Επίσκεψη Τσίπρα στα Σκόπια: Η «ατζέντα», οι προσδοκίες και οι συμφωνίες

Όπως υπογραμμίζει η Αθήνα, η επίσκεψη σηματοδοτεί μία νέα αρχή στις διπλωματικές, οικονομικές, στρατιωτικές και ενεργειακές σχέσεις των δύο χωρών, με στόχο να καταστούν στρατηγικές. Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνουν διπλωματικές πηγές, θα αξιοποιηθούν οι πολλές και σημαντικές δυνατότητες συνεργασίας και συνανάπτυξης που διανοίγονται ως αποτέλεσμα της Συμφωνίας των Πρεσπών, ενώ θα εξετασθούν και ζητήματα εφαρμογής της Συμφωνίας.

«Η επίσκεψη αυτή αποτελεί ένα ακόμα βήμα για την εμπέδωση του ηγετικού ρόλου της Ελλάδας στη Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη, ως πυλώνα ειρήνης, σταθερότητας και ανάπτυξης», τονίζουν.

Δύο μήνες μετά την ενεργοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, πραγματοποιείται σήμερα στα Σκόπια η συνεδρίαση του 1ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) μεταξύ Ελλάδας - Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, υπό τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών, Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ. Ο πρωθυπουργός και το 10μελές υπουργικό κλιμάκιο που θα τον πλαισιώνει, θα αφιχθούν στο αεροδρόμιο στις 10:30 ώρα Ελλάδας προκειμένου να μεταβούν στο κυβερνητικό μέγαρο όπου θα πραγματοποιηθεί η επίσημη υποδοχή τους σύμφωνα με ό,τι προβλέπει το πρωτόκολλο σε αυτές τις περιπτώσεις. Αμέσως μετά, Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ θα έχουν κατ΄ιδίαν συνάντηση, ταυτόχρονα θα πραγματοποιηθούν παράλληλες υπουργικές συναντήσεις, ώσπου οι συζητήσεις να συνεχιστούν με τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.

Τον Έλληνα πρωθυπουργό θα συνοδεύει και επιχειρηματική αποστολή με πάνω από 140 στελέχη και εκπροσώπους από 100 και πλέον μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής έως αργά χτες το απόγευμα. Αυτοί θα συμμετάσχουν στο επιχειρηματικό φόρουμ που πραγματοποιείται το απόγευμα και το οποίο θα χαιρετίσουν οι δύο πρωθυπουργοί. Ανάμεσα στις εταιρείες, περιλαμβάνονται επιχειρήσεις όπως μεταξύ άλλων, Mitilineos Group, Intracom, Motor Oil, Promitheus Gas, ΓΕΚ Τέρνα, Ελληνικά Πετρέλαια, Άκτωρ, Apitivita, ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ, ΤΙΤΑΝ, Βιοχάλκο, Sidenor S.A, Alpha Digital, Alumil S.A., Malamatinas & Son S.A., Ohonos Snack S.A.

Μηνύματα Τσίπρα

Μηνύματα στην ηγεσία και τον λαό της Βόρειας Μακεδονίας, για την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης, έστειλε ο πρωθυπουργός με τη χθεσινή συνέντευξη του στο πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ ενόψει της σημερινής επίσκεψης του.

«Η Ελλάδα πρέπει να έχει έναν σταθερό και ασφαλή βόρειο γείτονα και η Βόρεια Μακεδονία έχει ανάγκη από μια ισχυρή γείτονα που θα υποστηρίζει τα βήματά της προς την ευρωπαϊκή προοπτική», είπε και συνέχισε: «Η περιοχή μας χρειάζεται συνεργασία και σταθερότητα. Στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών και της προοπτικής που ανοίγει, η Ελλάδα θα είναι ο βασικός σας σύμμαχος και αρωγός για τη πολιτική σταθερότητα, για την οικονομική συνεργασία και την ανάπτυξη, για τη στρατιωτική συνεργασία και την ασφάλεια». «Η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία οφείλουν να είναι εταίροι και σύμμαχοι», υπογράμμισε.

Όσον αφορά στη Συμφωνία των Πρεσπών, είπε πως, όπως κάθε Συμφωνία, θα δοκιμαστεί σε κρίσιμους τομείς, με τον χρόνο και «γι' αυτό είναι πολύτιμος ο διάλογος και η εμπιστοσύνη που καθιερώσαμε και καθιερώνουμε σε όλα τα επίπεδα, με πρώτο το δικό μου με τον Ζόραν».

Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι πρέπει να συζητήσουν οι δύο πλευρές για διάφορες πτυχές της εφαρμογής της Συμφωνίας στις οποίες πρέπει να εστιάσουν. Θα υπογραφούν οι πρώτες αποφάσεις της Μικτής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα σχολικά βιβλία και θα ανακοινωθεί η καθιέρωση της «Επιτροπής για τα εμπορικά σήματα» που θα χειρίζεται το εξαιρετικά σημαντικό αυτό θέμα.

«Ευθύνη μας είναι - δική μου και του Ζόραν - να δείξουμε ότι οι λαοί μας έχουν μόνο να κερδίσουν από τον δρόμο που ανοίχτηκε», τόνισε ο κ. Τσίπρας, προσθέτοντας είναι επίσης ευθύνη τους «να απαντήσουμε στις δυνάμεις αυτές του εθνικισμού που ενισχύονται στον σημερινό κόσμο και αποσκοπούν να μας γυρίσουν σε σκοτεινές εποχές».

Θα υπογραφούν σημαντικές συμφωνίες

Κατά τις διμερείς επαφές, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπογραφούν σημαντικές συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας.

Συγκεκριμένα:

- Σχέδιο δράσης για την εμβάθυνση και τον ενίσχυση της συνεργασίας των δύο μερών - το οποίο θα περιλαμβάνει ευρύ κατάλογο τομέων συνεργασίας.

- Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Άμυνας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας.

- Συμφωνία σχετικά με την εγκατάσταση συνοριακού σημείου διέλευσης μεταξύ των δύο χωρών, συνδέοντας τους Πρόμαχους στην Ελληνική Δημοκρατία με το Majden στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας.

- Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Γραμματείας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας για την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

- Πρώτη Προσθήκη στο Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ της εταιρείας ΔΕΣΦΑ και της εταιρείας MER της 14ης Οκτωβρίου 2016.

- Μνημόνιο Συνεργασίας Υπουργείων Μεταφορών.

- Μνημόνιο Κατανόησης για την Ανάπτυξη της Οδικής και Σιδηροδρομικής Σύνδεσης Θεσσαλονίκης- Σκόπια-Ταμπανόφτσε.

Ενεργειακά και περιφερειακές εξελίξεις

Οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν και για τις περιφερειακές εξελίξεις και την συνανάπτυξη στην περιοχή, δεδομένων και των μεγάλων αλλαγών στον ενεργειακό χάρτη. Θα μιλήσουν για τα τετραμερή σχήματα που καθιέρωσε η Ελλάδα με τη Βόρεια Μακεδονία-Αλβανία-Βουλγαρία σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και με τη Βουλγαρία-Ρουμανία-Σερβία σε επίπεδο ηγετών.

Τα ενεργειακά κατέχουν δεσπόζουσα θέση στις συνομιλίες και με τη Βόρεια Μακεδονία, γιατί όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός τόσο από την Ιερουσαλήμ όσο και από το Βουκουρέστι, η Ελλάδα καθίσταται κεντρικός «παίκτης» στον ενεργειακό χάρτη που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.

Ειδικότερα όσον αφορά στη γειτονική χώρα, όπως είναι γνωστό, το ενδιαφέρον ως προς τα ενεργειακά εντοπίζεται σε τρεις σημαντικούς τομείς: Διασυνδέσεις στον τομέα του φυσικού αερίου, με την προοπτική δημιουργίας αγωγού που θα συνδέσει τη Θεσσαλονίκη με τη Βόρεια Μακεδονία, ενισχύοντας τις διασυνδέσεις που αυτή την στιγμή «χτίζονται» στις βαλκανικές χώρες για δίκτυο φυσικού αερίου στο οποίο η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο, ενώ αυτά ενισχύονται από την ολοκλήρωση του TAP. Ενίσχυση της ηλεκτρικής διασύνδεσης που υπάρχει ήδη. Επανεκκίνηση τροφοδοσίας του παλιού αγωγού πετρελαίου με πετρέλαιο από την Ελλάδα. Επιπλέον, υπάρχει περιθώριο και για άμεσες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα από ελληνικές επιχειρήσεις.

Κομβικός είναι και ο ρόλος του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης για τις σχέσεις της Ελλάδας με τους Βόρειους γείτονες, όπως και η διασύνδεση του Λιμανιού του Πειραιά με το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης και από εκεί με τα Σκόπια, καθώς μπορεί να δώσει διέξοδο προς τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης από την Ελλάδα μέσω της Βόρειας Μακεδονίας.

Με 10 υπουργούς

Τον πρωθυπουργό θα συνοδέψουν στην αποστολή ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας, Γιάννης Δραγασάκης, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σταύρος Αραχωβίτης, ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών, Σία Αναγνωστοπούλου, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Μάρκος Μπόλαρης και η υφυπουργός Εσωτερικών, Μακεδονίας - Θράκης, Ελευθερία Χατζηγεωργίου.

Πολυάριθμη επιχειρηματική αποστολή

Οι δραστηριότητες των επιχειρηματιών που συνοδεύουν τον πρωθυπουργό καλύπτουν μεγάλο φάσμα τομέων όπως των κατασκευών, ενέργειας, τροφίμων, βιομηχανίας και νέων τεχνολογιών. Στο επιχειρηματικό φόρουμ όπου θα συμμετάσχουν, θα διερευνηθούν οι δυνατότητες επέκτασης της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας με στόχο να υπογραφούν και σχετικές συμφωνίες μετά τις προοπτικές που άνοιξε η Συμφωνία των Πρεσπών.

Στη χθεσινή συνέντευξη του στο πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ, ο πρωθυπουργός επισήμανε τον ρόλο που οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη στην Βόρεια Μακεδονία, εκτιμώντας ότι «μπορούμε να πάμε πολύ παραπέρα και αυτό θα αναδειχθεί στο Επιχειρηματικό Φόρουμ».

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της σημερινής επίσκεψης, ο κ. Τσίπρας συναντήθηκε την περασμένη Πέμπτη, στη Θεσσαλονίκη, με περίπου 40 επιχειρηματίες από τη βόρεια Ελλάδα και τους επισήμανε ότι «η ελληνική επιχειρηματικότητα μπορεί και οφείλει να παίξει ηγεμονικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της Βόρειας Μακεδονίας μετά και τη θετική δυναμική που δημιούργησε η Συμφωνία των Πρεσπών».

Ελληνικές επενδύσεις στη Βόρεια Μακεδονία

Άλλωστε, τα προηγούμενα χρόνια η επιχειρηματική δραστηριότητα και ιδιαίτερα των επιχειρήσεων της βόρειας Ελλάδας δεν ήταν μικρή στη γειτονική χώρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά, από το 1997 μέχρι το 2016 οι ελληνικές επενδύσεις ήταν πάνω από 1,5 δισ. στη γειτονική χώρα.

-Συγκεκριμένα, πάνω από 400 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων με 25.000 θέσεις εργασίας εκεί δραστηριοποιούνται ήδη με έναν εκτεταμένο κύκλο εργασιών στον κατασκευαστικό, στον μεταλλευτικό, στον τραπεζικό κλάδο, στα πετρελαιοειδή, στα καλλυντικά και στα τρόφιμα.

-Έξι ελληνικές επιχειρήσεις περιλαμβάνονται στον κατάλογο των 50 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων στη Βόρεια Μακεδονία.

-Η Ελλάδα ως προμηθευτής της γειτονικής χώρας καταλαμβάνει την 3η θέση. Τα βασικά αγαθά που την προμηθεύει είναι τα πετρελαιοειδή, οι πλαστικές ύλες και ο χάλυβας.

-Στις εξαγωγές η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η θέση με υπερδιπλάσιες τις εξαγωγές από τις εισαγωγές. Το 2017 υπήρξε μια σημαντική αύξηση 21% στις εξαγωγές από την Ελλάδα προς τη Βόρεια Μακεδονία οι οποίες συνεχίστηκαν να κινούνται ανοδικά και το 2018 και εκτιμάται συνεπώς ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για αυξητική πορεία των εμπορικών συναλλαγών και των επενδύσεων.

Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού

Ο Αλέξης Τσίπρας θα αφιχθεί στο διεθνές αεροδρόμιο των Σκοπίων στις 9:30 (τοπική ώρα, -1). Στις 10:00 θα μεταβεί στο κτήριο της κυβέρνησης όπου θα πραγματοποιηθεί η τελετή επίσημης υποδοχής και στις 10:10 θα έχει συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ. Στις 10:55 πραγματοποιείται η Ολομέλεια Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας και θα ακολουθήσει στις 12:00 η υπογραφή διμερών συμφωνιών. Στις 12:30 οι κ.κ. Τσίπρας και Ζάεφ θα προχωρήσουν σε κοινές δηλώσεις προς τους εκπροσώπους του Τύπου.

Εν συνεχεία, στις 13:30 ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Βουλής της Βόρειας Μακεδονίας.

Στις 16:30 ο κ. Τσίπρας θα συμμετέχει και θα απευθύνει χαιρετισμό στο επιχειρηματικό Φόρουμ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, ενώ η επίσκεψη του πρωθυπουργού ολοκληρώνεται με το επίσημο δείπνο το οποίο έχει προγραμματιστεί για τις 18:30.