Μητσοτάκης στη Σύνοδο Κορυφής: Ανάγκη επίσπευσης έγκρισης εμβολίων ενάντια στον κορωνοϊό

Ο πρωθυπουργός έθεσε μαζί με τον Καγκελάριο της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς, και την πρωθυπουργό της Δανίας, Μέττε Φρεντέρικσεν, την ανάγκη επίσπευσης της αδειοδότησης υποψήφιων εμβολίων που βρίσκονται στο τελικό στάδιο αξιολόγησης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) -με πρώτο παράδειγμα το εμβόλιο που έχει αναπτύξει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με την AstraZeneca.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι η Ευρώπη πρέπει εφεξής να φροντίσει να οδηγεί τις εξελίξεις στο μέτωπο των αδειοδοτήσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά την έγκριση εμβολίων που είναι μονοδοσικά ή δεν απαιτούν συνθήκες βαθιάς ψύξης και συνεπώς μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα στις εθνικές εκστρατείες εμβολιασμού.

Όπως διευκρίνισε, η πρωτοβουλία των τριών ηγετών δεν αποσκοπεί στην άσκηση πολιτικής πίεσης στον EMA, αλλά στην παράκαμψη χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών, οι οποίες καθυστερούν τη λήψη αποφάσεων που λαμβάνονται βάσει απτών επιστημονικών δεδομένων.

Στις παρεμβάσεις του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε επίσης την ανάγκη να τηρηθούν πλήρως τα χρονοδιαγράμματα παραδόσεων εμβολίων που έχουν συμφωνηθεί με τις φαρμακευτικές εταιρείες για το πρώτο τρίμηνο του 2021, τονίζοντας ότι στον αγώνα κατά της Covid-19 δεν υπάρχει περιθώριο να χαθεί χρόνος.

Για το πιστοποιητικό εμβολιασμού

Ο κ. Μητσοτάκης έθεσε στους υπόλοιπους ηγέτες την πρότασή του για θεσμοθέτηση ενός ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, αποσαφηνίζοντας ότι σε πρώτη φάση το ζητούμενο είναι να επιτευχθεί συμφωνία για τα τεχνικά χαρακτηριστικά και την τυποποίηση της μορφής του.

Αυτό προκειμένου να έχει γίνει η κατάλληλη προεργασία, ώστε η Ευρώπη να είναι έτοιμη να συζητήσει τη χρήση του όταν θα έχει πια αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των ευρωπαίων πολιτών που θα έχουν εμβολιαστεί.

Όσον αφορά την εμφάνιση μεταλλαγμένων στελεχών του κορωνοϊού, ο Έλληνας πρωθυπουργός στάθηκε στη σημασία της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.

Σε ότι αφορά το πιστοποιητικό εμβολιασμού, στόχος της Αθήνας είναι διασφαλιστούν οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις υγειονομικής ασφάλειας στα ταξίδια, ώστε να διασωθούν κατά το μέγιστο δυνατόν φέτος τα έσοδα από την τουριστική σεζόν.

Κοινή λίστα πιστοποιημένων rapid test

Κατά τα λοιπά, παμψηφεί υιοθετήθηκε η πρόταση για θέσπιση κοινού πλαισίου στη χρήση των rapid test και την αμοιβαία αναγνώριση των τεστ αυτών για τον κορωνοϊό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του Συμβουλίου της ΕΕ, είναι βασικό για την αντιμετώπιση της διάδοσης του κορωνοϊού και συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Το «όχι» της Μέρκελ

Σε συνέντευξη τύπου το μεσημέρι στο Βερολίνο, η Άνγκελα Μέρκελ άφησε να εννοηθεί ότι σε αυτή τη φάση δεν προτίθεται να συμφωνήσει σε ταξιδιωτικές διευκολύνσεις μέσω πιστοποιητικού εμβολιασμού που θα ισχύουν για ολόκληρη την ΕΕ. Την πρόταση που αφορά πρωτίστως τον τομέα του τουρισμού, είχε καταθέσει στην Κομισιόν ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για να συζητηθεί στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής.

Από την πλευρά της η Γαλλία φαίνεται επίσης να είναι «επιφυλακτική» ως προς την θέσπιση ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, θεωρώντας ότι το θέμα δεν θα πρέπει να βρίσκεται στο μενού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως δήλωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον.

Απαντώντας σε ερώτηση αν θα εξακολουθούν να ισχύουν οι περιορισμοί και για εκείνους που έχουν εμβολιαστεί, η καγκελάριος απάντησε ότι το θέμα δεν τίθεται για όσο διάστημα παραμένει άγνωστο αν όσοι έχουν εμβολιαστεί μεταδίδουν τον κορωνοϊό ή όχι. Επίσης δεν είναι γνωστό αν τα εμβόλια που κυκλοφορούν θα εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικά και στην περίπτωση των μεταλλαγμένων στελεχών του κορωνοϊού που θα εμφανιστούν στην πορεία. Ένας άλλος αστάθμητος παράγοντας είναι σύμφωνα με την καγκελάριο κατά πόσο οι εταιρείες που παράγουν τα εμβόλια θα είναι σε θέση να προμηθεύσουν τις απαιτούμενες ποσότητες εμβολίων.

Ωστόσο, στη γαλλική πλευρά γίνονται και δεύτερες σκέψεις, καθώς ο τουριστικός κλάδος είναι σημαντικός για τη Γαλλία και ιδιαίτερα τις νότιες περιοχές της Κυανής Ακτής, όπου ο τουρισμός αποτελεί τη βαριά βιομηχανία.

Υπέρ η Κομισιόν

Στην αντίπερα όχθη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τάχθηκε υπέρ της πρότασης Μητσοτάκη, τονίζοντας ότι τα δικαιώματα που θα απορρέουν από αυτό θα πρέπει να είναι αντικείμενο συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η ΕΕ καλωσόρισε την πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα αμοιβαία αναγνωρισμένο πιστοποιητικό εμβολιασμού, όπως τόνισε πριν από μερικές ημέρες ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς.

«Εργαζόμαστε ήδη προς αυτή την κατεύθυνση με τα κράτη-μέλη» σημείωσε ο κ. Σχοινάς, εκφράζοντας την ελπίδα «να συμφωνηθεί μια κοινή προσέγγιση όσον αφορά στο πιστοποιητικό εμβολιασμού εντός των προσεχών εβδομάδων».

Κάτι τέτοιο επισήμανε ο Επίτροπος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού τρόπου Ζωής, «θα μπορούσε να αποδείξει ότι κάποιος δεν ανήκει στις κατηγορίες υψηλού κινδύνου για να ταξιδέψει μετριάζοντας ως εναλλακτική μέτρα όπως τα αρνητικά τεστ».

Η πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού κρίθηκε από τον Σαρλ Μισέλ πως είναι ένα ζήτημα «πολύ καίριο» και γι’ αυτό θα συζητηθεί την Πέμπτη κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.

Μάλιστα σε συνέντευξή του στην ολλανδική δημόσια τηλεόραση, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, τάχθηκε υπέρ των εμβολιασμών και απαντώντας σε σχετικό ερώτημα δήλωσε ότι υποστηρίζει την πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Ανέφερε πως ήδη έχουν γίνει ανεπίσημες συνομιλίες με βάση δυο ερωτήματα: αφενός το αν θα πρέπει να αποφασιστεί μια τέτοια πιστοποίηση πανευρωπαϊκά και αφετέρου – εάν συμφωνηθεί – το πότε θα ξεκινήσει η εφαρμογή της, γιατί, όπως εξήγησε, αν γίνει πολύ νωρίς, πριν εμβολιαστεί πολύς κόσμος θα προκαλούσε απογοήτευση στους Ευρωπαίους.

Εκτίμησε, μάλιστα, ότι είναι απαραίτητη η ευρωπαϊκή συνεργασία και με τρίτες χώρες για αυτό το πιστοποιητικό, εφόσον γίνει αποδεκτό από τους ηγέτες, καθώς το θέμα θα τεθεί σε μια πρώτη συζήτηση την ερχόμενη Πέμπτη, 21 Ιανουαρίου, στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών για την Covid-19.

Επίσης, όπως αναφέρει η δημόσια τηλεόραση, ο Σαρλ Μισέλ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να γίνει υποχρεωτικό ένα τέτοιο πιστοποιητικό για τα ταξίδια, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «αυτή η συζήτηση, αυτό το θέμα είναι ευαίσθητο σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, επειδή ορισμένες από αυτές θα έχουν την εντύπωση ότι με ένα τέτοιο πιστοποιητικό στην πραγματικότητα έχουμε αποφασίσει ότι ο εμβολιασμός είναι υποχρεωτικός και πολλές χώρες πιστεύουν ότι είναι καλύτερο εάν ο εμβολιασμός παραμένει εθελοντικός».

«Αυτό σημαίνει ότι η συζήτηση είναι ευαίσθητη, αλλά όχι επειδή μια συζήτηση είναι περίπλοκη ή ευαίσθητη πρέπει να την αποφύγουμε. Πρέπει να προσπαθήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο για να οικοδομήσουμε μια ευρωπαϊκή ενότητα και για δύσκολες ερωτήσεις», κατέληξε.

Όπως μετέδωσε το Politico.eu, η Κομισιόν, αναμένεται να ταχθεί επισήμως υπέρ της εν λόγω πρότασης. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το δημοσίευμα κάνει λόγο για «ντροπαλή υπεράσπιση της πρότασης», σε μία προσπάθεια να καταδείξει το κλίμα που υπάρχει εντός της Ένωσης με κάποια από τα κράτη-μέλη να διατηρούν επιφυλάξεις.

Επιφυλάξεις από χώρες - μέλη

Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Κλεμάν Μπον δήλωσε σχετικά: «Είμαστε πολύ επιφυλακτικοί», δήλωσε ο Κλεμάν Μπον στο ραδιοφωνικό δίκτυο του France Info. «Εάν μιλάμε για ένα χαρτί, ένα έγγραφο που μας επιτρέπει να ταξιδέψουμε στην Ευρώπη, πιστεύω ότι είναι πολύ πρόωρο», είπε.

«Είναι μία συζήτηση που δεν έχει χώρο να γίνει και θα ήταν σοκαριστικό, την ώρα που μόλις αρχίζουμε παντού την εκστρατεία εμβολιασμού στην Ευρώπη, να υπάρχουν σημαντικότερα δικαιώματα για ορισμένους παρά για άλλους. Δεν είναι αυτή η δική μας ιδέα περί προστασίας και πρόσβασης στα εμβόλια».

Χαρακτηριστική είναι και η δήλωση της υπουργού Εσωτερικών της Πορτογαλίας, Άνα Πάουλα Ζακάρια, η οποία τόνισε την ανάγκη να συνεχιστεί η συζήτηση για το εν λόγω ζήτημα. Η Ζακάρια σημείωσε «χρειάζεται να συνεχίσουμε τη συζήτηση γιατί ένα πιστοποιητικό μπορεί να αποτελέσει απόδειξη ότι κάποιος έχει εμβολιαστεί, αλλά το δεύτερο επίπεδο της συζήτησης είναι τι μπορείς να κάνεις με αυτή την απόδειξη».

«Από τη μία πλευρά μπορείς να πεις ότι έχεις αυτό το πιστοποιητικό που αποδεικνύει ότι έχεις εμβολιαστεί, αυτό είναι όλο και μετά πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με αυτό. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που χρειάζονται επιπλέον συζήτηση» σημείωσε.

Την πρόταση Μητσοτάκη για τα ταξίδια απέρριψε ο πρόεδρος της Ρουμανίας, Κλάους Γιοχάνις, λέγοντας «δεν είναι καλό να χωρίσουμε την Ευρώπη στα δύο». «Δεν νομίζω ότι είναι καλή ιδέα. Πρέπει να υπάρχει πιστοποιητικό εμβολιασμού, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται για ιατρικούς λόγους, όχι για ταξίδια», δήλωσε ο Γοχάνις, ο οποίος θεωρείται στενός σύμμαχος της Γερμανίδας καγκελάριου Άγκελα Μέρκελ.

«Αυτά είναι σημαντικά δεδομένα για τον οικογενειακό γιατρό ή όποιον ασχολείται με κάποιον σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, η χρήση αυτών των πιστοποιητικών για να χωρίσουμε τον πληθυσμό της Ευρώπης στα δύο, εμένα δεν μου φαίνεται καλή» επισήμανε.

Επιφυλάξεις έχει εκφράσει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας που καλεί τα κράτη να μην εισάγουν απαιτήσεις απόδειξης εμβολιασμού ή ασυλίας για διεθνή ταξίδια ως προϋπόθεση εισόδου σε μια χώρα καθώς «εξακολουθούν να παραμένουν άγνωστα κάποια κρίσιμα στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στη μείωση της μετάδοσης».