Πρόσφυγες στον Πειραιά: αυτές είναι οι ιστορίες τους

Η αίθουσα που φιλοξενεί τους πρόσφυγες -Σταθμός Επιβατών Ο.Λ.Π. γράφουν τα τεράστια γράμματα- στην πύλη Ε2 του λιμανιού του Πειραιά, κάτω από τη Δραπετσώνα, είναι ασφυκτικά γεμάτη.

Τα μόνα τετραγωνικά που δεν έχουν καλυφθεί από ανθρώπους, βιος και κουβέρτες είναι αυτά στην είσοδο.

Όλοι τους εδώ -2500 με 3000 τους υπολογίζει ο Πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου, Νικήτας Κανάκης- είναι πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ. Κάποιοι ήρθαν μόλις, κάποιοι άλλοι ήδη κλείνουν 10 μέρες. Περιμένουν τα λεωφορεία να τους μεταφέρουν στα σύνορα κι ελπίζουν πως θα μπορέσουν να τα περάσουν για να φτάσουν στον προορισμό τους: τη Γερμανία. Ουδείς απ’ όσους μίλησα μου ανέφερε άλλη χώρα. Όλοι ονειρεύονται να καταλήξουν εκεί.

Πρόσφυγες στον ΟΛΠ - Πηγή: Μαρία Καρχιλάκη

Τι περιμένεις να βρεις στη Γερμανία; -ρωτώ τον Χουσάμ Μουτάλεκ, 22 χρονών, από την πόλη Νταράα της νότιας Συρίας που μαζί με τα τέσσερα αδέλφια του, τη μητέρα και τον πατέρα του ανυπομονούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Ασφάλεια, μου απαντά. Να μπορέσουν τ' αδέλφια μου να πάνε στο σχολείο κι εγώ να καταφέρω να τελειώσω το Πανεπιστήμιο. Ήμουν φοιτητής στη σχολή ηλεκτρονικών υπολογιστών του Πανεπιστημίου της Δαμασκού. Τρίτο έτος. Στο κινητό του πατέρα του έχουν φωτογραφίες του ταξιδιού τους από τη Συρία μέσω Τουρκίας στην Ελλάδα. Κάθε φωτογραφία και μια ιστορία· κυρίως όμως η πρώτη, πάνω αριστερά στο κολάζ: κουκουλωμένοι, κρυμμένοι στην καρότσα ενός φορτηγού, φεύγουν μέσα στη νύχτα από την Νταράα, με την υπόσχεση, όμως -όπως μου τονίζει- να επιστρέψουν όταν τελειώσει ο πόλεμος.

Η ιστορία του Χουσάμ μέσα από τις φωτογραφίες του - Πηγή: Μαρία Καρχιλάκη

Λίγο πιο δίπλα, πάνω στις κουβέρτες κάθονται ο Μπαντάλ Κάσεμ, η γυναίκα του και δύο από τα εφτά παιδιά τους. Τα υπόλοιπα κάπου τριγυρνούν. Είναι από τη πόλη Σιντζάρ του βορείου Ιράκ, πεδίο μάχης μεταξύ Κούρδων και τζιχαντιστών του ISIS. Κόλαση η ζωή υπό τον ISIS, μου λένε και οι δύο. Δεν θέλουμε να επιστρέψουμε. Ποτέ όσο ζούμε.

Ο Μπαντάλ και η οικογένειά του - Πηγή: Μαρία Καρχιλάκη

Ο Μπαντάλ μου λέει ότι έχει στο κινητό του βίντεο την ώρα που οι διακινητές τους οδηγούν στο σημείο απ' όπου θα φύγει το φουσκωτό που θα τους μεταφέρει από τα τουρκικά παράλια στην Ελλάδα. Μου δείχνει το ντοκουμέντο: Ο ένας πίσω από τον άλλον, κάποιοι με μωρά και μικρά παιδιά αγκαλιά, περπατούν στο χωματόδρομο, δίπλα στη θάλασσα. Είκοσι μέρες χρειάστηκε να περιμένουμε στην Τουρκία. Μέχρις εδώ, το ταξίδι μας έχει στοιχίσει περίπου 10.000 ευρώ, υποστηρίζει.

Έξω από την αίθουσα της υποτυπώδους φιλοξενίας, απλώνεται, κατά μήκος της, μια παραγκούπολη. Μουσαμάδες, κουβέρτες, χαρτόνια, οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει για να δημιουργηθούν μικροί κλειστοί χώροι για οικογένειες, έχει χρησιμοποιηθεί. Ρούχα ξεχειλίζουν από παντού κι η μπουγάδα απλωμένη στους διακοσμητικούς θάμνους.

Πρόσφυγες στον ΟΛΠ - Πηγή: Μαρία Καρχιλάκη

Σε λίγο, θ’ αρχίσει η διανομή φαγητού. Οι πρόσφυγες παίρνουν θέση. Πολύ γρήγορα επικρατεί το αδιαχώρητο. Κάποιοι εγκαταλείπουν για λίγο την ουρά μόλις αντιλαμβάνονται ότι μια οικογένεια συμπολιτών μας έχει έρθει για να προσφέρει ρουχισμό. Ένας δοκιμάζει ένα παντελόνι πάνω από αυτό που φορά· του κάνει και φεύγει φορώντας και τα δύο για να ξαναστηθεί στην ουρά.

Πρόσφυγες και οργανώσεις αρωγής στον ΟΛΠ - Πηγή: Μαρία Καρχιλάκη

Παραδίπλα, η κινητή μονάδα των Γιατρών του Κόσμου. Μαζί με τον Ιατρικό Σύλλογο Πειραιά έχουν ξεκινήσει λειτουργία ιατρείου σε σταθερή βάση και με σταθερό ωράριο έτσι ώστε να καταγραφούν άνθρωποι με χρόνια νοσήματα και να αντιμετωπιστούν επείγουσες περιπτώσεις -ουκ ολίγες, όπως λέει ο Πρόεδρος της Οργάνωσης, Νικήτας Κανάκης, και προσθέτει: Ό,τι κάνουμε είναι είτε σε συννενόηση με την τοπική αυτοδιοίκηση, είτε σε συννενόηση με επιστημονικούς συλλόγους, είτε δική μας πρωτοβουλία με βάση την τεχνογνωσία που έχουμε. Η Πολιτεία ούτε μας έχει συναντήσει ούτε μας έχει ρωτήσει τι μπορούμε να καταφέρουμε και να προσφέρουμε.