Τσίπρας: Ποιοι είναι οι τρεις άξονες της στρατηγικής του

Στόχος του κ. Τσίπρας δεν είναι μόνο να μεταβάλει την αρνητική εικόνα για τον ΣΥΡΙΖΑ που παρουσιάζουν οι δημοσκοπήσεις. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φιλοδοξεί να οικοδομήσει μια νέα κοινωνική συμμαχία και να διαμορφώσει μια νέα ιδεολογική ταυτότητα για το κόμμα του. Ο σχεδιασμός του δηλαδή έχει βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμα και μακρυπρόθεσμα στάδια.

Πορεία προς τη μεσαία τάξη

Ο πρώτος άξονας είναι μια μεγάλη καμπάνια παρουσίασης στην κοινωνία του προγράμματος Μένουμε Όρθιοι 2. Ο Αλέξης Τσίπρας και όλα τα κεντρικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ συμμετέχουν σε κομματικές εξορμήσεις στις γειτονιές και συναντήσεις με κοινωνικούς φορείς, προκειμένου να παρουσιάσουν και να συζητήσουν την προγραμματική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Το Μένουμε Όρθιοι έχει τρεις πυλώνες, όπως εξήγησε ο Αλέξης Χαρίτσης σε συνέντευξή του στον Max FM:

• Προστασία της εργασίας με διατήρηση των θέσεων εργασίας και διασφάλιση των μισθών.
• Στήριξη των επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων με μη επιστρεπτέες ενισχύσεις.
• Θεσμοθέτηση ενός βασικού εισοδήματος έκτακτης ανάγκης για τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων και των μεσαίων στρωμάτων που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση.

Τα χαρακτηριστικά της εξόρμησης

Η μεγάλη εξόρμηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά:

Πρώτον, αποτελείται κατά κύριο λόγο από συναντήσεις με ευάριθμες ομάδες επαγγελματιών και πρόσωπο με πρόσωπο συζητήσεις του κ. Τσίπρας και των ηγετικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ με τους πολίτες. Παρότι ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει μια έμφυτη ροπή στη «μεγάλη πολιτική» και αρέσκεται στις «περονιστικού» χαρακτήρα μαζικές συγκεντρώσεις, αυτή τη φορά επιλέγει μια προσέγγιση «μοριακής» πολιτικής επικοινωνίας, που θέλει να δείξει εγγύτητα στον πολίτη και κατανόηση των πραγματικών προβλημάτων του,

Δεύτερον, μπορεί να είναι γενικά μιας εξωστρεφή καμπάνια, αλλά έχει ιδιαίτερη στόχευση. Ο κ. Τσίπρας επιδιώκει μέσα από την παρουσίαση του Μένουμε Όρθιοι να επαναπροσεγγίσει τη μεσαία επιχειρηματικότητα και τους επαγγελματίες, που είχαν προτιμήσει τον κ. Μητσοτάκη στις προηγούμενες εκλογές. Μια νέα σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τη μεσαία τάξη σε συνδυασμό με τις ισχυρές προσβάσεις που ήδη έχει στους εργαζόμενους, μπορεί, κατά τον σχεδιασμό της Κουμουνδούρου, να διαμορφώσει μια νέα κοινωνική συμμαχία γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Στην παρουσία του Μένουμε Όρθιοι στο Ζάππειο, ο κ. Τσίπρας ήταν σαφής:

«Ίσως για πρώτη φορά τόσο έντονα, σήμερα φαίνεται να ταυτίζεται το ζωτικό συμφέρον των δυνάμεων της εργασίας με τα συμφέροντα της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Η επιβίωση όλων των επιχειρήσεων και ειδικά των μικρομεσαίων, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εγχώρια ζήτηση και από το εισόδημα των εργαζομένων που καταναλώνεται στην αγορά. Αλλά και η δυνατότητα διατήρησης των θέσεων εργασίας και διατήρησης των μισθών, εξαρτάται από τη δυνατότητα επιβίωσης των επιχειρήσεων.»

Ύφεση στο εσωτερικό μέτωπο

Ο δεύτερος άξονας της στρατηγικής του κ. Τσίπρα είναι να υπάρξει ύφεση στον εσωκομματικό πεδίο. Στην Κουμουνδούρου θεωρείται ανοιχτό το ενδεχόμενο να προκηρύξει ο κ. Μητσοτάκης πρόωρες εκλογές στα τέλη Αυγούστου για να διεξαχθούν στα μέσα Σεπτέμβρη, όπως είχε κάνει ο Κώστας Καραμανλής το 2007 και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας το 2015. Επομένως, η προσυνεδριακή διαδικασία (που δεν πρέπει να ταυτίζεται με τη διεύρυνση) θα κινηθεί σε πολύ αργούς ρυθμούς, για να μην προκληθούν οι (αναπόφευκτες σε αυτές τις διαδικασίες) εσωτερικές προστριβές. Άλλωστε, λόγω πανδημίας μοιάζει αδύνατο να πραγματοποιηθεί συνέδριο εντός του 2020.

Ωστόσο, ο δρόμος προς την... ύφεση έχει εμπόδια. Μέσα στον Ιούνιο η Κεντρική Επιτροπή Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία θα πρέπει να καταλήξει σε πρόταση για το νέο όνομα –η απόφαση θα ληφθεί στο συνέδριο. Το ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι το επικρατέστερο. Ωστόσο, αποτελεί κοινό τόπο ότι ο χαρακτηρισμός «προοδευτικός» λέει πολύ λίγα πράγματα σε όσους είναι νεότεροι από 50.

Αλλά και στο ίδιο το περιεχόμενο της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να βρεθούν ορισμένα σημεία ισορροπίας. Στην εξωτερική πολιτική τόσο οι δυνάμεις της εσωκομματικής αντιπολίτευσης όσο και οι προερχόμενοι από το «σημιτικό» ΠΑΣΟΚ δεν δείχνουν ενθουσιασμό για τη γραμμή της «λελογισμένης εθνικής πλειοδοσίας» που μοιάζει να υιοθετεί ο κ. Τσίπρας.

Η ριζοσπαστική σοσιαλδημοκρατία

Ο τρίτος άξονας της στρατηγικής του κ. Τσίπρας είναι η ολοκλήρωση της πορείας του ΣΥΡΙΖΑ προς μια νέα ιδεολογική ταυτότητα. Προφανώς αυτή η πορεία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό.

Ο ΣΥΡΙΖΑ του 2020 είναι πολύ διαφορετικός από εκείνον του 2015. Τώρα η συζήτηση είναι η απόληξη της, που φαίνεται να είναι η διαμόρφωση μιας ιδεολογικής ταυτότητας διακριτής τόσο σε σχέση με τον χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς όσο και με το παραδοσιακό ΠΑΣΟΚ. Με κάπως σχηματικό τρόπο θα μπορούσαμε να πούμε ότι αναζητείται μια ταυτότητα «ριζοσπαστικής σοσιαλδημοκρατίας» ή «νεοσοσιαλδημοκρατίας». Το ότι στην Κουμουνδούρου έχουν προσέξει πολύ την καμπάνια του Μπέρνι Σάντερς (με όλες τις ιδιαιτερότητες του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ) ίσως μπορεί να βοηθήσει στο να γίνει πιο κατανοητό το τι θα μπορούσε να είναι η «ριζοσπαστική σοσιαλδημοκρατία».

Σε κάθε περίπτωση, το πρόγραμμα Μένουμε Όρθιοι δείχνει τις κατευθυντήριες γραμμές του νέου ΣΥΡΙΖΑ: Επεκτατική-κεϋνσιανή πολιτική, ταυτόχρονη στήριξη της εργατικής τάξης και της μεσαίας επιχειρηματικότητας, πιο ήπια φορολογική πολιτική σε σχέση με τα κυβερνητικά πεπραγμένα του, «προοδευτικές συμμαχίες» για να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην ΕΕ, αλλά όχι μονομερής αμφισβήτηση του υφιστάμενου ευρωπαϊκού πλαισίου.