Η Άνγκελα, ο Κυριάκος και ο Αλέξης: Ένα ασυνήθιστο πολιτικό τρίγωνο

Η έμφαση που δίνεται στο μεταναστευτικό την ώρα όπου η Μόρια και πάλι ασφυκτιά, φαίνεται και από τη συμμετοχή στην ελληνική αποστολή του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιώργου Κουμουτσάκου.

Αποδεχόμαστε τις δεσμεύσεις

Η κυβέρνηση φροντίζει να κρατάει πολύ χαμηλά τους τόνους για τη μείωση των πλεονασμάτων μετά το ηχηρό «Nein» της Άνγκελα Μέρκελ. Γι’ αυτό στη συνέντευξή του στη Handelsblatt ο Χρήστος Σταϊκούρας ήταν πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις του. Ο υπουργός Οικονομικών είπε συγκεκριμένα: «Αυτή η κυβέρνηση αποδέχεται τις υποχρεώσεις που έχει συνάψει η χώρα μας με τους εταίρους και χρηματοδότες της. Η ελληνική κυβέρνηση θα δημιουργήσει εκείνες τις προϋποθέσεις ανάπτυξης, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να μειώσουμε το πρωτογενές πλεόνασμα. Είμαστε σε συζητήσεις γι’ αυτούς τους πιο ρεαλιστικούς στόχους. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η αξιοπιστία αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα στην παρούσα φάση.» Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα θέσει αργότερα το ζήτημα των πλεονασμάτων χωρίς όμως να το απεμπολεί. Ο προϋπολογισμός του 2020 θα συνταχθεί με βάση τη μνημονιακή απαίτηση για πλεόνασμα 3,5%.

Η εμπιστοσύνη

Η συνεχής αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ζήτημα της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης δεν σχετίζεται μόνο με το πολιτικό αφήγημα της Νέα Δημοκρατίας. Αποτελεί πεποίθηση του πρωθυπουργού και των επιτελών του ότι ο «αναξιόπιστος Τσίπρας» δεν μπορούσε να διαπραγματευτεί επιτυχώς με τους Ευρωπαίους εταίρους, αφού δεν τον εμπιστεύονταν μετά το πρώτο εξάμηνο του 2015 και το δημοψήφισμα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στη Βουλή για την ολοκληρωτική κατάργηση των capital controls έκανε λόγο για «κλείσιμο ενός κύκλου ανασφάλειας».

Η αναφορά όμως στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης εμμέσως έχει να κάνει και με τη σχέση του με την Άνγκελα Μέρκελ. Ήταν γνωστό ότι η γερμανική κυβέρνηση είχε ενοχληθεί από την άρνηση της Νέας Δημοκρατίας να στηρίξει τη Συμφωνία των Πρεσπών και να στηρίξει μέτρα που προβλέπονταν στο τρίτο Μνημόνιο. Η συγκεκριμένη πληροφορία που κυκλοφορούσε στην Αθήνα, επιβεβαιώθηκε πρόσφατα και από ρεπορτάζ της Deutsche Welle. Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται ότι το Βερολίνο είναι εξαιρετικά ικανοποιημένο από την κατηγορηματική δήλωση της κυβέρνησης ότι θα εφαρμόσει κατά γράμμα τη Συμφωνία των Πρεσπών, όπως επίσης και από τα πρώτα μέτρα που ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο. Επομένως, ο δρόμος είναι ανοιχτός για τον κ. Μητσοτάκη για να οικοδομήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με την καγκελάριο.

Η «χημεία» με τον Αλέξη

Σχέση εμπιστοσύνης που είχε καταφέρει να διαμορφώσει ο Αλέξης Τσίπρας με την κ. Μέρκελ, παρά τη θύελλα του δημοψηφίσματος Στο ίδιο ρεπορτάζ της Deutsche Welle επιβεβαιώνεται και μια δεύτερη πληροφορία που κυκλοφορούσε στην Αθήνα το προηγούμενο διάστημα, αυτή περί «χημείας» μεταξύ Μέρκελ και Τσίπρα. Ήταν κάτι που έλεγαν στις off the record ενημερώσεις πηγές του Μαξίμου επί πρωθυπουργίας Τσίπρα –για ευνόητους λόγους οι ίδιοι αξιωματούχοι ήταν πολύ πιο προσεκτικοί στις δημόσιες τοποθετήσεις τους.

Χωρίς να υποτιμάται η ψυχολογική διάσταση της σχέσης δύο πολιτικών, αυτό που μάλλον έχει μεγαλύτερη σημασία είναι το περιεχόμενο της πολιτικής. Η κ. Μέρκελ εκτίμησε ιδιαίτερα ότι ο κ. Τσίπρας εφάρμοσε όλα τα προβλεπόμενα του τρίτου Μνημονίου κι έδωσε τέλος στη διένεξη Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας. Ειδικά η Συμφωνία των Πρεσπών σήμανε πολλά για τους Γερμανούς. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη Zeit: «Το γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας ξεμπλόκαρε τη σχέση με τη Βόρεια Μακεδονία είναι μια αξιοσημείωτη επίδοση ενός statesman. Ειδικά αφού υποχρεώθηκε να υποστεί την εσωτερική αντίδραση.»

Το παράδοξο στις σχέσεις των τριών πολιτικών είναι ότι τα πράγματα θα έπρεπε να λειτουργούν αντίστροφα αφού τόσο η κ. Μέρκελ όσο και ο κ. Μητσοτάκης ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ενώ ο κ. Τσίπρας συμμετέχει στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Οι διεθνείς σχέσεις λειτουργούν όμως στη βάση του πολιτικού πραγματισμού και όχι των ιδεολογικών συγγενιών.