Φίλης στο CNN Greece: Η Γαλλία δεν θα αφήσει τον Ερντογάν να ηγεμονεύει στην Ανατολική Μεσόγειο

Αυτά επισημαίνει - μεταξύ άλλων - ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, σε συνέντευξή του στο CNN Greece, στον απόηχο των αυστηρών δηλώσεων Μακρόν προς την Τουρκία και τις αποφάσεις του Άτυπου Συμβουλίου των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ.

Ο κ. Φίλης τονίζει πως το Παρίσι «βλέπει» την Ελλάδα ως το ισχυρότερο ανάχωμα απέναντι στην επιθετική πολιτική της Τουρκίας.

Υπογραμμίζει δε ότι η συμπεριφορά και στάση της Άγκυρας έχουν αρχίσει να κουράζουν ακόμη και χώρες που μέχρι πρότινος έκλιναν φιλικά προς εκείνη, γεγονός που, όπως λέει, αποτυπώνεται στις δηλώσεις της Γερμανίδας Καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, αλλά και στις αποφάσεις που έλαβαν οι ΥΠΕΞ της Ευρώπης των 27.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης

Κύριε Φίλη, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με την τελευταία δήλωση που έκανε ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, το βράδυ της Παρασκευής, διά της οποίας φαίνεται πως έθεσε σαφείς «κόκκινες γραμμές» έναντι της Τουρκίας, δηλώνοντας ξεκάθαρα πως «η Άγκυρα σέβεται μόνον λόγια που συνοδεύονται από πράξεις». Πώς σχολιάζετε τη στάση του Παρισιού, δεδομένων και των αποφάσεων που ελήφθησαν στο Άτυπο Συμβούλιο των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ;

Η Γαλλία έχει αφυπνιστεί από τις ηγεμονικές βλέψεις της Τουρκίας στην περιοχή της Μεσογείου. Είναι μια χώρα μεσογειακή, με ιστορικά συμφέροντα τα τελευταία δύο χρόνια και ενεργειακά συμφέροντα στην περιοχή της Μεσογείου. Σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να δει την Τουρκία να ηγεμονεύει στη Μεσόγειο με αυτή την επιθετική πολιτική, την οποία ακολουθεί: με τις βάσεις μέσω των οποίων προσπαθεί να εγκαθιδρυθεί στρατιωτικά στην Λιβύη, με τη συνεχή πίεση που ασκεί σε Ελλάδα και Κύπρο, με την έμφαση που δίνει στη «Γαλάζια Πατρίδα» και στον ρόλο του ναυτικού της και με τις συνεργασίες που έχει αναπτύξει με αφρικανικά κράτη.

Όλα αυτά, και ειδικότερα η επιθετικότητα και ο αναθεωρητισμός των τελευταίων εβδομάδων και μηνών, χτύπησαν «καμπανάκι» στο Παρίσι, το οποίο έβγαλε «νύχια», επειδή ακριβώς δεν επιθυμεί να ηγεμονεύσει κάποια τρίτη δύναμη στην περιοχή της Μεσογείου, ειδικότερα δε μία δύναμη με τα χαρακτηριστικά της Τουρκίας. Ας μην ξεχνάμε ότι συν τοις άλλοις η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά στην περίπτωση της Λιβύης, όπου υπάρχει αφενός το μεταναστευτικό, το οποίο δεν καίει τόσο τη Γαλλία όσο την Ιταλία και τη Γερμανία, αφετέρου υπάρχει το ζήτημα της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας.

Βλέπουμε, ωστόσο, ότι η δήλωση αυτή του προέδρου Μακρόν έρχεται σε συνέχεια των όσων είχε πει ο ίδιος στις 20 Αυγούστου, όταν είχε κάνει λόγο για «επεκτατική πολιτική του Ερντογάν, η οποία συνιστά παράγοντα αποσταθεροποίησης της Ευρώπης», ενώ ο ίδιος έστειλε άμεσα στρατιωτικές δυνάμεις στη Ανατολική Μεσόγειο…

Η Γαλλία δείχνει αποφασισμένη γι’ αυτά που διαμηνύει, επειδή ακριβώς αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει, έχοντας, βεβαίως, την προϊστορία και την ανάλογη στρατηγική κουλτούρα. Αντιλαμβάνεται καλύτερα τι ακριβώς απαιτείται, για να μετριαστεί η συνεχής αλαζονική και επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας. Υπό το πρίσμα αυτό, εννοεί απολύτως αυτό που λέει, ότι δηλαδή θα συνδράμει την Ελλάδα. Το έχει ήδη κάνει κι αυτός είναι ο μεγάλος φόβος των Αμερικανών αλλά και ευρύτερα των ΝΑΤΟϊκών: Να μην προκύψει κάποια ελληνοτουρκική κρίση, στην οποία θα εμπλακεί και η Γαλλία, με αποτέλεσμα να τεθεί εν αμφιβόλω συνολικά το ΝΑΤΟ.

Άρα, εκτιμάτε πως η Γαλλία δεν μπλοφάρει σε αυτά που λέει, όταν αναφέρεται στην Τουρκία;

Η Γαλλία όχι μόνο δεν μπλοφάρει, αλλά καταλαβαίνει καλά ότι η Ελλάδα αποτελεί, αυτή τη στιγμή, το ισχυρότερο ανάχωμα απέναντι στην επιθετική πολιτική της Τουρκίας. Αντιλαμβάνεται δε ότι αν η Τουρκία καταφέρει τους σκοπούς της με την Ελλάδα, τότε θα επιτύχει να ηγεμονεύσει στην περιοχή, πράγμα που θα είναι απολύτως αρνητικό για τα γαλλικά συμφέροντα στη Μεσόγειο.

Την Παρασκευή είχαμε τη συνεδρίαση του Άτυπου Συμβουλίου των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ και τη συνακόλουθη κατάρτιση των προτεινόμενων κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, της λεγόμενης «λίστας Μπορέλ», για την οποία θα κληθούν να αποφασίσουν οι ηγέτες της Ευρώπης των 27 στη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. Πώς κρίνετε τη στάση της Ε.Ε. και πώς βλέπετε να εξελίσσεται η συζήτηση από εδώ και στο εξής;

Η Τουρκία, με τη συμπεριφορά της, αν συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο – που θεωρώ πως κάποια στιγμή θα σταματήσει – για τον επόμενο μήνα, είναι σαφές ότι υποχρεώνει ακόμη και τις πιο ευνοϊκά διακείμενες έναντί της χώρες, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, να μην μπορούν να επιχειρηματολογήσουν για το ότι θα πρέπει να εξακολουθήσει να μην επιβάλλει κυρώσεις σε βάρος της. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται η δήλωση της καγκελαρίου Μέρκελ. Ήταν μια ξεκάθαρη δήλωση μετά από πάρα πολύ καιρό και το γεγονός αυτό έχει ενοχλήσει βαθύτατα τους Τούρκους.

Το θέμα, όμως, είναι ότι με αυτή τη συμπεριφορά, η Τουρκία δυσκολεύει το έργο όλων εκείνων που θα ήθελαν να την υποστηρίξουν ή – τελοσπάντων – που υποστηρίζουν τα δικά τους συμφέροντα, από το να μπλοκάρουν μια πολιτική κυρώσεων.

Το ίδιο, περίπου, υποθέτω ότι συνέβη και με την παρέμβαση του Τραμπ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν ήθελε να παρέμβει. Αν το ήθελε, θα το είχε κάνει εδώ και καιρό. Επί της ουσίας υποχρεώθηκε να παρέμβει έπειτα από τις πιέσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, ο οποίος προφανώς θα του είπε ότι μια ενδεχόμενη σύρραξη θα οδηγεί στην εμπλοκή και άλλων δυνάμεων, όπως βλέπουμε τώρα τη Γαλλία, οπότε σε μια τέτοια περίπτωση το ΝΑΤΟ θα βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Φάνηκε πως δέχτηκε πίεση, δεν το έκανε με τη θέλησή του, αλλά τελικά το έκανε. Και το θέμα είναι πως στην επικοινωνία που είχε με τον Ερντογάν, δεν αποκλείω να του είπε – όπως ακριβώς και η Μέρκελ του είχε πει πριν από ένα μήνα – ότι “μου κάνεις τη ζωή δύσκολη με αυτή τη στάση και δεν μπορώ εγώ να στέκομαι συνεχώς εμπόδιο στην αμερικανική γραφειοκρατία, όταν έχεις τέτοιες συμπεριφορές”. Κι αυτό, όπως αντιλαμβάνεστε, κύριε Παναγόπουλε, είναι ένα σοβαρό ζήτημα που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Αφορά στη Χαμάς, η οποία χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, στο ζήτημα των S-400 και των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει σε διάφορα επίπεδα ισορροπίας. Βλέπουμε συνεχώς μια χώρα, η οποία δυστροπεί και δημιουργεί προβλήματα στα συμφέροντα των Αμερικανών. Δηλαδή, η Τουρκία έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι πρόβλημα μόνο για την Ελλάδα και την Κύπρο. Είναι πρόβλημα, γενικότερα, για τη Δύση.