Έντονα επιφυλακτικός ο ΣΥΡΙΖΑ για τη συμφωνία με την Αίγυπτο
Ανανεώθηκε:
Η αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ήταν προσεκτική, αλλά έντονα επιφυλακτική.
Στα θέματα εξωτερικής πολιτικής ο ΣΥΡΙΖΑ έτσι κι αλλιώς έχει επιλέξει να κρατάει μια στάση «υπεύθυνης, θεσμικής κι εθνικής αντιπολίτευσης».
Αυτή η στάση πρακτικά μεταφράζεται σε μια γραμμή «λελογισμένης εθνικής πλειοδοσίας», χωρίς κατηγορίες στην κυβέρνηση για μειοδοσία, αλλά και χωρίς συναίνεση άνευ όρων.
Στις 6 Ιουνίου στη συνέντευξή του στην Καθημερινή ο Αλέξης Τσίπρας είχε πει:
«Είµαι διατεθειµένος να δώσω συναίνεση σε κρίσιµες αποφάσεις που δεν µπορεί να τις πάρει η κυβέρνηση. Και αναφέροµαι στην εθνικά επωφελή στρατηγική να κλείσουµε τη συµφωνία για την ΑΟΖ µε Αίγυπτο, Ιταλία και Αλβανία».
Όντως ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε τη συμφωνία με την Ιταλία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Μερική συμφωνία με Αίγυπτο
Η προσπάθεια για τμηματική οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο, είχε ξεκινήσει επί υπουργίας Κοτζιά. Ο κ. Κοτζιάς όμως δεν είχε αποδεχτεί αιγυπτιακές προτάσεις που φαίνονται πολύ κοντά σε ό,τι συμφωνήθηκε από τον κ. Δένδια στο Κάιρο.
Στις 10 Ιουνίου στο Φόρουμ των Δελφών ο κ. Τσίπρας υποστήριξε:
«Εάν γίνει μερική συμφωνία με την Αίγυπτο, αυτό σημαίνει ότι στα νότια της Κρήτης λύνεται το πρόβλημα και ακυρώνεται στην πράξη η τουρκολιβυκή συμφωνία. Από την άλλη, όμως, ενισχύεται το επιχείρημα για το θέμα του Καστελόριζου. Πρέπει κανείς να τα σταθμίζει, πρέπει να πάρουμε και μια απόφαση όμως. Η απόφαση αυτή, κατά την άποψή μου, είναι ότι πρέπει να έχουμε μια εθνική γραμμή, η οποία να οδηγήσει κάποια στιγμή όχι σε πόλεμο και σε σύγκρουση, αλλά να οδηγήσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την άλλη πλευρά. Έτσι δεν είναι; Τουλάχιστον εμείς αυτό λέμε.
Για να πας όμως στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, πρέπει πρωτίστως να έχεις ακολουθήσει αυτή τη στρατηγική, ώστε στο τραπέζι να μη ζητάει δέκα ο αντίπαλος και εσύ κανένα. Αλλά να ζητάει δέκα ο άλλος, δέκα κι εσύ και να βρεθεί η χρυσή τομή, με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
Εμείς αυτή τη στρατηγική εισηγούμαστε και γι' αυτό και δίνουμε, προσφέρουμε συναίνεση σε επιλογές που ξέραμε ότι αν τις κάναμε εμείς, η αντιπολίτευση το 2016-’17 δεν θα μας έδινε συναίνεση. Όμως, επαναλαμβάνω ότι είναι και διαφορετικές οι συνθήκες, γι' αυτό την προσφέρουμε τη συναίνεση και γι' αυτό δεν το κάναμε εμείς τότε. Διότι δεν είχαμε την πίεση του τουρκολιβυκού συμφώνου. Και γι' αυτό δεν το έκανε και το 2005 έως το 2016 κανένας Υπουργός Εξωτερικών και καμία κυβέρνηση δεν έκλεισε μια τέτοια συμφωνία με την Ιταλία. Θα μπορούσαν να το κάνουν.
Άρα, το κρίσιμο κατά την γνώμη μου είναι ότι πρέπει να διαμορφώσουμε εθνική στρατηγική. Πρέπει αυτή η συμφωνία να οδηγήσει σε άμεση διαπραγμάτευση και με την Αίγυπτο για τη διαμόρφωση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Αλλά να προχωρήσουμε τώρα με μερική οριοθέτηση, τμηματικά θα πάμε».
Η επήρεια της Κρήτης
Ωστόσο, στις 27 Ιουνίου στην ομιλία του στην ΚΕΑ του ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Τσίπρας είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι διατεθειμένος να δώσει συναίνεση σε οποιαδήποτε συμφωνία με την Αίγυπτο:
«Και θέλω σε αυτό να είμαι απολύτως σαφής. Όποιοι θεωρούν ότι η Κρήτη μπορεί να έχει την ίδια επήρεια με κάποιο νησί όπως οι Οθωνοί ή με κάποιο μικρότερο νησί, όπως σωστά οδηγηθήκαμε σε συμφωνία για την ΑΟΖ, κάνουν λάθος. Είμαστε υπέρ μιας συμφωνίας, αλλά δεν μπορεί η συμφωνία αυτή να είναι όπως – όπως και ό,τι να’ ναι.»
Τη θέση «ναι σε συμφωνία, αλλά όχι οποιαδήποτε συμφωνία», επανέλαβε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σε συνέντευξή του στον Βασίλη Σκουρή στο ieidiseis, η οποία δόθηκε λίγα εικοσιτετράωρα πριν το ταξίδι του κ. Δένδια στο Κάιρο:
«Το παράνομο σύμφωνο Τουρκίας-Σαράζ πρέπει να "σπάσει". Και υπάρχουν δυο τρόποι για να σπάσει. Είτε με συμφωνία με την Αίγυπτο για ΑΟΖ, είτε μονομερώς με επέκταση των χωρικών μας υδάτων. Θα προτιμούσαμε τη συμβολή ενός τρίτου γείτονα, της Αιγύπτου. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αποδεχθούμε μια οποιαδήποτε συμφωνία. Μια κακή συμφωνία με την Αίγυπτο θα μπορούσε να δώσει ανέλπιστα όπλα στη Τουρκία σε ό,τι αφορά στις διεκδικήσεις της απέναντι σε κυριαρχικά μας δικαιώματα, έτσι όπως ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο».
Η επιφύλαξη
Σε συνέχεια της γραμμή που είχε χαράξει, ο ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκε με έντονη επιφύλαξη τη συμφωνία με την Αίγυπτο. Συγκεκριμένα, η Κουμουνδούρου:
- Καταλογίζει στην κυβέρνηση έλλειψη συνολικής στρατηγικής που οδηγεί σε σπασμωδικές κινήσεις, κάτι που φάνηκε και στη συμφωνία με την Αίγυπτο.
- Εγκαλεί την κυβέρνηση για διγλωσσία και πλήρη ανακολουθία με όσα έλεγε ως αξιωματική αντιπολίτευση.
- Κρίνει θετικό το ότι η συμφωνία «σπάει» του τουρκολιβυκό σύμφωνο.
- Εκτιμά ότι η μειωμένη επήρεια (88%) που δόθηκε στην ΑΟΖ της Κρήτης, δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
- Θεωρεί εσφαλμένη την εξαίρεση της μισής Ρόδου από τη συμφωνία.
- Ζητάει την επέκταση των χωρικών υδάτων της Κρήτης στα 12 μίλια.
- Επιμένει στο ότι η κυβέρνηση πρέπει να ασκήσει πιέσεις στην ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία.
Στη σχετική ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για «συμφωνία άρον - άρον με την Αίγυπτο που δημιουργεί επικίνδυνα προηγούμενα για τις εθνικές μας θέσεις».