ΑΟΖ: Ο Τσίπρας χάραξε την «κόκκινη γραμμή» απέναντι στην Τουρκία

Μιλώντας σήμερα στο Open στους Ιορδάνη Χασαπόπουλο και Γιάννη Σαραντάκο, ο κ. Τσίπρας ήταν ξεκάθαρος: «Δεν θα αφήσουμε τον Ερντογάν να κάνει γεώτρηση στην ελληνική ΑΟΖ.» Ωστόσο, ο πρωθυπουργός εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι το Γιαβούζ, το δεύτερο τουρκικό ερευνητικό πλοίο που βγαίνει στη Μεσόγειο, δεν θα κάνει έρευνες στην περιοχή μεταξύ Καστελόριζου και Κύπρου. Άλλωστε και η Τουρκία δεν έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής τέτοιο. Έχει σημασία ότι την ίδια δήλωση (και με παρόμοια διατύπωση) έκανε η Έφη Αχτσιόγλου στη συνέντευξή της στο CNN Greece.

«Έχουμε σχέδιο»

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση στέλνει ένα σαφές μήνυμα τόσο προς την Άγκυρα όσο και προς τους συμμάχους της Ελλάδας. Η γεώτρηση σε σημείο που η Αθήνα θεωρεί ότι ανήκει στην ελληνική ΑΟΖ, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Στην ουσία ο Αλέξης Τσίπρας χάραξε έθεσε το όριο από το οποία η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι δεν μπορεί να πάει. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «έχουμε σχέδιο». Το «σχέδιο» δεν αφορά μόνο την ενεργοποίηση του διεθνούς παράγοντα για να ασκηθεί πίεση. Είναι προφανές ότι για το Καστελόριζο υπάρχει και συγκεκριμένο σχέδιο αποτροπής. Επομένως, όλες οι πλευρές πρέπει να κινηθούν ώστε να μη φτάσουν τα πράγματα στο όριο.

Η εκτίμηση

Η εκτίμηση του πρωθυπουργού ότι δεν θα κάνει γεώτρηση η Τουρκία στο Καστελλόριζο προφανώς σχετίζεται με την οικονομική καταστροφή που θα προκαλούσε η κλιμάκωση της έντασης μέσα στο καλοκαίρι. Εν μέσω τουριστικής σεζόν η ελληνοτουρκική ένταση θα οδηγούσε σε «πάγωμα» του τουριστικού ρεύματος την ώρα ακριβώς που οι προοπτικές είναι ευοίωνες και για τις δύο χώρες. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για την περίοδο που θα ακολουθήσει τη λήξη της τουριστική σεζόν.

Σε κάθε περίπτωση, ένα «θερμό επεισόδιο» οποτεδήποτε και να συμβεί, θα προκαλέσει ανθρώπινη τραγωδία και οικονομική διάλυση. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πολιτικός κόσμος σχεδόν στο σύνολό του είναι εξαιρετικά προσεκτικός στις διατυπώσεις του και αποφεύγει την πλειοδοσία της αδιαλλαξίας που μπορεί να οδηγήσει σε αυτοπαγίδευση.

Οι κυρώσεις

Σε Αθήνα και Λευκωσία επικρατεί ικανοποίηση για τη στάση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με προεξάρχουσα αυτή της Γαλλίας. Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ (απαρτίζεται από τους υπουργούς Ευρωπαϊκών Υποθέσεων) κάλεσε την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και την Κομισιόν να υποδείξουν «χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα» εις βάρος της Τουρκίας, ώστε να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο», λόγω των συνεχιζόμενων εξορύξεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Η απόφαση έχει πολύ μεγάλη διπλωματική σημασία γιατί η διατύπωση είναι σαφής. Δεν λέει ότι πρέπει να εξεταστεί αν θα ληφθούν μέτρα σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τη γεώτρηση, αλλά πρέπει να εξετάσει ποια θα είναι αυτά. Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε σχετικά στο CNN Greece ότι η ΕΕ πέρασε από τα λόγια στις πράξεις.

Η αμερικάνικη αντίδραση

Αντιθέτως δεν ήταν τόσο θετική η αμερικανική αντίδραση. Απαντώντας σε ερώτηση του Hellas Journal, το State Department έκανε την εξής δήλωση: «Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος σε δήλωση της 6ης Μαΐου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τις εξαγγελθείσες προθέσεις της Τουρκίας να ξεκινήσουν τις υπεράκτιες γεωτρήσεις σε μια περιοχή την οποία διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Αυτό το βήμα είναι ιδιαίτερα προκλητικό και δημιουργεί τον κίνδυνο της αύξησης της έντασης στην περιοχή. Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να ενεργούν με αυτοσυγκράτηση».

Μπορεί η δήλωση να μιλάει για προκλητική ενέργεια, αλλά αναφέρεται σε περιοχή που διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία και όχι σε περιοχή που ανήκει στην ΑΟΖ. Επιπλέον, καλεί την Τουρκία να σταματήσει τη γεώτρηση όχι γιατί είναι παράνομη, αλλά γιατί αυξάνει την ένταση.