ΗΠΑ: Η Ανατ. Μεσόγειος στην ατζέντα της συνάντησης Μπάιντεν-Ερντογάν

Πέραν από το γεγονός ότι η Αθήνα στρέφει το βλέμμα της στη συνάντηση, δεδομένου ότι οι τουρκο-αμερικανικές και οι ελληνο-αμερικανικές σχέσεις αποτελούν αναπόφευκτα συγκοινωνούντα δοχεία, ανακοινώθηκε και επίσημα από την Ουάσινγκτον ότι στη συνάντηση των δύο προέδρων θα συζητηθεί μεταξύ άλλων και η τουρκική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σε ενημέρωση των δημοσιογράφων, σήμερα Δευτέρα, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν, δήλωσε ότι στην προγραμματισμένη συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν θα υπάρξει μια εκτεταμένη συζήτηση, για ζητήματα που περιλαμβάνουν την Ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία, το Αφγανιστάν, καθώς και τρόπους αντιμετώπισης ορισμένων διαφορών μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Άγκυρας.

Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι τόσο ο Μπάιντεν όσο και ο Ερντογάν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον εδώ και πολλά χρόνια και ανυπομονούν να έχουν μια «πρακτική» ευκαιρία για μια ευρεία ανασκόπηση των διμερών σχέσεων.

Στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας εξάλλου, στις 14 Ιουνίου, είναι προγραμματισμένη και η συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως προαναγγέλθηκε επισήμως κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην Αθήνα και τη συνάντησή του με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια.

Οι κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν θα ξαναβρεθούν στο ΝΑΤΟ, όπως και την τελευταία φορά τον Δεκέμβριο του 2020, και ζητούμενο είναι τώρα να βρεθεί μία βάση για να δρομολογηθεί, αν όχι η εξομάλυνση των σχέσεων, τουλάχιστον η έναρξη μίας σταδιακής ομαλοποίησής τους, με αποφυγή κλιμάκωσης της έντασης και ανάσχεση των τουρκικών προκλήσεων. Η συνάντηση εντάσσεται στο πλαίσιο διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών, όπως διευκρίνησε ο κ. Δένδιας.

Λίγες πάντως ημέρες πριν από τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ και τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έσπευσε να ανακοινώσει πως το τουρκικό γεωτρύπανο Γιαβούζ σύντομα θα ξεκινήσει γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μιλώντας σε τελετή όπου έκανε λόγο για ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων αερίου στη Μαύρη Θάλασσα, ο Τούρκος πρόεδρος είπε: «Στη Μεσόγειο θα κάνουμε άλλη μια κίνηση. Το πλοίο μας Γιαβούζ βρίσκεται για συντήρηση στο λιμάνι Τάσουτζου. Με τη βοήθεια του Θεού σύντομα θα επιστρέψει στο πεδίο δράσης του για να ξεκινήσει γεωτρήσεις».

Λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα ο ο Ερντογάν είχε αναφερθεί για μία ακόμη φορά στις σχέσεις της χώρας του με τις ΗΠΑ, προειδοποιώντας αυτή τη φορά ότι διακινδυνεύουν να «χάσουν έναν πολύτιμο φίλο» καθώς «βάζουν με την πλάτη στον τοίχο» την Τουρκία.

«Αυτοί που σπρώχνουν στον τοίχο τη Δημοκρατία της Τουρκίας χάνουν έναν πολύτιμο φίλο», είπε ο κ. Ερντογάν στη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT, απαντώντας σε ερώτηση για τις σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον.

Οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε ένταση από το 2016, με την Αγκυρα να ακολουθεί μία πολιτική που έρχεται σε αντίθεση με τις επιλογές της αμερικανικής διπλωματίας στην Ανατολική Μεσόγεια, τη Μέση Ανατολή, τη Λιβύη, τον πόλεμο στη Συρία και το Κουρδικό και ταυτόχρονα να κάνει στρατηγικά ανοίγματα προς τη Ρωσία και το Ιράν. Οι διμερείς σχέσεις επιδεινώθηκα περαιτέρω μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν. Με την προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ο Ερντογάν είχε επιδιώξει να καλλιεργήσει προσωπική σχέση, παρά τις προβληματικές σχέσεις της Αγκυρας με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Κογκρέσο. Πρόσφατα η Τουρκία αντέδρασε έντονα στην αναγνώριση τον Απρίλιο από την κυβέρνηση Μπάιντεν της Γενοκτονίας των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.