Κοτζιάς - Μπουσάτι: ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα και νέο Σύμφωνο Φιλίας Ελλάδας - Αλβανίας

Οι κ.κ. Κοτζιάς και Bushati κατά τη μαραθώνια συνάντηση που είχαν τη Δευτέρα 21 Μαρτίου 2016, στο Υπουργείο Εξωτερικών συμφώνησαν ότι... διαφωνούν και ότι τα υφιστάμενα προβλήματα που διχάζουν Ελλάδα – Αλβανία, πρέπει να εξομαλυνθούν.

Στο νέο Σύμφωνο Φιλίας – που έχουν δηλώσει Αθήνα – Τίρανα ότι επιθυμούν να υπογράψουν - θα υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για τη συγκρότηση νέου νομικού πλαισίου το οποίο θα οδηγήσει στην επίλυση των προβλημάτων των δύο χωρών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ανανεωμένο Σύμφωνο Φιλίας, εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά που θα καλεί Ελλάδα – Αλβανία, να σεβαστούν πλήρως τη θαλάσσια οριοθέτηση της Συμφωνίας του 2009. Διπλωματικοί αναλυτές εκφράζουν επιφυλάξεις και φόβους για τυχόν προσφυγή των Τιράνων σε διαιτησία για το θέμα των Θαλάσσιων Ζωνών.

ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, είναι σημεία αιχμής για τα οποία η Ελλάδα επιθυμεί τη διευθέτησή τους με βάση το Διεθνές Δίκαιο. «Όπως ξέρετε, έχουμε από την δεκαετία του ΄90 ένα σύμφωνο φιλίας, το οποίο θέλουμε να το ανανεώσουμε, να το αναβαθμίσουμε και να βάλουμε σειρά θεμάτων σε αυτό», είπε μεταξύ άλλων ο υπουργός Εξωτερικών κ.Νίκος Κοτζιάς.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας στις δηλώσεις του υπογράμμισε ότι η λύση θα πρέπει να βασίζεται όχι μόνο στο Διεθνές Δίκαιο αλλά και στο αμοιβαίο συμφέρον των δύο χωρών αφήνοντας να εννοηθεί ότι η χώρα του ενδιαφέρεται και για τους υδρογονάθρακες στο Ιόνιο.

Πηγή: Eurokinissi/Στέλιος Μίσινας

Απαντώντας σε ερώτηση για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα ο κ. Bushati είπε χαρακτηριστικά: «...Είναι ένα θέμα που αφορά το μέλλον μας, ένα θέμα που εντάσσεται στο ευρύ φάσμα των σημαντικών σχεδίων που θα εφαρμοστούν από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου, στον τομέα της οικονομικής ανάπτυξης, στον τομέα της ενέργειας. Το θέμα της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας θα ήταν μια καλή δυνατότητα για να απελευθερώσουμε θετική ενέργεια ώστε να δώσουμε δυνατότητα εφαρμογής αυτών των σχεδίων των ευρωπαϊκών. Από αυτό το βήμα έχω μιλήσει για τη θάλασσα ως μια δυνατότητα, ως ένα σημείο επαφής και όχι ως μια ζώνη που μας χωρίζει...».

Ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας έκανε λόγο για τη δημιουργία ενός «μηχανισμού» επίλυσης των ανοικτών ζητημάτων. «Δεσμευόμαστε να φτιάξουμε αυτόν τον μηχανισμό», είπε.

Οι Συμπληγάδες του Ιονίου και των Υδρογονανθράκων

Για την ιστορία αναφέρουμε ότι το Σύμφωνο Φιλίας, Συνεργασίας, Καλής Γειτονίας και Ασφάλειας, Ελλάδας - Αλβανίας υπεγράφη στις 21 Μαρτίου 1996 στα Τίρανα και τέθηκε σε ισχύ στις 9 Μαρτίου 1998. Το Σύμφωνο έχει εικοσαετή διάρκεια. Σύμφωνα με το Άρθρο 20 παρ. 2, ανανεώνεται αυτόματα για μια νέα πενταετία. Δεν ανανεώνεται εάν ένα από τα συμβαλλόμενα κράτη ενημερώσει γραπτώς (ένα τουλάχιστον χρόνο πριν τη λήξη της) στο άλλο, την απόφασή του να την καταγγείλει.

Τον Απρίλιο του 2009 ο τότε Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και η Υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη υπέγραψαν στην Αλβανία τη συμφωνία για την ΑΟΖ και τα θαλάσσια σύνορα. Ο κ. Καραμανλής, μετά την υπογραφή της συμφωνίας μίλησε στο Κοινοβούλιο της γειτονικής χώρας. Με βάση τη συμφωνία οριοθετείτο η υφαλοκρηπίδα και οι άλλες θαλάσσιες ζωνών, τις οποίες δικαιούνται οι δύο χώρες, βάσει των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου. Η συμφωνία βασίστηκε, όπως δήλωσαν οι επικεφαλής των δύο κρατών, στις διατάξεις της Συμβάσεως του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θαλάσσας και στην αρχή της λεγομένης «μέσης γραμμής».

Πριν φτάσουν σε συμφωνία οι δύο χώρες είχαν προηγηθεί σχεδόν τρία χρόνια εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Μετά από δύο μήνες, και μετά τις εκλογές στη γειτονική χώρα, η αντιπολίτευση έστειλε τη Συμφωνία στο Αλβανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο την ακύρωσε ισχυριζόμενο ότι ήταν ετεροβαρής.

Το Μάιο του 2015 τη στιγμή που βρισκόταν σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο, η Αλβανία με ρηματική διακοίνωση προς το Υπουργείο Εξωτερικών, αμφισβητούσε την οριοθέτηση της ΑΟΖ στα θαλάσσια σύνορά μας. Ζητούσε μάλιστα να μην επιτραπεί η έρευνα στο οικόπεδο 1 ισχυριζόμενη ότι η αυτό καταλαμβάνει μέρος της Αλβανικής υφαλοκρηπίδας.

Προσφυγικό και Ελληνική μειονότητα στο επίκεντρο της συνάντησης

Κατά τη μαραθώνια συνάντηση που είχαν οι κ.κ. Κοτζιάς και Bushati συζήτησαν μεταξύ άλλων τον Ευρωπαϊκό Προσανατολισμό της γείτονος, τα ζητήματα που αφορούν τη μειονότητα και την τεταμένη κατάσταση που επικρατεί στα βαλκάνια.

«Συζητήσαμε επίσης για την πορεία ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την εφαρμογή των πέντε σημείων που έχει θέσει η Επιτροπή και το Συμβούλιο. Μιλήσαμε για τη σημασία και τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, όπως κουβεντιάσαμε και για τη σημασία των Αλβανών συμπολιτών μας εδώ στην Ελλάδα, που αποτελούν γέφυρες φιλίας και κατανόησης ανάμεσα στις δυο χώρες», είπε ο κ. Κοτζιάς.

Ενώ αναφερόμενος στο προσφυγικό τόνισε ότι δεν αποτελεί πρόβλημα στις μεταξύ μας σχέσεις υπογραμμίζοντας ότι «στην Ελλάδα βρίσκονται 650.000 Αλβανοί μετανάστες, άρα υπάρχει εμπειρία τέτοιου είδους μετακινήσεων και σήμερα με το ίδιο πνεύμα θα το αντιμετωπίσει η Αλβανία».

Ο κ. Βushati, στις δηλώσεις τους ευχαρίστησε την Ελλάδα "για τη βοήθεια που μας παρείχε στην ευρωπαϊκή μας πορεία', όπως είπε χαρακτηριστικά.

Νωρίτερα ο υπουργός Εξωτερικών της Αλβανίας συναντήθηκε και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.

Διαβάστε επίσης:

Μεταξύ τυρού και αχλαδίου συνεχίζεται η συνάντηση Κοτζιά με τον ΥΠΕΞ της Αλβανίας