Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στη σκιά του Brexit και της έντασης στην Αν. Μεσόγειο
Τα ζητήματα που δίνουν τον τόνο στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ δεν βρίσκονται ψηλά στην επίσημη ατζέντα.
Το μεν Brexit θα συζητηθεί στο τέλος της Συνόδου, ενώ η αυξανόμενη ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι καν στην ατζέντα. Η Σύνοδος των 28 θα ξεκινήσει στις 3 το μεσημέρι με συζήτηση για τα συμπεράσματα σχετικά της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Στη συνέχεια θα συζητηθεί η κλιματική κρίση, συζήτηση την οποία χρωματίζει η ανάδειξη από το Time της Γκρέτα Τούνμπεργκ ως προσώπου της χρονιάς.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει αν γίνει «ουδέτερη» ως προς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050 και να πρωταγωνιστήσει στις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στο δείπνο θα συζητηθούν τα δημοσιονομικά.
Στη συζήτηση θα συμμετάσχουν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, και ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σέντενο. Στο τέλος θα συζητηθεί το άρθρο 50 της Συνθήκης της ΕΕ, δηλαδή το Brexit.
Ο Μπόρις και η ΕΕ
Η συζήτηση για το Brexit διεξάγεται υπό τη σκιά των σημερινών βρετανικών εκλογών. Όπως είναι εύλογο, ο Μπόρις Τζόνσον δεν θα λάβει μέρος στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Μεγάλη Βρετανία θα εκπροσωπηθεί από τον νέο πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και οι Συντηρητικοί κερδίσουν, τότε θα μπούμε στην τελική ευθεία του Brexit.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τζόνσον ζητάει την ψήφο των Βρετανών ακριβώς για να φέρει σε πέρας το «διαζύγιο» με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είτε η πλειοψηφία του θα είναι μεγάλη είτε μικρή, η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ θα οριστικοποιηθεί. Θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η Ένωση θα συρρικνωθεί αντί να διευρυνθεί. Η Ευρώπη των 27 (πια) θα πρέπει από τη μια μεριά να αντιμετωπίσει τις οικονομικές αναταράξεις του Brexit και, από την άλλη, να προλάβει νέες απειλές για τη συνοχή γης.
Η συμφωνία Λιβύης-Τουρκίας
Για την Ελλάδα, βέβαια, το μείζον ζήτημα είναι η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων και της ΑΟΖ. Το θέμα δεν είναι στην ατζέντα της Συνόδου αλλά γίνεται αναφορά σε αυτό στο κείμενο των συμπερασμάτων.
Στο προσχέδιο του κειμένου αναφέρονται τα εξής: «Το Μνημόνιο Κατανόησης Τουρκίας-Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τα τρίτα κράτη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει χωρίς αμφιβολία την αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο σχετικά με αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας».
Οι διατυπώσεις του προσχεδίου μπορεί να αλλάξουν στη Σύνοδο, αλλά είναι απίθανο να μεταβληθεί η ουσία του.
Το κείμενο των συμπερασμάτων ενισχύει τις θέσεις της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο, δεν κάνει μνεία στο ενδεχόμενο νέων κυρώσεων σε βάρος είτε της Τουρκίας είτε της Λιβύης.