ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κύμα αντιδράσεων από την Αθήνα για τη φιέστα Ερντογάν στην Αγία Σοφία

Κύμα αντιδράσεων από την Αθήνα για τη φιέστα Ερντογάν στην Αγία Σοφία
AP Photo

Παρά τις έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρωτοστάτησε στην πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία, προκαλώντας νέο κύμα αντιδράσεων και επικρίσεων περί πολιτικής εργαλειοποίησης του παγκόσμιου μνημείου. 

Οι πόρτες της Αγίας Σοφίας άνοιξαν στις 10 το πρωί και θα παραμείνουν ανοιχτές έως το πρωί του Σαββάτου. Λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνοδευόμενος από υψηλόβαθμους υπουργούς του, μπήκε στην Αγία Σοφία, φορώντας λευκές προστατευτικές μάσκες για τον κορωνοϊό.

Στην πρώτη μεγάλη μουσουλμανική προσευχή, το «παρών» έδωσαν εκτός από τον Ερντογάν, μέλη του υπουργικού συμβουλίου, ξένοι ηγέτες, ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, ο «Γκρίζος Λύκος», Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Δεν παρέστησαν στην προσευχή ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ούτε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Άκρως επικριτικά ήταν τα σχόλια των διεθνών μέσων ενημέρωσης.

Χαρακτηριστικό είναι το σημερινό άρθρο της ηλεκτρονικής έκδοσης του περιοδικού «Der Spiegel» με τίτλο «Η εκνευριστική παράσταση του Ερντογάν». Ο αρθρογράφος σημειώνει ότι o Τούρκος Πρόεδρος τιμά την φήμη του ως «έμπειρου λαϊκιστή», ο οποίος με κάθε είδους «μαγικά» επιχειρεί αντιμετωπίσει την πτώση της δημοτικότητάς του.

«Θλιβερή αντανάκλαση της κατάστασης της τουρκικής δημοκρατίας η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί», έγραψαν οι New York Times. Η συντακτική ομάδα της εφημερίδας έκανε λόγο για ένα μνημείο παγκόσμιας σπουδαιότητας «γεμάτο συμβολισμούς, γεγονότα και μύθους, τόσο για την Ανατολή όσο και για τη Δύση», εκτιμώντας ότι χρησιμοποιείται ως πολιτικό εργαλείο «στα χέρια ενός αυταρχικού ηγέτη, που μετά από 17 χρόνια στην εξουσία και βλέποντας το πολιτικό του κύρος αποδυναμωμένο, χρειάζεται να "ταΐσει" την εθνικιστική του βάση».

ΥΠΕΞ: Η Τουρκία παραβιάζει τις υποχρεώσεις της UNESCO

«H αλλοίωση του χαρακτήρα σημαντικών πολιτιστικών μνημείων αποτελεί αδιαμφισβήτητο πλήγμα στην πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Η αλλοίωση αυτή συνιστά παραβίαση των υποχρεώσεων της Τουρκίας που απορρέουν από τη Σύμβαση του 1972 της UNESCO, ενώ ρίχνει βαριά σκιά στην εικόνα της», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

«Η χρήση μνημείων με ανάλογη ακτινοβολία και συμβολισμό πρέπει να αίρεται πάνω και πέρα από τυχόν σκοπιμότητες και να λειτουργεί ενωτικά και συμφιλιωτικά για την παγκόσμια κοινότητα», επισημαίνεται.

«Η αλλαγή χρήσης του μνημείου, πέρα από τον συμβολισμό της, συνεπάγεται σημαντικούς κινδύνους και για την ακεραιότητα του κτίσματος, καθώς και των ψηφιδωτών και λοιπών έργων τέχνης στο εσωτερικό του», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

«Θα εργαστούμε ώστε η παγκόσμια κοινότητα να παραμείνει ευαισθητοποιημένη, καθώς η μετατροπή της χρήσης της Αγίας Σοφίας, ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς κατά την UNESCO, σε ισλαμικό τέμενος, είναι ζήτημα ολόκληρης της ανθρωπότητας».

«Σε μια εποχή που απαιτούνται συγκλίσεις και ενωτικά βήματα, κινήσεις που υποδαυλίζουν θρησκευτικές και πολιτισμικές διαιρέσεις και διευρύνουν τα ρήγματα αντί να τα γεφυρώνουν, δεν συμβάλλουν στην κατανόηση και προσέγγιση των λαών», καταλήγει το ΥΠΕΞ.

Μητσοτάκης: Η Τουρκία κηλιδώνει οικουμενικές αξίες

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σχολιάζοντας τονίζει ότι όσα συμβαίνουν, αυτή την ημέρα, στην Κωνσταντινούπολη, δεν είναι εκδήλωση ισχύος αλλά απόδειξη αδυναμίας. Δεν έχουν ασφαλώς τη δύναμη να σκιάσουν την ακτινοβολία ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς. Κηλιδώνουν, όμως, αξίες οικουμενικές. Γι' αυτό και απαιτούν καταδίκη οικουμενική.

«Ειδικά για εμάς τους Έλληνες Χριστιανούς Ορθόδοξους η Αγία Σοφία είναι σήμερα περισσότερο παρά ποτέ στις ψυχές μας. Εκεί χτυπάει η καρδιά μας. Μετατρέποντας τη θλίψη σε δύναμη, ψυχραιμία και ενότητα. Γιατί η Αγία Σοφία υπάρχει ακριβώς για να μας ενώνει όλους, καλώντας μας να κοιτάμε μόνο ψηλά. Και έτσι θα μείνει για πάντα», αναφέρει.

Τσίπρας: Καμία μετατροπή σε τέμενος δεν μπορεί να παραχαράξει την ιστορία

«Καμία μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος δεν μπορεί να παραχαράξει ή να παραγράψει την ιστορία και τον οικουμενικό συμβολισμό της», σημειώνει ο Αλέξης Τσίπρας με ανάρτησή του στο Facebook.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ότι πριν από ενάμιση χρόνο είχε την τιμή να περιηγηθεί στην Αγία Σοφία ως εν ενεργεία Έλληνας πρωθυπουργός.

«Την ευκαιρία να νιώσω το δέος και την επιβλητικότητα αυτού του μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς και συμβόλου ιστορικής και πνευματικής σημασίας για τον Χριστιανισμό», σημειώνει.

Ο πρώην πρωθυπουργός τονίζει ότι «η μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τέμενος, ανήμερα της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάννης, σηματοδοτεί άλλο ένα βήμα απομάκρυνσης της Τουρκίας από τις οικουμενικές αξίες που αποτελούν τη βάση για ειρήνη και αμοιβαίο σεβασμό στην περιοχή μας, ενώ υπονομεύει ουσιαστικά το διαθρησκευτικό διάλογο».

Και καταλήγει:

«Καμία μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος, όμως, δεν μπορεί να παραχαράξει ή να παραγράψει την ιστορία και τον οικουμενικό συμβολισμό της.

Γεννηματά: Θλιβερή οπισθοδρόμηση για τον παγκόσμιο πολιτισμό

«Δυστυχώς, η σημερινή μέρα στιγματίζεται από τη βεβήλωση της Αγιάς Σοφιάς», ανέφερε σε δήλωσή της η επικεφαλής του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά.

«46 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Τιμούμε όσους αγωνίστηκαν κατά της Δικτατορίας. Οι Έλληνες μπορούμε να είμαστε περήφανοι γιατί στεριώσαμε με θυσίες και αγώνες, τη Δημοκρατία στον τόπο. Αγώνες που μας εμπνέουν σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που η χώρα μας δοκιμάζεται ξανά. Από την προκλητικότητα της Τουρκίας, από την πανδημία και τις επιπτώσεις της, από τις αποκαλύψεις για φαινόμενα εκφυλιστικά στην πολιτική ζωή», σημείωσε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής.

«Δυστυχώς, η σημερινή μέρα στιγματίζεται από τη βεβήλωση της Αγιάς Σοφιάς. Μια θλιβερή οπισθοδρόμηση για τον παγκόσμιο πολιτισμό, τη συναδέλφωση των λαών».

«Είμαστε όμως υποχρεωμένοι να παλέψουμε στα δύσκολα. Με θάρρος, με ενότητα, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα. Για την ειρήνη, για τη Δημοκρατία για τη δημιουργία και την προκοπή. Αυτός είναι ο γνήσιος πατριωτισμός χαραγμένος στο DNA της παράταξής μας», καταλήγει η Φώφη Γεννηματά.

Σχοινάς: Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι η λάθος αρχή

Για την πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία, ο Μαργαρίτης Σχοινάς τόνισε ότι «ως Έλληνας, αισθάνομαι πικραμένος και θυμωμένος. Είναι μία δύσκολη ημέρα και είμαι σίγουρος ότι δεν τη νιώθω μόνο εγώ έτσι. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Αγία Σοφία είναι η λάθος αρχή».

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισήμανε ότι «η Τουρκία πρέπει, επιτέλους, να αποφασίσει ποια θα είναι η ευρύτερη γεωπολιτική της στόχευση και με ποιον ακριβώς θα θέλει να πορευτεί στο μέλλον».

«Αν θέλει να πορευτεί με την Ευρώπη, αν θέλει να συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο της σύμφυσης με τις δικές μας αρχές και τις δικές μας αξίες».

Αναστασιάδης: Μικρόπνοα πολιτικά παιχνίδια από τον Ερντογάν

«Η Αγία Σοφία είναι ένα Οικουμενικό μνημείο με τεράστια ιστορία, του οποίου ο χαρακτήρας σήμερα αλλοιώνεται από τον Τούρκο πρόεδρο, προκειμένου να εξυπηρετήσει μικρόπνοα πολιτικά παιχνίδια», ανέφερε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.

«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, συνιστά ευθεία προσβολή στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και στους διεθνείς θεσμούς που την εκπροσωπούν» έγραψε στα social media.

«Προσβάλλει την ιστορική μνήμη, υπονομεύει τις Ευρωπαϊκές αξίες και ασεβεί επί του θρησκευτικού αισθήματος των Χριστιανών, Ορθοδόξων και μη σε ολόκληρο τον κόσμο» πρόσθεσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Δυσαρέσκεια Τραμπ για τη μετατροπή σε τζαμί

Την έντονη δυσαρέσκειά του για την απόφαση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μετατρέψει τον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας σε τζαμί εξέφρασε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, με τον οποίο συναντήθηκε στον Λευκό Οίκο.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίστηκε έντονα ενοχλημένος και εξέφρασε τον προβληματισμό του για το θέμα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών των μειονοτήτων στην Τουρκία. Δήλωσε, μάλιστα, αρωγός και συμπαραστάτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προσωπικά του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, καθώς επίσης και του Ελληνισμού, και τόνισε ότι θα προχωρήσει άμεσα στις παρεμβάσεις που απαιτούνται.