Κυπριακό: Η εμμονή της Τουρκίας σε δύο κράτη «τορπίλισε» την Πενταμερή
Σε βαθύ τέλμα παραμένει το Κυπριακό, όπως κατέστη εμφανές στην Άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη της Γενεύης, με την τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά να εμμένουν σε πρόταση λύσης δύο κρατών «τορπιλίζοντας» τη διαδικασία. Ο Νίκος Αναστασιάδης από την πλευρά του διαμηνύει πως δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε απόπειρα δημιουργίας νέων τετελεσμένων από την Άγκυρα.
Κατά τις εργασίες της Πενταμερούς, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, κατέθεσε και εγγράφως πρόταση λύσης στη βάση δύο κρατών -για πρώτη φορά μετά το 1977 και την έναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Παρά την επιβεβαίωση του αδιεξόδου κατά τις διαβουλεύσεις, θετικό πάντως είναι το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, παραπέμπει σε νέα Πενταμερή, πιθανώς και εντός του καλοκαιριού, αναγνωρίζοντας μεν ότι κοινό έδαφος αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται -«όμως δεν θα τα παρατήσουμε».
Η προειδοποίηση Αναστασιάδη
Ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, διαμήνυσε κατόπιν της λήξης της Πενταμερούς ότι δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε ενδεχόμενη προσπάθεια νέων τετελεσμένων εκ μέρους της τουρκικής πλευράς, και μία τέτοια απόπειρα θα συνιστούσε αιτία μη συμμετοχής του σε μελλοντικές προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών.
«Ενδεχόμενη προσπάθεια δημιουργίας νέων τετελεσμένων είτε επί του εδάφους είτε επί της θαλάσσης, θα είναι αιτία μη συμμετοχής σε ανάλογες προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα, όχι εξαιτίας του ίδιου, αλλά εξαιτίας της συμπεριφοράς της Τουρκίας» υπογράμμισε ο Νίκος Αναστασιάδης.
Ο ίδιος εξέφρασε ικανοποίηση διότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ τήρησε, όπως είπε, μια άψογη στάση και ήταν σαφέστατος προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα και την Τουρκία ότι η επιζητούμενη από αυτές λύση δεν υπάρχει περίπτωση να αναγνωριστεί ούτε από τα Ηνωμένα Έθνη, ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θεωρώ ότι υπό τις περιστάσεις και λαμβάνοντας υπόψη τις αξιώσεις της άλλης πλευράς ήταν μια επιτυχής διαχείριση από πλευράς Γενικού Γραμματέα, αλλά και επιτυχής διαχείριση από δικής μας πλευράς, έτσι ώστε να μην επιτευχθούν οι στόχοι που έθεσε η Τουρκία» είπε ο κ. Αναστασιάδης.
Διαβεβαίωσε, παράλληλα, πως η ελληνοκυπριακή πλευρά θα συνεχίσει να εργάζεται με την ίδια συνέπεια για να εξευρεθεί μία λύση που να επανενώνει την Κύπρο, στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα του συνόλου του λαού και δεν θα αγνοεί ότι η Κύπρος είναι και θα παραμείνει μέλος της ΕΕ.
Δένδιας: Δεν υπήρξε κοινό έδαφος
«Η Ελλάδα προσήλθε στην άτυπη πενταμερή συνάντηση που συγκάλεσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών με στόχο τη δημιουργία συνθηκών που θα επέτρεπαν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, εντός του πλαισίου που έχει τεθεί ρητά από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ήτοι μίας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας» ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά τη λήξη των εργασιών της Πενταμερούς.
«Στο πλαίσιο αυτό, ήρθαμε στη συνάντηση αυτή υπογραμμίζοντας ότι οποιαδήποτε λύση, εκτός από αυτές τις παραμέτρους, πρέπει να είναι απολύτως συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», επισήμανε και προσέθεσε:
«Δείξαμε εποικοδομητική στάση. Καταβάλαμε μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί κοινό έδαφος για την έναρξη των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο αυτό, λόγω της στάσης της τουρκοκυπριακής και της τουρκικής πλευράς».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει τις προσπάθειές του και θα συγκαλέσει νέα άτυπη πενταμερή διάσκεψη, η οποία θα λάβει χώρα σε δύο ή τρεις μήνες, ανέφερε ο κ. Δένδιας και τόνισε:
«Καταστήσαμε σαφές ότι οι προσπάθειες αυτές του γενικού γραμματέα θα πρέπει να καταβληθούν εντός του συμφωνημένου πλαισίου και του πλαισίου της εντολής του. Δηλαδή, τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για αναζήτηση λύσης στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Υπενθυμίσαμε ότι οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών είναι απολύτως δεσμευτικές για όλες τις πλευρές».
Τσαβούσογλου: «Δύο κράτη»
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη λήξη της Πενταμερούς, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε πως «η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν έφερε καμία νέα πρόταση στις συνομιλίες για το Κυπριακό στη Γενεύη και επανέλαβε την παλιά της ρητορική σαν χαλασμένος δίσκος».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι κατά τις διαβουλεύσεις εξήγησε ότι η ουσία του Κυπριακού είναι η συνέχιση της «κυριαρχικής νοοτροπίας» της ελληνοκυπριακής πλευράς και η «άδικη και παράνομη» αναγνώρισή της ως του μοναδικού εκπροσώπου του νησιού.
«Γι' αυτό, υπογραμμίσαμε ότι εάν αναγνωριστεί η κυριαρχική ισότητα της τουρκοκυπριακής πλευράς και αναγνωριστεί το ίσο καθεστώς, μπορεί να ξεκινήσει μια νέα διαδικασία συνομιλιών» προσέθεσε.
«Μια νέα διαδικασία δεν θα πρέπει να είναι μεταξύ δύο κοινοτήτων, αλλά δύο κρατών. Με τον τρόπο αυτό θα αποτραπεί εάν ξεκινήσει πιο μετά μια διαπραγματευτική διαδικασία ή δεν καταλήξει επιτυχώς προσπάθεια για λύση, το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων να είναι αβέβαιο» υποστήριξε.
«Θα συνεχίσουμε την αποφασιστική στάση μας να υπερασπίζουμε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων», συνέχισε.
O υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ανήρτησε τις θέσεις του αυτές και στο Twitter :
«Έληξε η άτυπη σύνοδος 5+ΗΕ.
- Στηρίξαμε πλήρως το όραμα της "ΤΔΒΚ" για λύση στην βάση της κυρίαρχης ισότητας δύο κρατών.
- Οι Ελληνοκύπριοι και η Ελλάδα δεν πρότειναν κάτι νεότερο, επέμειναν στις παρωχημένες θέσεις τους.
Θα συνεχίσουμε να τηρούμε την αποφασιστική μας στάση όσον αφορά στην προάσπιση των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων».
Από την πλευρά του, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ ανέφερε πως «θα παρακαθίσουμε σε συνομιλίες εάν η κυριαρχία μας γίνει αποδεκτή».
Ο Τατάρ υποστήριξε «ότι έγραψε ιστορία και πρώτη φορά η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε εγγράφως στα Ηνωμένα Έθνη πρόταση για δύο κράτη, την οποία η διεθνής κοινότητα ήδη συζητεί», κατά τα λεγόμενά του. Και προσέθεσε πως οι παράμετροι του ΟΗΕ για το Κυπριακό είναι επίσης ξεπερασμένες γιατί οι συνθήκες και οι συγκυρίες έχουν αλλάξει.
Γκουτέρες: «Δεν εγκαταλείπω»
«Δεν εγκαταλείπω. Η ατζέντα μου είναι πολύ απλή: Να δώσω μάχη για την ασφάλεια και ευημερία όλων των Κυπρίων, των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που αξίζουν να ζουν με ειρήνη και ευημερία μαζί» αναφέρει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ σε ανάρτησή του στο Twitter μετά το «κλείσιμο» της Πενταμερούς, η οποία και συνοψίζει τις προθέσεις του με έμφαση στο ότι η προσπάθεια δεν σταματά εδώ.
«Δεν έχουμε βρει ακόμα κοινό έδαφος για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για λύση, αλλά δεν τα παρατώ. Έτσι συμφωνήσαμε ότι θα γίνει στο μέλλον ακόμη μία συνάντηση των 5+1 με την προοπτική να εξασφαλίσουμε κοινό έδαφος για συνομιλίες. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ότι μπορούμε για να προχωρήσει αυτή την προσπάθεια και να εξασφαλίσουμε θετικά αποτελέσματα» υπογράμμισε κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος των εργασιών.
Η νέα Πενταμερής δρομολογείται ενδεχομένως και εντός του καλοκαιριού, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. «Δεν θα τα παρατήσουμε. Θα συνεχίσουμε τις διαβουλεύσεις μας για να δημιουργήσουμε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για την επόμενη συνάντηση, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί τους επόμενους 2 έως 3 μήνες» ανέφερε ο Αντόνιο Γκουτέρες.