Ευρωεκλογές: Οι 4 επιλογές τακτικής που δεν «βγήκαν» στο ΣΥΡΙΖΑ
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών συνεχίζεται και οδηγεί σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Μέχρι τώρα το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στις στρατηγικές πλευρές της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή εξετάζεται το σε ποιο βαθμό επηρέασαν τα αποτελέσματα η εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου, οι συμπεριφορές κυβερνητικών στελεχών, η τραγωδία στο Μάτι και η διαχείρισή της, η Συμφωνία των Πρεσπών, η εγκληματικότητα. Ωστόσο, δεν έχει γίνει αρκετή συζήτηση για τις επιλογές τακτικής του ΣΥΡΙΖΑ που δεν του «βγήκαν» κι εντέλει του στοίχισαν στις κάλπες. Ας τις δούμε μία-μία:
Η αρχική απόφαση για διενέργεια εκλογών τον Οκτώβριο
Στο κυβερνητικό επιτελείο είχε γίνει έντονη συζήτηση για τον αν οι βουλευτικές εκλογές θα έπρεπε να γίνουν μαζί με τις ευρωεκλογές ή να ολοκληρωθεί κανονικά η κυβερνητική θητεία. Επικράτησε η άποψη ότι η όποια ήττα στις ευρωεκλογές θα ήταν δαιχειρίσιμη και κατά συνέπεια οι βουλευτικές εκλογές έπρεπε να γίνουν στην ώρα τους, ούτως ώστε η κυβέρνηση να καρπωθεί πολιτικά την περαιτέρω βελτίωση της οικονομίας. Τελικά η ήττα υπήρξε τόσο βαριά που ο Αλέξης Τσίπρας αναγκάστηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές στο πλέον δυσμενές κλίμα, χωρίς να έχει πια την «πολυτέλεια» μιας δεύτερης κάλπης στην οποία θα μπορούσε να διοχετευτεί η δυσαρέσκεια των πολιτών.
Οι μεταγραφές από άλλους πολιτικούς χώρους
Παρελκόμενο της απόφασης για εκλογές τον Οκτώβριο ήταν η δημιουργία μιας νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με μεταγραφές από άλλους χώρους. Μετά τη ρήξη με τον Πάνο Καμμένο λόγω της Συμφωνίας των Πρεσπών, η κυβέρνηση είχε δύο επιλογές. Η πρώτη ήταν να πάει ως κυβέρνηση μειοψηφίας, δηλώνοντας ότι θα διεξαγάγει τις εκλογές τον Μάιο –τις παροχές έτσι κι αλλιώς θα τις ψήφιζε σύσσωμη η αντιπολίτευση. Η δεύτερη επιλογή (η οποία και υιοθετήθηκε) ήταν να μεταγραφούν βουλευτές από άλλα κόμματα οι οποίοι εντάχθηκαν… εν μέρει στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η πρακτική δημιούργησε την αίσθηση του τακτικισμού χωρίς όρια και του «παιχνιδιού» με τους θεσμούς.
Η διενέργεια των αυτοδιοικητικών εκλογών μαζί με τις ευρωεκλογές
Η εκτίμηση στο Μαξίμου ήταν ότι η διενέργεια των αυτοδιοικητικών εκλογών μαζί με τις ευρωεκλογές θα αποδυνάμωνε τη Νέα Δημοκρατία γιατί οι τοπικοί παράγοντες της Δεξιάς θα έτρεχαν για τη δική τους εκλογή χωρίς να κινητοποιούνται για το κόμμα. Τελικά συνέβη το αντίθετο. Η ενεργοποίηση των τοπικών δικτύων των αυτοδιοικητικών παραγόντων έφερε περισσότερους ψήφους για τη ΝΔ στην κάλπη των ευρωεκλογών.
Η μετατροπή των ευρωεκλογών σε εκλογές «πρώτης τάξης»
Οι ευρωεκλογές θεωρούνται παραδοσιακά εκλογές «δεύτερης τάξης». Δεν κρίνουν την κυβέρνηση ενώ το ευρωκοινοβούλιο δεν έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες. Κατά συνέπεια, οι εκλογείς τις χρησιμοποιούν συνήθως για να αποδοκιμάσουν την εκάστοτε κυβέρνηση και να στηρίξουν μικρότερα κόμματα που συμπαθούν αλλά δεν τα επιλέγουν στις βουλευτικές εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να μετατρέψει τις ευρωεκλογές σε εκλογές «πρώτης τάξης» παίζοντας το χαρτί της πόλωσης και προβάλλοντας το πολύσημο σύνθημα περί ψήφου εμπιστοσύνης στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Τελικά η πόλωση βοήθησε τη ΝΔ να οικοδομήσει το «αντι-Συριζα μέτωπο», ενώ οι εκλογείς που βρίσκονταν κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ υιοθέτησαν μια κλασική στάση εκλογών «δεύτερης τάξης».