Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για το νέο Ασφαλιστικό
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας με τον τίτλο «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.)» κατατέθηκε στη Βουλή σήμερα, Δευτέρα, το μεσημέρι.
Το νομοσχέδιο για το νέο Ασφαλιστικό των 171 σελίδων και 104 άρθρων συνοδεύεται και από γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει το νομοσχέδιο από τις διατάξεις του σχεδίου νόμου προκαλούνται τα ακόλουθα οικονομικά αποτελέσματα:
- Ετήσια απώλεια εσόδων ύψους 246 εκατ. ευρώ περίπου, λόγω της μείωσης των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες στις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης. Για το τρέχον οικονομικό έτος η απώλεια αυτή εκτιμάται στο ποσά των 123 εκατ. ευρώ περίπου.
- Ετήσια απώλεια εσόδων ύψους 3,6 εκατ. ευρώ περίπου ετησίως, από την κατάργηση της παρακράτησης εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε όσους συνταξιούχους λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα ή απολύτου αναπηρίας ή τυφλότητας. Η εν λόγω απώλεια Θα αναπληρώνεται από άλλες πηγές εσόδων τον προϋπολογισμού τον ΕΟΠΥΥ.
- Δαπάνη ύψους 1,7 εκατ. ευρώ περίπου, από την επαναχορήγηση μερίσματος σε χήρους και χήρες, οι οποίοι είναι κάτω των 52 ετών.
- Ετήσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ περίπου, από την κατάργηση του ελάχιστου χρόνου ασφάλισης, για την θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής.
- Ετήσια δαπάνη ύψους 625 χιλ. ευρώ, η οποία αναλύεται σε 233,5 χιλ. ευρώ περίπου από την καταβολή επιδομάτων ευθύνης στους προϊστάμενους των νέων οργανικών μονάδων του e-Ε.Φ.Κ.Α. και 391,5 χιλ. ευρώ για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των προαναφερόμενων οργανικών μονάδων.
- Εφάπαξ δαπάνη ύψους 253 χιλ. ευρώ περίπου, για την κάλυψη των δαπανών προμήθειας του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού για τις νέες οργανικές μονάδες τον e-Ε.Φ.Κ.Α.
- Δαπάνη από την κάλυψη του κόστους επέκτασης και ενοποίησης των πληροφοριακών συστημάτων και ψηφιακών υποδομών, λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού του e-Ε.Φ.Κ.Α.
- Δαπάνη λόγω αναπροσαρμογής της μείωσης των καταβαλλόμενων συντάξεων στους συνταξιούχους που απασχολούνται, από 60% σε 30% για όσες περιπτώσεις συνταξιούχων ανέλαβαν απασχόληση μετά την δημοσίευση του ν.4387/2016. Η συγκεκριμένη δαπάνη δεν δύναται να εκτιμηθεί διότι εξαρτάται από το πλήθος, την ηλικία και τους φορείς απασχόλησης των συνταξιούχων.
- Ενδεχόμενη δαπάνη από τον επανακαθορισμό των προϋποθέσεων χορήγησης σύνταξης σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης, η οποία δεν μπορεί να εκτιμηθεί λόγω έκδοσης συνταξιοδοτικών αποφάσεων που με το προγενέστερο καθεστώς δεν ήταν δυνατή
- Ενδεχόμενη δαπάνη λόγω χορήγησης επικουρικής σύνταξης στους ασφαλισμένους εκείνους που είχαν αδυναμία εξόφλησης των οφειλών καθώς ρυθμίζεται ο τρόπος καταβολής τον οφειλόμενου ποσού σε περίπτωση θεμελίωσης δικαιώματος.
- Ετήσια απώλεια εσόδων (κατά το μέρος της εισφοράς των εργαζόμενων υπέρ ΟΑΕΔ), από την μεταβολή τον καθεστώτος ασφάλισης εξωκοινοβουλευτικών και μετακλητών υπαλλήλων.
- Δείτε την αιτιολογική έκθεση του νέου νομοσχεδίου κάνοντας κλικ εδώ
- Δείτε ολόκληρο το νομοσχέδιο εδώ
- Δείτε τις τροποποιούμενες διατάξεις εδώ
- Δείτε την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους εδώ
Οι 19 σημαντικότερες διατάξεις
Σε συνέντευξή του, ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, επικεντρώθηκε σε 19 διατάξεις της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, τις οποίες χαρακτηρίζει θετικές με έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο.
Πρόκειται για τις εξής:
«1. Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο είναι το πρώτο νομοσχέδιο στην ιστορία της χώρας που θα συνοδεύεται από πλήρη ειδική αναλογιστική μελέτη για τις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις και θα επιβεβαιώνει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, μέχρι το 2070. Ταυτόχρονα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει εκπονήσει για πρώτη φορά επίσης ολοκληρωμένη μελέτη επάρκειας συντάξεων, που θα συνοδεύει το νομοσχέδιο.
2. Είναι το πρώτο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, μετά από 12 χρόνια, που δεν θα έχει καμία μείωση στις συντάξεις. Αντίθετα, θα έχει αυξήσεις. Ιδιαίτερα ωφελημένοι, όμως, θα είναι όλοι οι σημερινοί και αυριανοί εργαζόμενοι της χώρας που θα έχουν 30 χρόνια ασφάλισης και πάνω, οι οποίοι, με το νέο νόμο, θα δουν υψηλότερες παροχές, όταν συνταξιοδοτηθούν.
3. Στα θέματα της παράλληλης ασφάλισης, έχουμε διευκρινίσει ότι οποιοσδήποτε μισθωτός -που παράλληλα έχει επιχειρηματική δραστηριότητα - με μεικτό μισθό 934 ευρώ, καλύπτει τα 252 ευρώ, που αντιστοιχούν στη 2η ασφαλιστική κατηγορία των αυτοαπασχολουμένων και εκπληρώνει πλήρως τις ασφαλιστικές του υποχρεώσεις.
4. Ο συντάξιμος μισθός όλων των ασφαλισμένων υπολογίζεται με τις αποδοχές 14 μηνών και όχι των 12 μηνών, όπως ψευδώς και ανυπόστατα ισχυρίστηκαν κάποιοι, προκαλώντας σύγχυση.
5. Λύνουμε το πρόβλημα του υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης για τις αμοιβές των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των επιχειρήσεων, εξαλείφοντας τις αδικίες του παρελθόντος, κυρίως, όμως, την ταλαιπωρία και τη γραφειοκρατία, που υφίστανται.
6. Οι υπηρετούντες στις επίλεκτες δυνάμεις των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφάλειας (βατραχάνθρωποι, καταδρομείς, πυροτεχνουργοί, κ.ά.), αλλά και οι πιλότοι μας, δεν θα θιγούν από το νέο ασφαλιστικό σύστημα. Αντίθετα, προστατεύονται.
7. Οι εισφορές Ιανουαρίου των ελεύθερων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολουμένων και των αγροτών, θα υπολογιστούν και θα πληρωθούν με το νέο σύστημα εισφορών. Η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει για μία και μοναδική φορά, μέχρι τις 12 Μαρτίου. Ήδη, ο e-ΕΦΚΑ ετοιμάζει τα σχετικά ειδοποιητήρια, που θα σταλούν, μετά την ψήφιση του νόμου. Στη νέα πλατφόρμα θα διακρίνονται δύο τίτλοι: "ΕΠΙΛΕΓΩ ΕΛΕΥΘΕΡΑ, ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ", καθώς όλη η δομή της νέας ασφαλιστικής αλλαγής για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, έχει διαμορφωθεί, έτσι ώστε να συμφέρει όλους να επιλέγουν υψηλότερη κατηγορία για πολύ υψηλότερη σύνταξη.
8. Για πρώτη φορά, ανοίγει ο δρόμος επιτάχυνσης απονομής συντάξεων στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, μειώνουμε τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης από 1.500 σε 1.000, οι οποίες πραγματοποιούνται στο φορέα της τελευταίας δραστηριότητας ή απασχόλησης, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες εύρεσης του ασφαλιστικού χρόνου, που οφείλονται στη διαφοροποίηση των εντασσόμενων στον e-EΦΚΑ φορέων κοινωνικής ασφάλισης.
9. Λύνουμε μία αδικία πολλών ετών, καθώς δίνουμε τη δυνατότητα να λάβει σύνταξη, εφόσον πληροί τις εξ ιδίου δικαιώματος προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ο γονέας ή σύζυγος ή αδελφός του ανάπηρου μέλους της οικογένειας, του οποίου η καταβολή της σύνταξης έχει ανασταλεί, λόγω της εργασίας του ανάπηρου μέλους.
10. Για πρώτη φορά, δημιουργείται ενιαίος κανόνας απονομής εφάπαξ για όλους. Καταργείται ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής και προκρίνεται η ενιαία αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων, ενώ απλοποιείται και η διαδικασία απονομής της εν λόγω παροχής.
11. Με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, μειώνουμε τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας από 75 ημέρες για το μισθωτό σε 50 και για τον μη μισθωτό από 3 μήνες σε 2, για την απόκτηση ασφαλιστικής ικανότητας και παροχών υγειονομικής περίθαλψης.
12. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση ενθαρρύνει τους νέους και την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία. Παρέχουμε ειδική μέριμνα για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και, μάλιστα, με το νέο ασφαλιστικό νόμο, διευρύνεται όχι μόνο στους νέους επιστήμονες, (όπως ίσχυε μέχρι σήμερα), αλλά και σε κάθε έναν νέο που αποφασίζει να δημιουργήσει την επιχείρησή του. Η ειδική μέριμνα έχει να κάνει με μειωμένες εισφορές που θα έχει ο νέος για τα πέντε πρώτα έτη. Μάλιστα, ο νέος νόμος δεν θα υποχρεώνει κανέναν ελεύθερο επαγγελματία, μετά την πενταετία, να δίνει πίσω τη διαφορά των μειωμένων εισφορών και της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, όπως τον υποχρέωνε ο νόμος Κατρούγκαλου.
13. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση αντιμετωπίζει με μεγάλη ευαισθησία τους συνταξιούχους που λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα ή επίδομα απολύτου αναπηρίας ή επίδομα τυφλότητας, οι οποίοι πλέον θα εξαιρούνται από την επιβολή της εισφοράς 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ επί των επιδομάτων τους.
14. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση καταργεί ακόμη μία αδικία στο χώρο των συντάξεων χηρείας. Καταργούμε το ηλιακό όριο των 52 ετών για τους χήρους ή χήρες κατά το χρόνο του θανάτου των πρώην μερισματούχων του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), προκειμένου για την επιχορήγησή του κατά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους.
15. Με τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, διευρύνουμε για πρώτη φορά το πεδίο εφαρμογής - σε προαιρετική βάση - της υπαγωγής στην επικουρική σύνταξη και της εφάπαξ παροχής σε εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα πριν να υπαχθούν στο σύστημα επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών. Το δικαίωμα της προαιρετικής τους υπαγωγής θα συνδυάζεται με την πλήρη εναρμόνιση, όσων είχαν υποχρέωση να υπαχθούν.
16. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση αντιμετωπίζει με ευαισθησία και σεβασμό τα άτομα με αναπηρία. Συστήνεται στον e-ΕΦΚΑ, η Διεύθυνση Διευθέτησης Αναφορών για θέματα Α.Μ.Ε.Α., με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της Διοίκησης, την εμπέδωση μίας νέας ανθρωποκεντρικής λειτουργίας αυτής, αλλά και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία.
17. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στηρίζει τις εργαζόμενες μητέρες. Με διάταξη νόμου - και όχι με εγκύκλιο - λύνεται οριστικά το κενό νόμου που δημιούργησε ο νόμος Κατρούγκαλου στις εργαζόμενες μητέρες που αποκτούν παιδί και τις μειωμένες εισφορές τους. Η διάταξη αφορά εργαζόμενες μητέρες με έμμισθη σχέση εργασίας είτε αυτοαπασχολούμενες είτε ελεύθεροι επαγγελματίες είτε απασχολούμενες στον αγροτικό τομέα.
18. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στηρίζει τους συνταξιούχους που θέλουν να συνεχίσουν νόμιμα τον εργασιακό τους βίο! Ειδικά, οι πολύτεκνοι και γεωργοί συνταξιούχοι προστατεύονται απόλυτα, καθώς θα απολαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους. Όλοι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, εφόσον εργάζονται, θα λαμβάνουν το 70% της σύνταξής τους. Ο τιμωρητικός και προσβλητικός νόμος του ΣΥΡΙΖΑ για τους εργαζόμενους συνταξιούχους καταργείται.
19. Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση δημιουργεί μεγάλες οικονομίες κλίμακος, με εξοικονόμηση πόρων και αποτελεσματικότερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού του νέου e-ΕΦΚΑ προς όφελος των ασφαλισμένων. Η διοικητική και οργανωτική ενοποίηση κάτω από την "ομπρέλα" του νέου e-ΕΦΚΑ θα οδηγήσει σε ταχύτερο χρόνο απονομής των συντάξεων, καθώς, μέχρι σήμερα, για την απονομή της κύριας, της επικουρικής και του εφάπαξ ενός ασφαλισμένου, χρειάζονταν τρεις διαφορετικοί υπάλληλοι από τρεις διαφορετικούς φορείς. Μετά τη δημιουργία του e-ΕΦΚΑ, δημιουργούνται ενιαίοι ασφαλιστικοί φάκελοι. Ένας μόνο υπάλληλος θα απονέμει και τις τρεις συντάξεις».