Διερευνητικές επαφές: H ώρα της διπλωματίας και οι ελληνικές θέσεις

Το βλέμμα είναι σαφώς στραμμένο στην «κλεψύδρα» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, που εκτιμάται ότι αδειάζει ενόψει της ανάληψης καθηκόντων από την κυβέρνηση Μπάιντεν καθώς επίσης και στις ισορροπίες των Βρυξελλών.

Κυβερνητικές πηγές χαρακτήριζαν ως θετικό το γεγονός ότι η Τουρκία, ύστερα από μια περίοδο προκλήσεων, εκφράζει τη βούληση να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία. Σημείωναν ότι είναι προφανές πως έπαιξε ρόλο και το γεγονός «ότι η βελτίωση των ευρωτουρκικών σχέσεων, που είναι απαραίτητες στη δύσκολη φάση που βρίσκεται η τουρκική οικονομία, περνάει και από την βελτίωση των σχέσεων με την Ελλάδα».

Υπενθύμιζαν μάλιστα ότι αφενός η στάση της Τουρκίας θα κριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και από την «έκθεση Borrell», η οποία θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο, αφετέρου ότι οι διερευνητικές επαφές θα ξεκινήσουν από το σημείο που διεκόπησαν τον Μάρτιο του 2016.

Για την Αθήνα, στο τραπέζι της Κωνσταντινούπολης με αφετηρία την 25η Ιανουαρίου, και ο η Άγκυρα καλείται να αποδείξει εν τοις πράγμασι ότι η επανέναρξη του άτυπου και μη δεσμευτικού διαλόγου, δεν είναι μια τυχοδιωκτική κίνηση. Εάν δηλαδή το πρελούδιο των τελευταίων ημερών από πλευράς του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, διαθέτει περιεχόμενο διεξόδου όπως χαρακτηρίζεται, ή εξαντλείται στις επικοινωνιακές διαστάσεις που με αφοσίωση τροφοδοτεί η τουρκική κυβέρνηση στη μάχη των εντυπώσεων και όχι της ουσίας.

Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η αποστροφή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, από τη Λισαβόνα:

«Κρατώ ως θετικό ότι η Τουρκία εκφράζει τη βούληση να ξεκινήσει η διαδικασία. Όμως ίσως έχει έρθει η ώρα να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες και να βρούμε μια ημερομηνία και να ξεκινήσουμε ουσιαστικά τις επαφές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός κατά την κοινή συνέντευξη τύπου με τον Πορτογάλο ομόλογό του, Αντόνιο Κόστα.

Μια συζήτηση που όπως σταθερά διαμηνύει η Αθήνα έχει ατζέντα σαφώς μονοθεματική, δηλαδή την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, και με την αδυναμία σύγκλισης να έχει ως επόμενο σταθμό την κρίση από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, επί τη βάση ενός συνυποσχετικού.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η επανεκκίνηση του ελληνοτουρκικού διαλόγου, δεν περιλαμβάνει ως «προίκα» τα διαμειβόμενα στους προηγούμενους 60 γύρους των συνομιλιών.

Ειδικότερα η συγκυρία που επελέγη για να οριστεί το ραντεβού ανάμεσα στον πολύπειρο Πρέσβη ε.τ. Παύλο Αποστολίδη αλλά και το υψηλόβαθμο στέλεχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Τσαγατάϊ Ερτσιγιές, κλίνει προς την διάγνωση της τουρκικής παραδοχής για τα στενά περιθώρια ελιγμών που πλέον υφίστανται. Η επικείμενη μετάβαση της εξουσίας στις ΗΠΑ και η ανάληψη καθηκόντων στην ισχυρότερη θέση στον πλανήτη, τον προεδρικό θώκο, από τον Τζo Μπάιντεν, εντείνει τις τουρκικές ανασφάλειες για περαιτέρω επιδείνωση της στάσης της Ουάσιγκτον έναντι της Άγκυρας.

Επιπρόσθετα στην αποκρυπτογράφηση των προθέσεων της Άγκυρας, δεν παραβλέπεται μια πιθανή απόπειρα αποπροσανατολισμού της ευρωπαϊκής ηγεσίας, από τη ρότα των κυρώσεων. Άλλωστε και οι Βρυξέλλες βρίσκονται σε τροχιά μετάβασης των ηνίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την γερμανική στην πορτογαλική προεδρία. Τα κρίσιμα θέματα των ευρω-τουρκικών σχέσεων, συζητήθηκαν διεξοδικά στις επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη με την πολιτική και την πολιτειακή ηγεσία της Πορτογαλίας.

Είναι ξεκάθαρη η προσήλωση της Αθήνας στο να διατηρηθούν στις «ράγες» τα δρομολογημένα ευρωπαϊκά αντίμετρα έναντι της τουρκικής επιθετικότητας. Οι κυρώσεις μπορεί να μην είναι αυτοσκοπός, ωστόσο οι ελληνικές προσπάθειες εστιάζονται στο να αποτρέψουν την αναζωπύρωση των τουρκικών ερεισμάτων εντός του ευρωπαϊκού συμβουλίου προς την κατεύθυνση υποστήριξης της θετικής ατζέντας από την οποία η Άγκυρα είναι ευκρινές ότι θα επιδιώξει να αποκομίσει έστω και μερικά οφέλη.