη σωστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Κληθείς από το CNN Greece να σχολιάσει την τοποθέτηση Μιτσκόσκι ο Γιάννης Οικονόμου υπογράμμισε:

«Καταλαβαίνει κανείς ότι η επιλογή μας να μην βιαστούμε να κυρώσουμε τα μνημόνια το προηγούμενο διάστημα, είναι μια επιλογή που αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων σωστή και εύστοχη με δεδομένο ότι τα μνημόνια συνιστούν έναν μηχανισμό ελέγχου ορθής εφαρμογής της συμφωνίας».

Από την άλλη ο κ. Οικονόμου υπογράμμισε ότι «η κυβέρνηση δεν πρόκειται να αναμιχθεί στις εξελίξεις και στα εσωτερικά ζητήματα που αυτήν την ώρα βρίσκονται σε εξέλιξη στη Βόρεια Μακεδονία».

Οι δηλώσεις του Γιάννη Οικονόμου περί των μνημονίων πυροδότησαν την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος και εγκαλεί την κυβέρνηση ότι είναι επικίνδυνη για την εξωτερική πολιτική της χώρας.

«Σε μια περίοδο αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης Ζάεφ, που αποδέχθηκε την αλλαγή της Συνταγματικής ονομασίας στη Βόρεια Μακεδονία και ενώ οι ομοϊδεάτες του, αυτοί του VMRO, απειλούν να επαναφέρουν το Μακεδονία σκέτο και τον αλυτρωτισμό, ο κ Μητσοτάκης, διά του εκπροσώπου του, αντί να στείλει σαφές μήνυμα στήριξης της Συμφωνίας [σημ. των Πρεσπών] κομπάζει ότι δήθεν δικαιώνεται που εδώ και δύο χρόνια την υπονόμευσε, με τη μη κύρωση των Μνημονίων» τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση.

«Ποιων μνημονίων; Αυτών που διασφαλίζουν ότι ο εναέριος χώρος της γείτονος θα επιτηρείται από τα ελληνικά πολεμικά αεροσκάφη. Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δεν είναι τελικά επικίνδυνη μόνο για τη δημόσια υγεία, αλλά και για την εξωτερική πολιτική της χώρας» συνεχίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Δαιδαλώδες πολιτικό σκηνικό

Η κατάθεση της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης Ζάεφ ακολούθησε τη λήξη του «τελεσιγράφου» που είχε δώσει ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, στον Ζάεφ να παραιτηθεί μέχρι σήμερα, Δευτέρα, το απόγευμα.

Η συνεδρίαση κατά την οποία θα εξεταστεί η πρόταση μομφής πρόκειται να λάβει χώρα την Πέμπτη 11 Νοεμβρίου, όπως ανακοίνωσε εν συνεχεία ο πρόεδρος της Βουλής της Βόρειας Μακεδονίας, Ταλάτ Τζαφέρι, βάσει των όσων μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΑΠΕ-ΜΠΕ από τα Σκόπια.

Η συζήτηση θα αρχίσει στις 11:00 τοπική ώρα (12:00 ώρα Ελλάδας) και πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας με την ψηφοφορία επί της πρότασης μομφής -η οποία για να εγκριθεί θα πρέπει να υπερψηφιστεί από τουλάχιστον 61 βουλευτές σε σύνολο 120 εδρών του Κοινοβουλίου.

Ο βουλευτής του VMRO-DPMNE Αλεξάνταρ Νικόλοφσκι, παρουσιάζοντας την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Ζάεφ, επέμεινε ότι υποστηρίζεται από 61 βουλευτές.

Την πρόταση μομφής, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Νικόλοφσκι, υποστηρίζουν ο συνασπισμός υπό το VMRO-DPMNE (44 βουλευτές), τα αλβανικά κόμματα «Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική» (12 βουλευτές) και «BESA» (3 βουλευτές) και το κόμμα «Levica» (Αριστερά - 2 βουλευτές).

Ωστόσο, προηγουμένως σήμερα ο βουλευτής της «Συμμαχίας για τους Αλβανούς-Εναλλακτική», Σκεντέρ Ρετζέπι δήλωσε πως δεν μπορεί να συνταχθεί με μία πρωτοβουλία που υποστηρίζεται και από το εθνικιστικό κόμμα «Levica», το οποίο διατηρεί σταθερά αντιαλβανικό προφίλ.

Ο Αλεξάνταρ Νικόλοφσκι, ερωτώμενος σχετικά, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο Σκεντέρ Ρετζέπι θα ψηφίσει υπέρ της πρότασης μομφής.

Από πλευράς του, ο Αλί Αχμέτι, αρχηγός του αλβανικού κόμματος DUI έχει αναφέρει ότι βρίσκεται σε επαφή με όλα τα κόμματα στη χώρα εκτός από αυτά που αντιτίθενται στις Συμφωνίες της Οχρίδας, των Πρεσπών, στη συμφωνία φιλίας Βόρειας Μακεδονίας-Βουλγαρίας, καθώς και στο ευρωατλαντικό μέλλον της χώρας, προκειμένου να διαχειριστεί την κατάσταση.

«Θα δούμε αυτές τις μέρες αν θα εκλεγεί μια νέα αντιδημοκρατική, αντι-ΝΑΤΟϊκή και αντιευρωπαϊκή κυβέρνηση, μία κυβέρνηση κατά των Πρεσπών και αν ο Μίτσκοσκι έχει ικανότητες και υπευθυνότητα. Το SDSM είναι στο πλευρό των πολιτών, στο πλευρό του εθνικού συμφέροντος και της προόδου της χώρας. Καλούμε όλες τις προοδευτικές δημοκρατικές δυνάμεις και όλους τους βουλευτές που είναι υπέρ του ευρωπαϊκού μέλλοντος της χώρας μας, της Δικαιοσύνης και της οικονομικής προόδου να συνεργαστούν και να σταθούν υπεύθυνα στο πλευρό της δημοκρατικής επιλογής» τονίζει την ίδια στιγμή το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα.

Στην περίπτωση εκλογών, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, 100 ημέρες πριν τη διεξαγωγή τους πρέπει να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα μέχρι τις εκλογές.