Μητσοτάκης: Απόλυτα ικανοποιημένη η Ελλάδα από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής

«Προσμένουμε το συντομότερο δυνατόν στην έναρξη των διερευνητικών επαφών, όπως τα δύο μέρη έχουν δεσμευτεί» τόνισε επίσης ο πρωθυπουργός.

Την ίδια ώρα, ξεκαθάρισε ότι «θα υπάρξουν επιπτώσεις» εάν δεν συμμορφωθεί η Τουρκία.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έστειλε χθες ένα σαφές μήνυμα ενότητας, αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας. Ξεκαθάρισε, με απόλυτη σαφήνεια, ότι η άρση κάθε μονομερούς ενέργειας αποτελεί προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, κάτι το οποίο όλοι μας επιθυμούμε.

Κατέστησε όμως ταυτόχρονα και απολύτως σαφές ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει την επιθετική της συμπεριφορά. Η Ελλάδα είναι απολύτως ικανοποιημένη από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής και προσβλέπουμε, το συντομότερο δυνατόν, στην έναρξη των διερευνητικών επαφών, όπως εξάλλου και τα δύο μέρη έχουν δεσμευθεί» είπε ο πρωθυπουργός.

Τι λένε κυβερνητικές πηγές

Για μια δύσκολη διαπραγμάτευση και ένα τελικό κείμενο πολύ καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου από αυτό που είχε αρχικά προταθεί, έκαναν λόγο νωρίτερα σήμερα κυβερνητικές πηγές.

Κατά τους ίδιους κύκλους, το κείμενο συμπερασμάτων αντανακλά τις ελληνικές θέσεις, όπως αυτές αποτυπώθηκαν κατά την προσέλευση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τις εργασίες της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Ήταν μια πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση. Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε είναι πολύ καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου από αυτό που είχε αρχικά προταθεί. Όπως τόνισε και η πρόεδρος της Κομισιόν, κανείς δεν μπορεί να διχάσει την Ευρώπη» τόνιζαν οι εν λόγω πηγές, και συμπλήρωναν:

«Έτσι, η ΕΕ στέλνει σήμερα ένα μήνυμα ενότητας, αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας.

Καταδικάζονται οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας και είναι ξεκάθαρο ότι αν υπάρξει συνέχιση τέτοιων συμπεριφορών, αυτό θα έχει συνέπειες. Ως προς τις συνέπειες, γίνεται σαφής αναφορά στα συγκεκριμένα άρθρα των Συνθηκών για την επιβολή κυρώσεων (Άρθρο 29 & 215). Υπογραμμίζεται δε, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει, σε περίπτωση μονομερών ενεργειών και παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου, όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεση της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της.

Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο μέχρι τη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2020.

Επιπλέον, καθίσταται σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας αφορούν την Οριοθέτηση Θαλάσσιων ζωνών (Υφαλοκρηπίδα - ΑΟΖ).

Είναι σαφές πως για πρώτη φορά η συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μαραθώνιας συνεδρίασης της Συνόδου Κορυφής και δεν αποτέλεσε απλά ως ένα μέρος της υπό συζήτηση ατζέντας».

Παράλληλα, οι εν λόγω κυβερνητικοί κύκλοι τονίζουν πως η Σύνοδος Κορυφής καταδικάζει απερίφραστα την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και κάνει «ρητή αναφορά στις αποφάσεις και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού».

Και κατέληγαν λέγοντας:

«Όπως έχει τονίσει πολλές φορές ο πρωθυπουργός, ο διάλογος με την Τουρκία είναι ανοιχτός αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό είναι να μην υπάρχουν παράνομες ενέργειες εκ μέρους της. Και αυτό επιβεβαιώθηκε χθες το βράδυ».

Το θρίλερ, η συμφωνία και τα… δώρα στην Τουρκία

Μετά από ένα θρίλερ εννέα ωρών, με σκληρές διαπραγματεύσεις και έντονες διαφωνίες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατάφεραν να έρθουν σε συμφωνία για τη στάση που θα κρατήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην Τουρκία το επόμενο διάστημα μετά από «μάχη» Ελλάδας και Κύπρου.

Η εξέλιξη αυτή άνοιξε το δρόμο για συμφωνία και στο ζήτημα της επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία για τη νοθεία στις προεδρικές εκλογές.

Αθήνα και Λευκωσία εμφανίζονται τώρα ικανοποιημένες από το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής, με κυβερνητικές πηγές να αναφέρουν πως στο κείμενο συμπερασμάτων έχουν υιοθετηθεί σε μεγάλο βαθμό οι ελληνικές θέσεις.

Γύρω στις 2:00 τα ξημερώματα της Παρασκευής, οι «27» άναψαν το πράσινο φως για το προσχέδιο συμπερασμάτων, το οποίο αφορά στη στάση της Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας.

Το νέο προσχέδιο Μισέλ

Αργά το βράδυ της Πέμπτης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ κατέθεσε για συζήτηση ένα νέο προσχέδιο συμπερασμάτων για την Τουρκία.

Το νέο αυτό κείμενο βασιζόταν στα δύο προηγούμενα, ωστόσο είχε προστεθεί η καταδίκη της Ε.Ε. για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Την ίδια ώρα, τονίζει πως η Ένωση είναι «πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του Κυπριακού» ενώ διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση νέων μονομερών ενεργειών της Τουρκίας.

Δεσμεύει δε, το συμβούλιο για αποφάσεις μέχρι τον Δεκέμβρη ενώ παράλληλα περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».

Στο νέο προτεινόμενο κείμενο τονίζεται επίσης πως η Ε.Ε. «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών με την Κύπρο» ενώ παράλληλα σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».

Άλλη διόρθωση προβλέπει:

«Σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 της Συνθήκης της ΕΕ και το άρθρο 215 που αναφέρεται στη Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της».

Πρόκειται για μια έμμεση αναφορά σε κυρώσεις, παρότι δεν χρησιμοποιείται η συγκεκριμένη λέξη.

Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Σαρλ Μισέλ:

«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα, σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη».

Με τη σειρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ερωτηθείσα σχετικά με το ενδεχόμενο κυρώσεων από δημοσιογράφους, απάντησε πως υπάρχουν δύο εργαλειοθήκες.

«Η μια για μια κατάσταση που δε θέλουμε -την περίπτωση δηλαδή που η Τουρκία πάλι προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες» είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως η δεύτερη εργαλειοθήκη αφορά μια πιο θετική ατζέντα.

Σημείωσε δε, ότι η Τουρκία πρέπει να αποδείξει ότι έχει βούληση να διεξαγάγει πραγματικά εποικοδομητικό διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Politico, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων οι Ευρωπαίοι ηγέτες έριξαν στο τραπέζι και ορισμένα… δώρα για την Τουρκία -σε περίπτωση, φυσικά, που μειώσει τις εντάσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Ανάμεσα σε αυτά, ήταν οι ενισχυμένες εμπορικές συναλλαγές υπό μια νέα τελωνειακή ένωση αλλά και μεγαλύτερη συνεργασία στο μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υιοθέτησαν, παράλληλα, και εσκεμμένα διφορούμενη γλώσσα, που επιτρέπει στην Άγκυρα να μεταφράσει ένα συγκεκριμένο σημείο ως «παράθυρο» για την χαλάρωση των περιορισμών βίζα για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, όπως γράφει το Politico, ορισμένοι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι μια τέτοια ανάλυση είναι μάλλον υπερβολικά αισιόδοξη.

Και οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες είναι προετοιμασμένοι για μια αρνητική αντίδραση από πλευράς της Τουρκίας.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες, στο προσχέδιο που συμφωνήθηκε, δεν έχουν συμπεριλάβει κάποια ρήτρα αυτόματης ενεργοποίησης κυρώσεων -κάτι το οποίο επιθυμούσαν τόσο η Αθήνα όσο και η Κύπρος.