Πενταμερής για Κυπριακό: Συνομιλίες σε «βαθιά νερά» χωρίς κοινή κατεύθυνση

Της συνεδρίασης της Ολομέλειας των συμμετεχόντων, στις 11 το πρωί της Μ.Τετάρτης, ακολούθησαν διαδοχικά διμερείς συναντήσεις του Αντόνιο Γκουτέρες με τους Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Νίκο Δένδια, και έπονται κατ' ιδίαν συνομιλίες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με τους Ερσίν Τατάρ, Ντομινίκ Ράαμπ και Νίκο Αναστασιάδη.

Τόσο ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, κατέστησαν σαφές ότι η λύση πρέπει είναι εντός των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του πλαισίου λύσης που ορίζει ο ΟΗΕ.

Στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια για την εξέλιξη της διαδικασίας, όπως το ενδεχόμενο αναβολής και προγραμματισμού μίας δεύτερης άτυπης διάσκεψης το επόμενο διάστημα. Άγνωστο επίσης παραμένει αν ο Άντόνιο Γκουτιέρες θα προχωρήσει σε δήλωση, σε ένα κοινό ανακοινωθέν ή θα κηρύξει την αποτυχία της διάσκεψης.

Με τις συνομιλίες πλέον να έχουν μπει σε «βαθιά νερά», θα ακολουθήσει νέα συνάντηση της Ολομέλειας της Διάσκεψης και στη συνέχεια, στις 22.00 ώρα Ελλάδος, οι συμμετέχοντες θα παρακαθίσουν σε δείπνο που παραθέτει προς τιμήν τους ο Αντόνιο Γκουτιέρες. Τον Νίκο Αναστασιάδη θα συνοδεύει στο δείπνο ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης.

Μετά την ολοκλήρωση του αποψινού δείπνου αναμένεται να διαφανούν τα αποτελέσματα της Άτυπης Πενταμερούς. Πηγές της κυπριακής κυβέρνησης αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι κατά τη διάρκεια των διμερών επαφών είναι δύσκολο να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για το τελικό αποτέλεσμα της Διάσκεψης, καθώς η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Οι θέσεις της Λευκωσίας

Ο Κύπριος Πρόεδρος , στην δική του παρέμβαση κατά την εναρκτήρια συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επέλεξε να προβεί αναλυτικά σε υπενθύμιση όλων όσων αποφασίστηκαν κα συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο των συνομιλιών για το Κυπριακό.

Σύμφωνα με τον απεσταλμένο στη Γενεύη του Φιλελεύθερου της Κύπρου, ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε τους λόγους γιατί το 76% των Ελληνοκυπρίων απέρριψε το 2004 το Σχέδιο Ανάν, «κυρίως γιατί υπήρχε το αίσθημα ανασφάλειας» όπως σημείωσε.

Αναφέρθηκε, στη συνέχεια, στις συγκλίσεις με βάση τις οποίες θα ικανοποιούνταν οι ανησυχίες της τουρκοκυπριακής πλευράς, κάνοντας ειδική αναφορά στις πρόνοιες του διαμοιρασμού εξουσίας και τις ποσοστώσεις συμμετοχής σε ομοσπονδιακά όργανα.

Σε ό,τι αφορά τις εκκρεμότητες και το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας και την επιμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς για μια θετική ψήφο σε όλες τις αποφάσεις, ο κ. Αναστασιάδης σημείωσε ότι ο ίδιος δεν αρνήθηκε να υπάρχει αυτό το δικαίωμα για οποιαδήποτε απόφαση επηρεάζει την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Έκανε επίσης αναφορά στις πρόνοιες του ψηφίσματος 716, στο οποίο αναφέρονται οι πρόνοιες της πολιτικής ισότητας.

Ο Πρόεδρος της Κύπρου ζήτησε, τέλος, να επικυρωθεί η όποια λύση του Κυπριακού από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τατάρ: Δύο ισότιμα ​​κυρίαρχα κράτη

Εν μέσω των διαδοχικών συναντήσεων με τον Αντόνιο Γκουτέρες, αμφότεροι οι Ερσίν Τατάρ και Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέμειναν στη θέση περί «δύο κρατών» με αναρτήσεις τους στο Twitter.

«Η λύση για την Κύπρο θα πρέπει να βασίζεται στο διεθνές ισότιμο καθεστώς και στην κυριαρχική ισότητα δύο πλευρών» αναφέρει ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τονίζοντας επίσης ότι «η ειρήνη και η σταθερότητα για ολόκληρη την περιοχή μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συνεργασία δύο κρατών στο νησί».

Ταυτόχρονα, ο Ερσίν Τατάρ αναφέρει: «Συνεχίζουμε να εξηγούμε τη θέση μας για δύο ισότιμα ​​κυρίαρχα κράτη στη Γενεύη με τις αιτιολογήσεις της».

Ως προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, άκουσε τις θέσεις του ηγέτη της τουρκοκυπριακής πλευράς σχετικά με λύση δύο κρατών, στις οποίες απάντησε, σύμφωνα με κυπριακές διπλωματικές πηγές: «Η λύση δύο κρατών είναι εκτός των όρων εντολής του, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η διεθνής κοινότητα και η ΕΕ δεν πρόκειται ποτέ να τα αποδεχτεί και ο όγκος εργασίας που αφορά το Κυπριακό δεν μπορεί να διαγραφεί και να αρχίσουμε από την αρχή».

Συνάντηση Δένδια με Γκουτέρες και Ράαμπ

Από ελληνικής πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, κατά την Άτυπη Πενταμερή, και στο περιθώριο αυτής με τον υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας Ντομινίκ Ράαμπ.

Στην παρέμβαση του, νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Άτυπης Πενταμερούς ο, Νίκος Δένδιας, επισήμανε ότι η Ελλάδα, προσέρχεται στη συνάντηση με εποικοδομητική διάθεση και με καλή πίστη, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

Επισήμανε ακόμη ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιθυμεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, το πλαίσιο της οποίας πρέπει να είναι πλήρως συμβατό με τον Χάρτη του ΟΗΕ, τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή μία δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, καθώς και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ειδικά ως προς το τελευταίο σημείο, έκανε ιδιαίτερη μνεία στο γεγονός ότι οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να διασφαλίζει τη συνέχιση της ουσιαστικής συμμετοχής της Κύπρου στην λήψη αποφάσεων εντός της ΕΕ, χωρίς εξωτερικές παρεμβολές. Υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει περιθώριο εξέτασης οποιασδήποτε εναλλακτικής εκτός του ανωτέρω πλαισίου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Αναφερόμενος στο καθεστώς των εγγυήσεων, τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για την κατάργηση του αναχρονιστικού αυτού συστήματος και της δυνατότητας επέμβασης τρίτων χωρών, καθώς και της πλήρους απομάκρυνσης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων από το νησί.

Κατά την πρώτη ημέρα της Άτυπης Πενταμερούς, χθες Μ.Τρίτη, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ είχε χωριστές συναντήσεις με τους κ.κ. Αναστασιάδη και Τατάρ, ενώ ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας συναντήθηκε και με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκο Δένδια.

Η Άτυπης Πενταμερής λαμβάνει χώρα δίχως παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατόπιν τουρκικού βέτο, στο οποίο συναίνεσε η Βρετανία.

Την ίδια στιγμή, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλωσόρισε τη διενέργεια της Πενταμερούς, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ να δηλώνει, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΚΥΠΕ, ότι «οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν μία κυπριακής ηγεσίας διευθέτηση για την επανένωση του νησιού στη βάση μίας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, όπως και την ευρύτερη περιοχή».

Οι προσδοκίες για εξεύρεσης μίας λύσης στο Κυπριακό είναι χαμηλές, καθώς οι εμπλεκόμενες πλευρές προσέρχονται με δεδηλωμένο στόχο να διατυπώσουν τις θέσεις του -και με την τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά να προσέρχονται ειδικά για να καταθέσουν και επισήμως τη θέση τους για «λύση δύο κρατών».

Πάντως, διπλωματικοί κύκλοι ευελπιστούν ότι στη διάρκεια των τριών ημερών ενδέχεται να ανοίξει ο δρόμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις σε έναν ορατό χρονικό ορίζοντα και να ξεπεραστεί το αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί από την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κράν Μοντανά το καλοκαίρι του 2017.

Τον Κύπριο πρόεδρο συνοδεύουν στις επαφές ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο διευθυντής του Διπλωματικού του Γραφείου Κυριάκος Κούρος, οι Παντελής Παντελίδης, Αδριανός Κυριακίδης, Κωνσταντίνος Κόμπου και Άρης Κωνσταντινίδης.

Από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών, στις συναντήσεις παρακάθονται, εκτός από τον Αντόνιο Γκουτέρες, η ειδική του απεσταλμένη Τζέιν Χολ Λουτ, η βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για πολιτικές υποθέσεις, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, και η ειδική αντιπρόσωπος στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.