Ικανοποίηση στη Αθήνα για το Άτυπο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ
Ανανεώθηκε:
«Η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει από αυτό το Συμβούλιο, μια κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου.»
Αυτά τα λόγια του Νίκου Δένδια συνοψίζουν στις εκτιμήσεις των κυβερνητικών παραγόντων για τα αποτελέσματα του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (Gymnich). Ο κ. Δένδιας είπε ακόμα ότι:
«Η Ελλάδα κέρδισε την ομόθυμη συμπαράσταση όλων των εταίρων της.»
Το Συμβούλιο δεν επρόκειτο έτσι και αλλιώς να πάρει αποφάσεις λόγω του άτυπου χαρακτήρα του. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. Αυτό που εξαρχής ήθελαν η ελληνική και κυπριακή πλευρά, ήταν γίνει να γίνει ένα βήμα προς την κατεύθυνση της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι αυτό το βήμα έγινε τόσο με την παρουσίαση από τον Ύπατο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ενός καταλόγου με ενδεχόμενες κυρώσεις κατά της Άγκυρας, όσο και με τη έκφραση της αλληλεγγύης της ΕΕ σε Ελλάδα και Κύπρο.
Κυβερνητικές πηγές έκαναν το εξής σχόλιο για το Συμβούλιο:
«Η Ελλάδα θέλει την αποκλιμάκωση και τον διάλογο. Ωστόσο, είναι σαφές ότι αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε όλα είναι πάνω στο τραπέζι και θα υπάρξουν συνέπειες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ελπίζουμε, ωστόσο, ότι δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστούν οι κυρώσεις.»
Η λίστα με τις κυρώσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, η λίστα με τις ενδεχόμενες κυρώσεις που παρουσίασε ο Ζοζέπ Μπορέλ, είναι η εξής:
- Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Καταχώρηση των πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες της Τουρκίας.
- Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων)
- Απαγόρευση δανεισμού σε τράπεζες και βιομηχανίες της Τουρκίας από κρατικές τράπεζες της ΕΕ
- Ενδεχόμενο μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Τουρκία.
- Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών σε συγκεκριμένα πρόσωπα (travel ban)
- Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες ΚΔ και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.
Άλλα αποτελέσματα
Σύμφωνα με την ίδια γραμμή πληροφόρησης, η συνάντηση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ συνέκλινε ακόμα στα εξής:
- Επιβεβαίωση αλληλεγγύης προς Ελλάδα και Κύπρο και άμεση έκκληση προς την Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι η αποχή της Τουρκίας από μονομερείς ενέργειες είναι βασικό στοιχείο για την πρόοδο του διαλόγου.
- Επίσπευση της εξέτασης από αρμόδιες ομάδας Συμβουλίου προτάσεων ΚΔ 18/7/20 για επιπλέον καταχωρήσεις σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά της Τουρκίας, με στόχο την άμεση ολοκλήρωση τους.
- Έκκληση προς την Τουρκία να ανταποκριθεί σε πρόσκληση ΚΔ για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής σε Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
- Διασύνδεση των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας με το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Μπορέλ: Συμφωνία για κυρώσεις
Ο ίδιος ο Ζοζέπ Μπορέλ δήλωσε μετά το Συμβούλιο:
«Υπάρχει συμφωνία για να προετοιμασθούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας. Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο. Είμαστε ξεκάθαροι και αποφασισμένοι σε ό,τι αφορά την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων και την αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο.»
Ο κ. Μπορέλ προσέθεσε ότι: «Θα πρέπει να βαδίσουμε σε μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στη διατήρηση ενός πραγματικού χώρου για διάλογο και στην παρουσίαση συλλογικής δύναμης στην υπεράσπιση των κοινών μας συμφερόντων.
Θέλουμε να δώσουμε μια σοβαρή ευκαιρία στον διάλογο. Θα προσπαθήσω το επόμενο διάστημα να δημιουργήσω έναν χώρο για διαπραγματεύσεις για όλα τα θέματα της περίπλοκης και δύσκολης σχέσης με την Τουρκία».
Σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, ο κ. Μπορέλ παρατήρησε ότι: «Υπάρχει αυξανόμενη ενόχληση για την συμπεριφορά της Τουρκίας και θα δοθεί η εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου στον κατάλογο κυρώσεων να προστεθούν ονόματα που πρότεινε η Κυπριακή Δημοκρατία. Αν δεν υπάρξει πρόοδος στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης, μπορεί να αναπτυχθεί μια λίστα με περαιτέρω περιοριστικά μέτρα, η οποία θα τεθεί προς συζήτηση στην Σύνοδο Κορυφής της 24ης Σεπτεμβρίου. Οι κυρώσεις, εκτός από πρόσωπα, μπορεί να αφορούν περιουσιακά στοιχεία, πλοία και παράνομες οικονομικές δραστηριότητες, κυρίως σε τομείς στους οποίους η τουρκική οικονομία είναι πιο στενά συνδεδεμένη με την ΕΕ.»
Τέλος, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας υποστήριξε ότι:
«Είναι επείγον να λύσουμε το θέμα των γεωτρήσεων και της παρουσίας τουρκικών πλοίων στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας και της Κύπρου. Πρέπει να υπάρξει μια διαφοροποίηση μεταξύ του προβλήματος των γεωτρήσεων στα διαφιλονικούμενα ύδατα, όπου υπάρχει ο κίνδυνος σύγκρουσης και χρειάζεται η διαμεσολάβηση -αυτό δηλαδή που κάνει η Γερμανία- και της περίπλοκης σχέσης της Τουρκίας με την ΕΕ. Το πιο πιεστικό ζήτημα είναι αυτό των γεωτρήσεων και της παρουσίας τουρκικών πλοίων στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας και της Κύπρου -κάτι που είναι επικίνδυνο.»
Είναι σαφής η διαφοροποίηση που κάνει ο Ζοζέπ Μπορέλ ανάμεσα σε «χωρικά ύδατα» και διαφιλονικούμενα ύδατα».