ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ελληνοτουρκική προσέγγιση: Η επίσκεψη Στόλτενμπεργκ και τα σενάρια για τις επαφές στο ΝΑΤΟ

Ελληνοτουρκική προσέγγιση: Η επίσκεψη Στόλτενμπεργκ και τα σενάρια για τις επαφές στο ΝΑΤΟ
Michael Kappeler/dpa via AP

Ανεβαίνει ο διπλωματικός πυρετός σε Αθήνα, Αγκυρα και ΝΑΤΟ με αντικείμενο την αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο επίκεντρο βρίσκεται η επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στην Αθήνα και την Αγκυρα. 

Η διαμεσολάβηση του Γενς Στόλτενμπεργκ θα εκφραστεί μέσω των επαφών που θα έχει τη Δευτέρα στην Τουρκία και την Τρίτη στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ επισκέπτεται την Άγκυρα, όπου θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και άλλους υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Στην Αθήνα ο Γενς Στόλτενμπεργκ θα βρεθεί την Τρίτη 6 Οκτωβρίου προκειμένου να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο.

Στις 11:45 της Τρίτης έχει προγραμματισθεί κοινή συνέντευξη τύπου μαζί με τον πρωθυπουργό, η οποία θα μεταδοθεί ζωντανά από την ιστοσελίδα του ΝΑΤΟ.

Αναβολή για τη συνάντηση των στρατιωτικών αντιπροσωπειών

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της τουρκικής Χουριέτ, αναβλήθηκε η συνάντηση των στρατιωτικών αντιπροσωπειών των δύο πλευρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Την περασμένη Πέμπτη τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν ότι έχει προγραμματισθεί συνάντηση των στρατιωτικών αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας τη Δευτέρα για τεχνικά ζητήματα, στο πλαίσιο της συμφωνίας για τον μηχανισμό αποκλιμάκωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πάντως, την πληροφορία για τη συγκεκριμένη ημερομηνία δεν είχε ανακοινώσει ούτε η Αθήνα, ούτε το ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με το σημερινό δημοσίευμα, η συνάντηση αναβλήθηκε για τεχνικούς λόγους και η απόφαση αυτή ελήφθη από κοινού από τις δύο πλευρές. Κατά το ίδιο δημοσίευμα, δεν έχει ορισθεί νέα ημερομηνία για τη συνάντηση των στρατιωτικών αντιπροσωπειών.

Σενάρια για συνάντηση Δένδια - Τσαβούσογλου

Στη σκιά των διπλωματικών κινήσεων του Γενς Στόλτενμπεργκ βρίσκονται σενάρια συνάντησης του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια και του Τούρκου ομολόγου του Μελβούτ Τσαβούσογλου, με απώτερο στόχο να προετοιμαστεί μια συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.

Τα σενάρια αυτά μεταδίδουν τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, ο κ. Δένδιας πρόκειται να συναντήσει τον κ. Τσαβούσογλου στη Μπρατισλάβα, την Πέμπτη 8 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο ενός φόρουμ για την ασφάλεια και την ενέργεια, στο οποίο ομιλητής θα είναι και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.

Απόσυρση Γιαβούζ από την κυπριακή ΑΟΖ

Την ώρα που συμβαίνουν αυτά σε διπλωματικό επίπεδο, στο πεδίο των θαλάσσιων επιχειρήσεων την Κυριακή σημειώθηκε μια σημαντική εξέλιξη.

Το τουρκικό γεωτρύπανο Γιαβούζ αποχώρησε από το σημείο που διεξήγαγε μέχρι τώρα έρευνες, εντός της κυπριακής ΑΟΖ και κινείται με κατεύθυνση βόρεια, προς την Τουρκία.

Αν και το Γιαβούζ δεν έχει δηλώσει προορισμό, όπως μεταδίδουν κυπριακά μέσα ενημέρωσης, από τις κινήσεις του φανερώνεται πρόθεση για επιστροφή σε τουρκικό λιμάνι.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το τουρκικό γεωτρύπανο έχει εγκαταλείψει το τεμάχιο 6 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπου βρισκόταν από τον Απρίλιο. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο» της Κύπρου, το τουρκικό γεωτρύπανο κατευθύνεται μαζί με ένα από τα συνοδευτικά του σκάφη προς την Τουρκία.

Η Λευκωσία παρακολουθεί στενά την πορεία του τουρκικού γεωτρύπανου προκειμένου να διαπιστωθεί εάν επιστρέφει στην Τουρκία ή εάν πρόκειται για αλλαγή θέσης.

Ο ρόλος της Μέρκελ

Η αποχώρηση του Γιαβούζ και η πορεία του δεν αποκλείεται να συνδέονται με τις παρασκηνιακές ενέργειες της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με στόχο την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει ο «Φιλελεύθερος», κατά τις πολύωρες συζητήσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η Άνγκελα Μέρκελ είχε ζητήσει από τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη να μην επιμένει στο θέμα των κυρώσεων και του υποσχέθηκε ότι θα γίνουν κινήσεις από πλευράς Τουρκίας.

Κατά τις πληροφορίες αυτές, μεταξύ των κινήσεων που είχε αναφέρει η Μέρκελ ότι αναμένει από τουρκικής πλευράς ήταν η μη ανανέωση της τουρκικής Νavtex και ενδεχόμενη αποχώρηση του ενός ή και των δύο γεωτρύπανων από την κυπριακή ΑΟΖ.

Προκλητικά δημοσιεύματα

Πάντως, η προσπάθεια της ελληνοτουρκικής προσέγγισης κάθε άλλο παρά είναι στρωμένος με... ροδοπέταλα.

Τις τελευταίες ώρες τουρκικά ΜΜΕ επιχειρούν να παρουσιάσουν την Ελλάδα ως τη πλευρά που με τις ενέργειές της «τορπιλίζει» την προσπάθεια διαλόγου.

«Το παιχνίδι της Ελλάδας με τις Navtex»: Η Αθήνα σαμποτάρει το τραπέζι των διαπραγματεύσεων» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος της ηλεκτρονικής έκδοσης της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Γενί Σαφάκ, που υποστηρίζει προκλητικά πως η Ελλάδα χρησιμοποιεί το θέμα έκδοσης Navtex, που αφορά την ασφάλεια της πλοήγησης, για να σαμποτάρει τις προσπάθειες για διμερή διάλογο.

Στο ίδιο μήκος κύματος και το TRT, που στην ελληνική του έκδοση έχει τίτλο: «Νέα πρόκληση με Navtex από την Ελλάδα», επιχειρώντας να παρουσιάσει την Τουρκία ως τη πλευρά που αδικείται από τις ενέργειες της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο.

«Η Τουρκία στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο κάνει τα απαραίτητα βήματα για την επίλυση των προβλημάτων με διάλογο, ενώ η Ελλάδα με σκοπό τις εκπαιδεύσεις σκοποβολής σε ευρύ πεδίο στο χώρο ευθύνης της Τουρκίας εξέδωσε δύο νεες NAVTEX. Η Τουρκία έπειτα από αυτή την εξέλιξη εντός του χώρου ευθύνης της για τις σχετικές περιοχές εξέδωσε νέα NAVTEX» αναφέρει το μεταξύ άλλων το δημοσίευμα.

Οι Navtex

Συγκεκριμένα, η Τουρκία με τη μια αντι-Navtex δέσμευσε περιοχή Νοτιοανατολικά της Κρήτης, εντός χώρου του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, ενώ με τη δεύτερη αντι-Navtex θαλάσσια περιοχή νότια του Καστελόριζου.

Στο πλαίσιο αυτό, τις τελευταίες ώρες, τουρκικά ΜΜΕ επιχειρούν να παρουσιάσουν την Ελλάδα ως τη πλευρά που με τις ενέργειές της «τορπιλίζει» την προσπάθεια διαλόγου.

Συγκεκριμένα τα δημοσιεύματα υποστηρίζουν πως η έκδοση Navtex σε μία ευρεία περιοχή στην Ανατολική Μεσόγειο από μη εξουσιοδοτημένο σταθμό, εννοεί τον υδρογραφικό σταθμό του Ηρακλείου Κρήτης, «δεν θα λύσουν τα προβλήματα αλλά θα αυξήσουν την ένταση στην περιοχή».

Σύμφωνα πάντα με τα ίδια δημοσιεύματα:

«Η Τουρκία έχει σκοπό την επίλυση των προβλημάτων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, το διάλογο και τις σχέσεις καλής γειτονίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο όπου έκανε πολλά βήματα σε αυτό το θέμα και ότι αξιολόγησε να μειώσει το πεδίο εφαρμογής ορισμένων στρατιωτικών ασκήσεων και ακόμη και να καθυστερήσει ορισμένες από αυτές προκειμένου να συμβάλει στη λύση. Απέναντι σε όλα αυτά τα καλοπροαίρετα βήματα της Τουρκίας, η Ελλάδα προσπαθεί να ανατρέψει το τραπέζι του διαλόγου».