Κυρώσεις και εναέριος αποκλεισμός για τη Λευκορωσία μετά την «κρατική αεροπειρατεία»
Εκπέμποντας με ευκρίνεια μηνύματα, η ελληνική αποστολή καταγράφει με ικανοποίηση τη χειροπιαστή διάσταση που λαμβάνει η ευρωπαϊκή αντίδραση στην πρωτοφανή κίνηση του καθεστώτος Λουκασένκο να «κατεβάσει» στο Μινσκ, υπό το πρόσχημα τρομοκρατικής απειλής και συνοδεία μαχητικών, την ευρωπαϊκή πτήση Αθήνα-Βίλνιους περνώντας χειροπέδες στον αντιφρονούντα δημοσιογράφο Ρομάν Προτάσεβιτς.
Ο όρος κρατική αεροπειρατεία. που από την πρώτη στιγμή χρησιμοποιήθηκε, δεν ήταν καθόλου τυχαίος και στην ελληνική προσπάθεια να απαντηθεί καταλλήλως αλλά και να φωτιστούν όλες οι πτυχές του πρωτοφανούς περιστατικού συνέτειναν οι δημόσιες παρεμβάσεις και οι κατ΄ ιδίαν επαφές του πρωθυπουργού.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, άλλωστε, κατά την προσέλευση του στη Σύνοδο Κορυφής είχε φροντίσει να δώσει τον ελληνικό τόνο και ταυτόχρονα τη στόχευση της Αθήνας, να «μην γίνει ανεκτή η επιθετική ενέργεια».
Η ελληνική παρέμβαση προσδιόρισε και τους τρόπους που πρέπει να χαραχτεί ευρωπαϊκή «κόκκινη» γραμμή.
Αφενός δια μέσω της ενιαίας στάσης και αφετέρου με την απόφαση συγκεκριμένων κυρώσεων κατά του καθεστώτος Λουκασάνκο.
«Δεν αρκεί μόνο να παραμείνουμε σε φραστικές καταδίκες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατόν ένα νέο πλέγμα ισχυρών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας έτσι ώστε να στείλει ένα μήνυμα ότι τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές στην ευρωπαϊκή ήπειρο», ήταν το χαρακτηριστικό «σήμα» που εξέπεμψε μέσω της δήλωσής του, ο πρωθυπουργός.
Προ της ενάρξεως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα.
Ο ηγέτης της Λιθουανίας ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό για τους χειρισμούς του αναφορικά με το απαράδεκτο περιστατικό της εκτροπής της πτήσης της Ryanair στο αεροδρόμιο του Μινσκ.
Ταυτόχρονα, κατεγράφη σύμπτωση απόψεων στην ανάγκη να εκδηλωθεί μια ισχυρή ευρωπαϊκή αντίδραση.
Επιπρόσθετα στο μέτωπο των ερευνών ελληνικές πηγές διευκρίνιζαν ότι σε ανοιχτή γραμμή με τις ευρωπαϊκές αρχές αναζητείται η διακρίβωση του ρόλου που πιθανώς διαδραμάτισαν άτομα, τα οποία επέβαιναν στο αεροπλάνο και ολοκλήρωσαν την πτήση τους στο Μίνσκ και όχι στο Βίλνιους.
Η ευρωπαϊκή αντίδραση μορφοποιήθηκε σε ένα πακέτο πέντε μέτρων στην αιχμή των οποίων βρίσκεται το μήνυμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της συντρόφου του Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
Πλαισιώνεται από το τριπλό κάλεσμα για αποκλεισμό των πτήσεων αεροσκαφών της Λευκορωσίας από τον εναέριο χώρο της ΕΕ.
Επιπλέον καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό με στόχο την επιβολή κυρώσεων, καθώς επίσης να υλοποιήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν άμεσα προτάσεις για αυτό το σκοπό.
Τέλος ζητά από το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως το «απαράδεκτο» συμβάν.
Η σημερινή ατζέντα
Στο τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών μπαίνει από σήμερα το ψηφιακό πιστοποιητικό covid-19.
Μια ελληνική ιδέα που θα πάρει «σάρκα και οστά» εντός του προσεχούς Ιουνίου δημιουργώντας τη λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας στις μετακινήσεις των ευρωπαίων πολιτών, όπως επεδίωκε από τον περασμένο Ιανουάριο η Αθήνα.
Θα εκδίδεται όπως όλα δείχνουν από τρεις κατηγορίες:
Για όλους όσοι έχουν εμβολιαστεί, ή για τους ταξιδιώτες που διαθέτουν αρνητικό τεστ και τέλος για όσους έχουν ιαθεί από τη νόσο.
Στην τελευταία περίπτωση η απόκτηση του θα είναι εφικτή από την 12 ημέρα μετά το αρνητικό τεστ και η ισχύς του θα είναι σε ισχύ για 180 ημέρες.
Απαντήσεις θα αναζητηθούν από τους «27» και για τις καραντίνες.
Σε αυτό το πεδίο φαίνεται ότι θα διατηρηθεί η εθνική δυνατότητα να επιβάλλεται καραντίνα σε όσους ταξιδιώτες επιστρέφουν στις χώρες προορισμού τους, από περιοχές όπου υπάρχει έξαρση της Covid-19.
Επί τάπητος θα τεθεί και το ζήτημα του αποθέματος των εμβολίων και είναι υπό συζήτηση το ενδεχόμενο για μια ευρωπαϊκή συμφωνία και με άλλες εταιρείες.
Οι 27 θα αναζητήσουν τρόπους για την αύξηση της διανομής των εμβολίων και στον υπόλοιπο κόσμο.
Προς αυτήν την κατεύθυνση φαίνεται να υπάρχει ευρωπαϊκή βούληση για την δωρεά 100 εκατομμυρίων δόσεων προς τις λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες, με την Ελλάδα να εξετάζει τη διοχέτευση αυτών των εμβολίων προς τους βόρειους γείτονες της.