Αεροπορικός αποκλεισμός της Λευκορωσίας - Κυρώσεις αποφάσισε η ΕΕ για την «κρατική αεροπειρατεία»

Ο εναέριος χώρος της Ευρώπης «κλείνει» για τη Λευκορωσία· το υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά αξιωματούχων της χώρας επεκτείνεται, ενώ οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των «27» απαιτούν την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς και της συντρόφου του Σοφία Σαπέγκα.

Ζητείται, παράλληλα, από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως την εξαναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της εταιρείας Ryanair στο Μινσκ, την Κυριακή.

Σε ανάλογες κινήσεις για τη διακοπή των πτήσεων πάνω από τη Λευκορωσία προχωρά ταυτόχρονα το Ηνωμένο Βασίλειο καταδικάζοντας σε σκληρό τόνο τις έκνομες ενέργειες του καθεστώτος Λουκασένκο, ενώ και το Κίεβο ανακοίνωσε ότι πρόκειται να διακόψει τις απευθείας πτήσεις μεταξύ Ουκρανίας και Λευκορωσίας.

Έντονη είναι την ίδια στιγμή η αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών, με την εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, να κάνει λόγο για επαίσχυντη προσβολή της διεθνούς ειρήνης και της ασφάλειας εκ μέρους του Μινσκ.

Το πρωτοφανές περιστατικό έρχεται επί τάπητος αύριο, Τρίτη, στο ΝΑΤΟ, σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων, ενώ ακολουθεί την Πέμπτη έκτακτη συνεδρίαση του εδρεύοντος στο Μόντρεαλ Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO).

Το Σχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής

Η πράξη κρατικής αεροπειρατείας του Αλεξάντερ Λουκασένκο αναπόφευκτα βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, το οποίο και υιοθέτησε το βράδυ της Δευτέρας απόφαση για το πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας.

Το Σχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής αναφορικά με τη Λευκορωσία ανήρτησε μέσω Twitter ο Μπάρεντ Λιντς, εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα την αναγκαστική προσγείωση πτήσης της Ryanair στο Μινσκ, στη Λευκορωσία, στις 23 Μαΐου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις λευκορωσικές αρχές του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

• Απαιτεί την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα και να υπάρξουν εγγυήσεις για την ελευθερία των κινήσεών τους
• Καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο περιστατικό
• Προσκαλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατό επιπρόσθετο κατάλογο με άτομα και οντότητες για την επιβολή σχετικών κυρώσεων
• Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει επιπλέον στοχευμένες κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση
• Καλεί τους αερομεταφορείς με έδρα την ΕΕ να αποφεύγουν τις υπερπτήσεις από τη Λευκορωσία
• Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για απαγόρευση των υπερπτήσεων στον εναέριο χώρο της ΕΕ από λευκορωσικές αεροπορικές εταιρείες και να εμποδίσει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτές τις εταιρείες.
• Εκφράζει την αλληλεγγύη του στην Λετονία μετά την αδικαιολόγητη απέλαση Λετονών διπλωματών».

Τα αεροσκάφη του εθνικού αερομεταφορέα της Λευκορωσίας, Belavia, δεν θα μπορούν πλέον να προσγειώνονται στα αεροδρόμια των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πολλές αεροπορικές εταιρείες είχαν ανακοινώσει ήδη ότι θα αποφύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ανάμεσά τους οι KLM (Ολλανδία), η σκανδιναβική SAS, AirBaltic (Λετονία), Lufthansa (Γερμανία) και Wizz Air (Ουγγαρία).

Ο ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) έχει αναφέρει παράλληλα ότι εργάζεται με σκοπό να βοηθήσει τις αεροπορικές εταιρείες να παρακάμψουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Το Eurocontrol ανέφερε ότι μόνο σήμερα επρόκειτο να πετάξουν στον εναέριο χώρο της ΕΕ 64 πτήσεις του λευκορωσικού αερομεταφορέα Belavia.

Τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες, η γερμανική Lufthansa, η πολωνική LOT και η λετονική airBaltic εκτελούν 14 πτήσεις την εβδομάδα από και προς τη Λευκορωσία. Επειδή είναι κλειστό το ανατολικό τμήμα του εναέριου χώρου της Ουκρανίας «ορισμένες εταιρείες της ΕΕ χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας στις πτήσεις τους προς την Ασία», κατά το Eurocontrol.

Την εβδομάδα έως τις 19 Μαΐου περίπου 2.500 πτήσεις που χρησιμοποίησαν τον εναέριο χώρο της ΕΕ απογειώθηκαν, προσγειώθηκαν ή πέρασαν από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Οι 419 από αυτές ήταν πτήσεις της Belavia, η οποία εκτελεί δρομολόγια από και προς 21 ευρωπαϊκές πόλεις, από το Ελνσίνκι της Φινλανδίας μέχρι τη Λάρνακα στην Κύπρο.

«Αυτό που συνέβη χθες ήταν ένα διεθνές σκάνδαλο» δήλωσε ο πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, προσερχόμενος νωρίτερα στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, τονίζοντας ότι οι ζωές πολιτών τέθηκαν σε κίνδυνο και απειλήθηκε η διεθνής ασφάλεια.

Ο Σαρλ Μισέλ είχε ήδη διαμηνύσει πως «δεν θα παραμείνει χωρίς συνέπειες» το άνευ προηγουμένου περιστατικό, με τους «27» να ζητούν παράλληλα από το Μινσκ την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς.

Την ανάγκη να υπάρξει «ισχυρή απάντηση στην «απολύτως απαράδεκτη» αεροπειρατεία της πτήσης της Ryanair από τις αρχές της Λευκορωσίας, υπογράμμισε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Χαρακτήρισε «εξοργιστική» τη συμπεριφορά του Μινσκ και τόνισε ότι ο πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρξουν «σοβαρές συνέπειες». Παράλληλα, κάλεσε στην άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς, λέγοντας πως «θα ασκήσουμε πίεση στο καθεστώς μέχρι να μάθει να σέβεται την ελευθερία των ΜΜΕ και του Τύπου».

Παράλληλα, σε μία τακτική καρότου και μαστιγίου, ανέφερε πως ένα οικονομικό και επενδυτικό πακέτο ύψους τριών δισ. ευρώ αναμένει τη Λευκορωσία, εφόσον καταστεί δημοκρατική χώρα.

Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε επισημάνει:

«Είναι πράξη η οποία ισοδυναμεί ουσιαστικά με κρατική αεροπειρατεία, δεν αρκεί μόνο να παραμείνουμε σε φραστικές καταδίκες, η ΕΕ θα πρέπει να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατόν ένα νέο πλέγμα ισχυρών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας έτσι ώστε να στείλει ένα μήνυμα ότι τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Από πλευράς του, ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, έκανε λόγο από τις Βρυξέλλες για «γεγονός άνευ προηγουμένου» και κρατική τρομοκρατία. Τόνισε ότι στο αεροσκάφος επέβαιναν 18 εθνικότητες και ότι χρειάζονται «ξεκάθαρες πράξεις» εκ μέρους της ΕΕ.

Η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει, πριν από το πρωτοφανές περιστατικό, τρεις γύρους κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του Αλεξάντερ Λουκασένκο και ετοιμαζόταν να ανακοινώσει τέταρτο γύρο μέτρων σε βάρος Λευκορώσων αξιωματούχων μετά και τις περυσινές, νοθευμένες προεδρικές εκλογές, καθώς και τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που ακολούθησαν μία ακόμη... «νίκη» Λουκασένκο.

Διαβάστε επίσης

ΗΠΑ: Επαίσχυντη προσβολή της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας από τη Λευκορωσία

Λευκορωσία: Βίντεο με την «ομολογία» Προτάσεβιτς έδωσαν στη δημοσιότητα οι Αρχές

«Αεροπειρατεία Λουκασένκο»: Τι ψάχνει η ΕΥΠ - Όλη η διαδρομή του Λευκορώσου στην Ελλάδα

CEO της Ryanair: Κρατική αεροπειρατεία που ενορχηστρώθηκε από πράκτορες της KGB