ΗΠΑ: Μενέντεζ καλεί Μπάιντεν να «φρενάρει» με απειλή κυρώσεων τον Ερντογάν στα Βαρώσια

Η σχετική επιστολή του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ εστάλη προς τον Τζο Μπάιντεν εν όψει τηςεπικείμενης επίσκεψης Ερντογάν στα κατεχόμενα με αφορμή την 47η επέτειο της τουρκικής εισβολής.

Οι Αμερικανοί γερουσιαστές καλούν τον Λευκό Οίκο να αναλάβει ένα πλέγμα πρωτοβουλιών, το οποίο θα περιλαμβάνει την απειλή κυρώσεων και θα είναι ικανό να ασκήσει πίεση εναντίον της Τουρκίας τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο.

Ειδικότερα, ο κ. Μενέντεζ εκφράζει την ανησυχία του για τη προσπάθεια ανατροπής των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την απόπειρα επέκτασης της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στην κατεχόμενη Κύπρο. Ως εκ τούτου, ζητά από τον Αμερικανό πρόεδρο να διατυπώσει με σαφήνεια τις συνέπειες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Τουρκία εάν συνεχίσει να επιμένει στις προκλήσεις και τις παράνομες ενέργειες της.

«Το σχέδιο του προέδρου Ερντογάν να επισκεφθεί την κατεχόμενη από την Τουρκία Κύπρο στις 20 Ιουλίου, την επέτειο της παράνομης εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο, θα επιδεινώσει μόνο μια απαράδεκτη κατάσταση. Σας παροτρύνουμε να συνεργαστείτε με την ΕΕ για να καταστήσετε σαφές εκ των προτέρων ότι κάθε προσπάθεια της Τουρκίας να υποστηρίξει την επανεγκατάσταση ή το άνοιγμα των Βαρωσίων θα βρεθεί αντιμέτωπη με πολυμερείς κυρώσεις. Έχετε εστιάσει σωστά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους Δικαίου. Οποιαδήποτε προσπάθεια του προέδρου Ερντογάν και της Τουρκίας να επανεγκαταστήσει ή να ανοίξει ξανά τα Βαρώσια θα αποτελέσει βαριά παραβίαση αυτών των αρχών» αναφέρεται στο κείμενο της επιστολής.

Συνεργασία ΗΠΑ - ΟΗΕ - ΕΕ στο Κυπριακό

Ο γερουσιαστές υπενθυμίζουν ότι τόσο ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν καταδικάσει τις ενέργειες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το άνοιγμα της ακτογραμμής των Βαρωσίων. Όπως τονίζουν μάλιστα, τέτοιες πολυμερείς δηλώσεις θέτουν τη βάση, πάνω στην οποία μπορούν να στηριχθούν οι ΗΠΑ για να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους με τον ΟΗΕ και την ΕΕ ώστε να διασφαλίσουν ότι η Τουρκία θα παραμείνει υπόλογη.

«Σε απάντηση [στις ενέργειες του πρόεδρου Ερντογάν], το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εξέδωσε Προεδρική Δήλωση με την οποία καλούσε την Τουρκία να σταματήσει τις δραστηριότητές της και να επιβεβαιώσει το Ψήφισμα 550 [1984], το οποίο 'θεωρεί απαράδεκτες τις προσπάθειες εγκατάστασης ανθρώπων σε οποιοδήποτε μέρους των Βαρωσίων εκτός των κατοίκων τους και ζητεί τη μεταφορά αυτής της περιοχής στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών'» επισημαίνουν οι γερουσιαστές, και προσθέτουν:

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αύξησε επίσης τις πιέσεις της στον Ερντογάν, εκδίδοντας δήλωση στις 11 Δεκεμβρίου 2020, με την οποία καταγγέλλει δημόσια τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια. Με τις δραστηριότητες της Τουρκίας να συνεχίζονται αμείωτες, η ΕΕ επιβεβαίωσε τη θέση της και ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με δήλωση στις 25 Ιουνίου 2021».

Συνολικό «κατηγορώ» στην Τουρκία για τη στάση της στην Κύπρο

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας καταλογίζει απροθυμία στην Τουρκία για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης που θα είναι ικανή να αντέξει το τεστ του χρόνου. Υπό αυτό το πρίσμα, συνδέει τις παραβιάσεις στα Βαρώσια με ένα ευρύτερο πλαίσιο συμπεριφοράς, το οποίο αποσκοπεί στην υπονόμευση των προοπτικών επανένωσης της Κύπρου στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ειδικότερα, η επιστολή απαριθμεί σειρά τουρκικών ενεργειών που κινούνται σε αυτή τη γραμμή και οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Τα τουρκικά εμπόδια που τέθηκαν στην πρόοδο των συνομιλιών της Άτυπης Συνάντησης του ΟΗΕ 5+1 για την επανένωση της Κύπρου.
• Την πρόταση των Τουρκοκυπρίων για την ίδρυση δύο κρατών στην Κύπρο στον πιο πρόσφατο γύρο των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν στη Γενεύη. Οι συγκεκριμένες συνομιλίες ήταν οι πρώτες που έγιναν μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων το 2017.
• Η δημιουργία βάσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο αεροδρόμιο του Λευκονοικού, το οποίο βρίσκεται στη περιοχή των κατεχόμενων.

Η επιστολή καταλήγει με το συμπέρασμα ότι μία σαφής δήλωση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ πρέπει να αποτρέψει τον πρόεδρο Ερντογάν από το να συνεχίσει να παραβιάζει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το κράτος Δικαίου, ενώ δεν παραλείπει να ευχαριστήσει και τον Τζο Μπάιντεν για τη μακροχρόνια υποστήριξή του στην Κύπρο.

Την επιστολή συνυπογράφουν μεταξύ άλλων ισχυρά ονόματα της αμερικανικής Γερουσίας, όπως οι γερουσιαστές Τζιν Σαχίν, Μάρκο Ρούμπιο, Κρις Κουνς, Ντικ Ντέρμπιν, Τζακ Ριντ , Κόρι Μπούκερ, Εντ Μάρκι, Σεροντ Μπράουν και Ρον Γουάϊντεν.

Αναστασιάδης: Στόχος να αποτρέψουμε τετελεσμένα στα κατεχόμενα

Οι προσπάθειές έχουν στόχονα αποτραπούν τετελεσμέναεκ μέρους της Τουρκίας με την παρουσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στα κατεχόμενα ή με τις όποιες εξαγγελίες του για την Αμμόχωστο, δήλωσε την ίδια στιγμή ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, αναφορικά με τη σύσκεψη του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη, υπό την προεδρία του με θέμα τις εξελίξεις στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.

Ο Κύπριος πρόεδρος επισήμανε, παράλληλα, ότια αναμένει τόσο από τα Ηνωμένα Έθνη, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να αντιδράσουν αναλόγως των κινήσεων της Τουρκίας.

Προσερχόμενος στη δεξίωση που παρέθεσε η πρέσβειρα της Γαλλίας στην Κύπρο, με την ευκαιρία της Εθνικής Ημέρας της Γαλλίας, και ερωτηθείς αν τα μέτρα που εξετάζει το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου είναι ικανά για να ανατρέψουν τις τουρκικές προκλητικές και παράνομες ενέργειες στην Αμμόχωστο, ο Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε ότι «η κάθε προσπάθεια είναι για να αποτραπούν τα όποια τετελεσμένα θα επιδιώξει η Τουρκία μέσα από την παρουσία ή τις όποιες εξαγγελίες του Τούρκου προέδρου».

Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι η Γαλλία προεδρεύει τώρα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και ερωτηθείς αν οι προσπάθειες που γίνονται σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο θα αποδώσουν, ο Κύπριος πρόεδρος επισήμανε.

«Σίγουρα γίνονται διαβήματα και αυτό που αναμένω είναι τόσο από τα Ηνωμένα Έθνη, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να αντιδράσουν αναλόγως των συμπεριφορών της Τουρκίας».

Ο Κύπριος πρόεδρος έχει ήδη προειδοποιήσει προ ημερών ότι τυχόν νέες παράνομες ενέργειες εκ μέρους της Τουρκίας στα Βαρώσια θα αποτελέσουν «ταφόπλακα» όχι μόνο για την επανέναρξη της διαδιαπραγματευτικής διαδικασίας, αλλά για την ίδια την επίτευξη βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό.

«Αν η Τουρκία προχωρήσει σε τέτοιες παράνομες ενέργειες, ιδιαίτερα σε σχέση με την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, αυτό θα αποτελέσει την ταφόπλακα, όχι μόνο της επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας, αλλά πιο σημαντικά, της επίτευξης βιώσιμης και λειτουργικής λύσης» είχε δηλώσει.

Η Κύπρος στέλνει επιστολή-διάβημα σε διεθνείς φορείς

Επιστολή-διάβημα για τις προκλήσεις της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου απέστειλε, εν τω μεταξύ, η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου, Αννίτα Δημητρίου, προς τους προέδρους των Κοινοβουλίων των μόνιμων και μη μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τους προέδρους διεθνών και περιφερειακών κοινοβουλευτικών οργανισμών, τους προέδρους των Κοινοβουλίων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και προς τους προέδρους των Κοινοβουλίων χωρών της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου.

Στην επιστολή της, η κ. Δημητρίου αναφέρει ότι, συνεπεία της τουρκικής εισβολής του 1974 και του βίαιου εκτοπισμού των νόμιμων κατοίκων της Αμμοχώστου, η περίκλειστη περιοχή παρέμεινε έκτοτε μια «πόλη φάντασμα».

Η πρόεδρος της κυπριακής Βουλής επισημαίνει ότι, κατά παράβαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 550 και 789, που καλούν για επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών και αντίθετα με τις πρόνοιες άλλων σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ και αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Τουρκία προχωρά στο σταδιακό άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της Αμμοχώστου για εκμετάλλευση.

Κυνικά, η Τουρκία και η υποτελής διοίκησή της στο κατεχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπογραμμίζει η πρόεδρος της Βουλής, καλούν τους Ελληνοκύπριους νόμιμους κατοίκους της Αμμοχώστου να επιστρέψουν στις πατρογονικές τους εστίες υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση, δελεάζοντάς τους να αποταθούν στη λεγόμενη «Επιτροπή Ακίνητης Ιδιοκτησίας», για να αμφισβητήσουν στη συνέχεια τη νομιμότητα της ιδιοκτησίας τους.

Εμφανώς, αναφέρει η κ. Δημητρίου, οι ενέργειες αυτές αποτελούν μέρος των επιδιώξεων της Τουρκίας για δημιουργία νέων τετελεσμένων επί του εδάφους και στη θάλασσα, ενώ η τουρκική πλευρά αξιώνει λύση δύο κρατών. Οι διχοτομικές θέσεις της Τουρκίας, τονίζει η πρόεδρος της κυπριακής Βουλής, αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο, στα περί Κύπρου ψηφίσματα του ΟΗΕ και στο συμφωνημένο πλαίσιο για επίλυση του Κυπριακού και δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Άλλωστε, προσθέτει, έχουν απορριφθεί κατηγορηματικά από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα.

Οι εντεινόμενες προκλήσεις της Τουρκίας, υπογραμμίζει η ίδια, υπονομεύουν σοβαρά τις προσπάθειες για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων προς επίτευξη μιας συνολικής λύσης στο κυπριακό πρόβλημα, στη βάση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας, επισημαίνει η κ. Δημητρίου, αποτελεί πηγή ανησυχίας, όχι μόνο για την Κύπρο, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Η πρόεδρος της Βουλής της Κύπρου καλεί τους ομολόγους της να ασκήσουν την επιρροή τους προκειμένου η Τουρκία να συμμορφωθεί με το Διεθνές Δίκαιο, να εγκαταλείψει την προκλητική συμπεριφορά της και να ανακαλέσει τους παράνομους σχεδιασμούς της για την Αμμόχωστο.

Μπορέλ προς Ερντογάν: Μακριά από προκλήσεις στα Βαρώσια

Τη σταθερή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενάντια σε λύση δύο κρατών στην Κύπρο παράλληλα με την ανησυχία της για τις εξελίξεις στα Βαρώσια -υπό το φως της επικείμενης επίσκεψης Ερντογάν στα κατεχόμενα-, εξέφρασε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, καλώντας την Τουρκία «να απέχει από προκλητικές ενέργειες».

«Ας ελπίσουμε ότι τις προσεχείς ημέρες δε θα έχουμε λόγο για σύγκληση έκτακτου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων» είχε επισημάνει ο Ζοζέπ Μπορέλ κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών των «27» στις Βρυξέλλες.

Ο 'Υπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική κάλεσε τις τουρκικές αρχές να μην δημιουργήσουν μία κατάσταση που θα μπορούσε να αντιβαίνει στις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών.

«Ανησυχούμε για την κατάσταση στην περιοχή των Βαρωσίων. Η ΕΕ μέσω της προέδρου της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιβεβαίωσε επανειλημμένα το καθεστώς των Βαρωσίων και ζήτησε από τις τουρκικές αρχές, να μην δημιουργήσουν μια κατάσταση που θα μπορούσε να είναι αντίθετη με τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών» επισήμανε.

«Το καθεστώς των Βαρωσίων ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Και είναι σημαντικό, καθώς οι δύο πρόεδροι έχουν απευθυνθεί απευθείας στο ανώτατο επίπεδο στις αρχές της Τουρκίας, να αποφύγουν προκλητικές ενέργειες» ανέφερε ο Μπορέλ, προσθέτοντας ότι «προτεραιότητά μας είναι να επικεντρωθούμε στην πραγματοποίηση συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού».

«Εργαζόμαστε προσπαθώντας να αποφύγουμε κάθε είδους προβλήματα, προσπαθώντας να αποφύγουμε να παγιδευτούμε ξανά σε μια αρνητική δίνη. [..] Επιθυμία μας είναι να εργαστούμε για την επίλυση του Κυπριακού» συνέχισε και παράλληλα τόνισε ότι η ΕΕ απορρίπτει τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο, «και σε αυτό είναι σταθερά ενωμένη».