Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Το Βερολίνο ρίχνει γέφυρες στην Τουρκία με αιχμή το μεταναστευτικό

Η καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, τάχθηκαν τη Δευτέρα υπέρ της περαιτέρω ανάπτυξης της συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία για το μεταναστευτικό, κατά τη συνάντηση που είχαν στο Βερολίνο.

«Πρέπει να ανοίξουμε μια προοπτική, σχετικά με το πώς θα συνεχίσουμε», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ και σημείωσε ότι η Τουρκία φιλοξενεί περισσότερους από τρία εκατομμύρια πρόσφυγες και για αυτό «δικαιούται για αυτό να συνεχίσει να στηρίζεται από εμάς».

Μιλώντας και εκ μέρους του Ιταλού πρωθυπουργού, προσέθεσε ότι «είμαστε και οι δύο της άποψης ότι χωρίς συνεργασία με την Τουρκία δεν μπορούμε να προχωρήσουμε», με τον κ. Ντράγκι να σπεύδει να συμφωνήσει.

Στην επικαιροποίηση της συμφωνίας με την Τουρκία για το μεταναστευτικό κάλεσε από την πλευρά του και ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Χάικο Μάας.

Σε συνέντευξή του στην γερμανική εφημερίδα Die Welt, o Χάικο Μάας αναφέρει πως η πρόοδος της Τουρκίας ως προς το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους Δικαίου είναι αποφασιστικής σημασίας για την εμβάθυνση των σχέσεών της με την ΕΕ, εκτιμώντας παράλληλα πως και η Άγκυρα αναγνωρίζει πλέον ότι την συμφέρουν οι καλές σχέσεις με την ΕΕ.

«Αυτή την στιγμή οι σχέσεις με την Τουρκία είναι σχετικά εποικοδομητικές. Θεωρώ ότι και η Τουρκία αναγνώρισε ότι την συμφέρει να διατηρεί καλές σχέσεις με την ΕΕ. Για την εμβάθυνση των σχέσεων αυτών είναι αποφασιστικής σημασίας το να κάνουμε βήματα προς τα εμπρός στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους Δικαίου στην Τουρκία» δήλωσε ο Μάας.

Και προσέθεσε πως αυτό ζητείται από πολλούς στην ΕΕ, προκειμένου να υπάρξει πρόοδος και σε ζητήματα όπως η επέκταση της Τελωνειακής Ένωσης ή η απελευθέρωση των ταξιδιωτικών θεωρήσεων.

Επικοινωνία Φον ντερ Λάιεν-Ερντογάν

Επικοινωνία με το Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εν όψει της Συνόδου Κορυφής είχε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όπως ανακοίνωσε η ίδια με ανάρτηαή της στο Twitter.

«Είχαμε μία καλή συνομιλία με το πρέοδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την Πέμπτη. Συζητήσαμε για την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, την COVID19, την Τελωνειακή Ένωση, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, την μετανάστευση και τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν.

Ουσιαστικά, η κ. Φον ντερ Λάιεν απαρίθμησε τα βασικά κεφάλαια της ευρωτουρκικής ατζέντας, μεταξύ των οποίων προεξέχουσα θέση κατέχει το μεταναστευτικό.

Το θέμα του Αφγανιστάν είναι επίσης ένα σημαντικό θέμα ασφαλεάις που επηρεάζει τις ευρω-ατλαντικές σχέσεις, με την Τουρκία να έχει προτείνει να αναλάβει τη «βρόμικη» δουλειά της προστασίας και λειτουργίας του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ, του διαύλου δηλαδή που ενώνει τη χώρα με τον έξω κόσμο, μετά την αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων.

Μπορέλ: Οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας «περνούν» από το Κυπριακό

Στην ατζέντα των ευρω-τουρκικών βρίσκεται και η τουρκική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και κατ' επέκταση στο Κυπριακό.

Νωρίτερα, μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο, ο ύπατος εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, επισήμανε ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις επηρεάζονται από το Κυπριακό και υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα παρακολουθήσει προσεκτικά την κατάσταση στην Κύπρο, προσπαθώντας να δοθεί ώθηση στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν στη Γενεύη.

«Πιστεύω ότι αυτή είναι καλή ευκαιρία να γίνει προσπάθεια για να βρεθεί λύση στο Κυπριακό» ανέφερε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Μακρόν, Μέρκελ και στο βάθος ΗΠΑ

Ενδεικτικός για το κλίμα που υπάρχει στους κόλπους της ΕΕ στο θέμα της Τουρκίας ήταν ο διάλογος που είχαν, την Παρασκευή, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανούελ Μακρόν, και η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ.

Ο κ. Μακρόν τόνισε πως σε ό,τι αφορά την Τουρκία «το θέμα είναι κυρίως τα συμφέροντα των κρατών - μελών, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος και η στρατηγική μας θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Λιβύη ή στον Καύκασο».

Από την πλευρά της, η κ. Μέρκελ σημείωσε πως «η ΕΕ βρίσκεται ενώπιον μεγάλων προκλήσεων σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της με την Τουρκία και την Ρωσία» και πρόσθεσε σχετικά με το διάλογο που είχε με τον πρόεδρο της Γαλλίας:

«Και οι δύο συνομιλήσαμε με τον Πρόεδρο Ερντογάν στο πλαίσιο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Βρισκόμαστε ενώπιον μεγάλης πρόκλησης: από τη μία πλευρά είναι οι διαφορετικές απόψεις και από την άλλη εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλον, αν θέλουμε να συνδιαμορφώσουμε κάποια συγκεκριμένα θέματα, όπως η μετανάστευση, το μέλλον της Λιβύης, το μέλλον της Συρίας».

Ο Εμανουέλ Μακρόν σημείωσε ότι συμφωνεί με την κυρία Μέρκελ σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία και πρόσθεσε ότι το ζήτημα θα συζητηθεί σε σχέση με τους όρους που έθεσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Μάρτιο.

Στην πρόσφατη ωστόσο Σύνοδο της ΕΕ με τις ΗΠΑ στις Βρυξέλλες, οι Βρυξέλλες συμφώνησαν με την Ουάσινγκτον για την ανάγκη να εργαστούν για «βιώσιμη αποκλιμάκωση» στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας πως η οδός της επίλυσης των διαφορών είναι ο διάλογος και το Διεθνές Δίκαιο -και ζητούμενο αποτελεί μία σχέση συνεργασίας με μία δημοκρατική Τουρκία.

Με τη δήλωση αυτή ΕΕ και Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν κοινή γραμμή έναντι της Τουρκίας στη βάση τεσσάρων αξόνων:

1- Αποκλιμάκωση της έντασης με διάρκεια (βιώσιμη αποκλιμάκωση)

2- Ειλικρινή διάλογος

3- Σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο

4- Δημοκρατική Τουρκία

Το προσχέδιο Συμπερασμάτων

Τη συνέχιση της χαραγμένης από την 25η Μαρτίου γραμμή της διττής προσέγγισης έναντι της Τουρκίας -θετική ατζέντα υπό την προϋπόθεση της αποχής της από μονομερείς ενέργειες και παραβατική συμπεριφορά- αποτυπώνει και το προσχέδιο συπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης , όπως αυτό διέρρευσε στον Τύπο.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καλωσορίζει τη συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο», εκφράζεται αντίθετα «λύπη» για το γεγονός ότι η Άτυπη Πενταμερής της Γενεύης «δεν άνοιξε το δρόμο για επίσημες διαπραγματεύσεις» στο Κυπριακό, ενώ παράλληλα γίνεται αναφορά στην έναρξη εργασιών σε τεχνικό επίπεδο «προς εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης» ΕΕ-Τουρκίας.

Βάσει του προσχεδίου συμπερασμάτων που είδε το φως της δημοσιότητας -και το οποίο επιδέχεται τροποποιήσεων-, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι είναι «προς το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπυξη μίας αμοιβαία επωφελούς σχέσης συνεργασίας με την Τουρκία».

Επαναδιατυπώνεται η ετοιμότητα της ΕΕ «εμπλακεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο προς ενίσχυση της συνεργασίας σε μία σειρά από πεδία κοινού ενδιαφέροντος, υπό την αιρεσιμότητα που διατυπώθηκε τον Μάρτιο και σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».

Αναφορά γίνεται, επίσης, στην προεργασία που λαμβάνει χώρα για «διάλογο υψηλού επιπέδου με την Τουρκία σε ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η δημόσια υγεία, το κλίμα, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και περιφερειακά ζητήματα».

Ως προς το Κυπριακό, επισημαίνεται επιπλέον πως «η ΕΕ θα συνεχίσει να διαδραματίζει έναν ενεργό ρόλο στην υποστήριξη της διαδικασίας» και παράλληλα τονίζεται ότι η απόλυτη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος στο πλαίσιο των σχετικών ψηφισμάτων του Συβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Σχετικά με το κράτος Δικαίου και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επισημαίνει πως παραμένουν «ζωτική ανησυχία» για την ΕΕ, ενώ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την πρόταση της Επιτροπής για τη συνέχιση της χρηματοδότησης της Τουρκίας.

Διαβάστε αναλυτικά:

ΕΕ: «Μία από τα ίδια» το προσχέδιο συμπερασμάτων για την Τουρκία

Με πληροφρίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Associated Press