Συνομιλία Βαρουφάκη – Ασάνζ για τις διεθνείς επιπτώσεις του κορωνοϊού

Η διεθνής κατάσταση, ιδιαίτερα οι εξελίξεις στην οικονομία και οι επιπτώσεις της πανδημίας του νέου κορωνοϊού ήταν το αντικείμενο τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαν σήμερα ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης, με τον Τζούλιαν Ασάνζ μετά από πρωτοβουλία του δεύτερου, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή Belmarsh στην Αγγλία.

Το περιεχόμενο της συνομιλίας το περιγράφει ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης σε εκτενή ανάρτησή του στην προσωπική του ιστοσελίδα. Ο Ασάνζ ζήτησε από τον Έλληνα πολιτικό και γνωστό οικονομολόγο να του περιγράψει την κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο, καθώς όπως είπε, στη φυλακή δεν μπορεί να έχει εικόνα.

Ο κ. Βαρουφάκης διατύπωσε την εκτίμηση ότι «ποτέ στο παρελθόν ο κόσμος του χρήματος (π.χ. οι αγορές χρήματος, συμπεριλαμβανομένων και των αγορών μετοχών) δεν ήταν τόσο αποκομμένος από τον κόσμο τον πραγματικών ανθρώπων, των απτών πραγμάτων - την πραγματική οικονομία».

«Χρειάζομαι μια ευρεία απεικόνιση τού τι συμβαίνει στον κόσμο - δεν την έχω από εδώ μέσα», ξεκίνησε τη συνομιλία ο Ασάνζ με τον κ. Βαρουφάκη να απαντά ότι αυτό «με φόρτωσε με το σημαντικό βάρος να διατυπώσω τις σκέψεις μου για τη μοίρα του καπιταλισμού κατά τη διάρκεια αυτής της πανδημίας και τις επιπτώσεις της πάνω στην πολιτική, την γεωπολιτική κλπ.» και συνεχίζει:

«Κοιτάζουμε με δέος καθώς το ΑΕΠ, το ατομικό εισόδημα, οι μισθοί, τα εταιρικά έσοδα, οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, καταρρέουν καθώς το χρηματιστήριο παραμένει σχετικά αλώβητο. Τις προάλλες η Hertz κήρυξε πτώχευση. Όταν μια εταιρεία το κάνει αυτό, η τιμή της μετοχής της μηδενίζεται. Όχι αυτή τη φορά. Στην πραγματικότητα, η Hertz πρόκειται να εκδώσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια καινούριων μετοχών. Γιατί να αγοράσει κανείς μετοχές μιας επισήμως πτωχευμένης εταιρείας; Η απάντηση είναι η εξής: επειδή οι κεντρικές τράπεζες τυπώνουν τεράστιες ποσότητες χρήματος και τις δίνουν σχεδόν δωρεάν σε χρηματιστές για να αγοράσουν κάθε σκουπίδι που επιπλέει στο χρηματιστήριο».

«Ολοσχερής μετατροπή των επιχειρήσεων σε ζόμπι», έτσι το έθεσα στον Τζούλιαν. Ο Τζούλιαν σχολίασε ότι αυτό αποδεικνύει πως οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις ζωντανές ακόμα κι όταν αυτές δεν πουλούν σχεδόν τίποτα στην αγορά. Συμφώνησα. Αλλά, επεσήμανα επίσης ένα βασικό δίλημμα που ο καπιταλισμός αντιμετωπίζει για πρώτη φορά. Κι είναι αυτός: Το τύπωμα χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες κρατά τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων πολύ ψηλά ενώ οι τιμές των αγαθών και οι μισθοί πέφτουν. Αυτό το χάσμα μπορεί να μεγαλώσει περαιτέρω. Αλλά, όταν η Hertz, η British Airways κλπ μπορούν να επιβιώνουν με αυτόν τον τρόπο, δεν έχουν κανέναν λόγο να μην απολύουν το ανθρώπινο δυναμικό και να περικόπτουν τους μισθούς του άλλου μισού. Αυτό δημιουργεί μεγαλύτερο αποπληθωρισμό/ύφεση στην πραγματική οικονομία. Κάτι που σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να τυπώνουν όλο και περισσότερο χρήμα για να κρατήσουν τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων και των μετοχών ψηλά. Σε κάποιο σημείο, οι μάζες εκεί έξω θα επαναστατήσουν και οι κυβερνήσεις θα δεχτούν πίεση να εκτρέψουν μέρος του εισοδήματος σε αυτές. Αλλά αυτό θα προκαλέσει υποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων. Σε αυτό το σημείο, επειδή αυτά τα περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται από εταιρείες ως εγγυήσεις για όλα τα δάνεια που παίρνουν προκειμένου να επιπλέουν, θα χάσουν την πρόσβαση στη ρευστότητα. Μια ακολουθία εταιρικών πτωχεύσεων θα ξεκινήσει υπό συνθήκες στασιμότητας. "Δεν νομίζω ότι ο καπιταλισμός μπορεί εύκολα να επιβιώσει, τουλάχιστον όχι χωρίς τεράστιες κοινωνικές και γεωπολιτικές συγκρούσεις, από αυτό το δίλημμα", ήταν το συμπέρασμά μου».

«Θα ευνοηθεί ο Τραμπ»

Στη συνέχεια της επικοινωνίας, ο Ασάνζ έθεσε το ερώτημα: «Πόσο σημαντική είναι η κατανάλωση για τον καπιταλισμό; Τι ποσοστό του ΑΕΠ διακυβεύεται εάν η κατανάλωση δεν ανακάμψει; Οι επιχειρήσεις χρειάζονται εργαζόμενους ή καταναλωτές;» και ο Γ. Βαρουφάκης , περιγράφει:

«Απάντησα ότι είναι τόσο σημαντική (σ.σ. η κατανάλωση) ώστε να κάνει αυτό το δίλημμα πραγματικό. Ναι, οι κεντρικές τράπεζες και τα ρομπότ μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν χωρίς πελάτες κι εργαζόμενους. Αλλά, τα ρομπότ δεν μπορούν να αγοράσουν τα προϊόντα που παράγουν. Έτσι, αυτή δεν είναι μια σταθερή ισορροπία. Οι απώλειες στα εισοδήματα των ανθρώπων θα επιταχυνθούν, γεννώντας έτσι καθοριστική δυσαρέσκεια».

Τότε, αναφέρει ο επικεφαλής του ΜέΡΑ25, ο Τζούλιαν είπε περίπου το εξής: «Αυτό θα ευνοήσει τον Τράμπ, ο οποίος ξέρει πώς να τροφοδοτεί τον θυμό του πλήθους εναντίον των μορφωμένων, της μεσοαστικής ελίτ. Συμφώνησα, λέγοντας ότι το DiEM25 προειδοποιεί από το 2016 ότι ο σοσιαλισμός για την ολιγαρχία και η λιτότητα για τους πολλούς, στο τέλος, τροφοδοτεί τον ακροδεξιό ρατσισμό. Βιώνουμε ξανά αυτό που συνέβη στη δεκαετία του 1920 στην Ιταλία με την άνοδο του Μουσολίνι.

Ο Τζούλιαν συμφώνησε απόλυτα και είπε: «Ναι, όπως τότε υπάρχει μια συμμαχία που διαμορφώνεται ανάμεσα στους πλούσιους αφενός και στη δυσαρεστημένη εργατική τάξη αφετέρου. Πρόσθεσε τότε ότι οι περισσότεροι κρατούμενοι και σωφρονιστικοί υπάλληλοι στο Belmarsh υποστηρίζουν τον … Τραμπ. Σε εκείνο το σημείο η σύνδεση κόπηκε. Η συνομιλία μας διήρκεσε 9 λεπτά και 47 δευτερόλεπτα. Ήταν περισσότερο ουσιώδης και φυσικά περισσότερο συγκινητική, από οποιαδήποτε άλλη συζήτηση είχα για αρκετό καιρό».