Επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία: Στην Αγία Σοφία ο πρωθυπουργός

Ο πρωθυπουργός έφτασε στην Αγία Σοφία, το ιερό σύμβολο της ορθοδοξίας, συνοδευόμενος από τον Κώστα Γαβρόγλου, τον Γιώργο Κατρούγκαλο, τον Μ. Μπόλαρη αλλά και τη σύζυγό του Μπέτυ Μπαζιάνα.

Εκεί τον υποδέχτηκε ο εκπρόσωπος της τουρκικής Δημοκρατίας Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος και συνόδευσε τον πρωθυπουργό στην ξενάγηση.

Ο πρωθυπουργός αρνήθηκε να κάνει κάποια δήλωση στους δημοσιογράφους, λέγοντας μόνο ότι είναι πολύ χαρούμενος που βρίσκεται σε ένα τόσο ιστορικό μέρος.

Μετά την επίσκεψή του στην Αγία Σοφία, ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Χάλκη, όπου θα ξεναγηθεί στη Θεολογική Σχολή (είναι ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός της Ελλάδας που την επισκέπτεται) και θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Χθες το βράδυ ο κ. Βαρθολομαίος παρακάθισε στο δείπνο που παρέθεσε ο κ. Ερντογάν προς τιμή του Έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα, ύστερα από πρόσκληση του Τούρκου προέδρου.

Στις 18:30 ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, στο οποίο στεγάζεται και το ελληνικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης.

Πώς αποτιμούν διπλωματικές πηγές την επίσκεψη

Θετικά αποτιμούν την πρώτη ημέρα της επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία διπλωματικές πηγές, που τονίζουν ότι η επανεκκίνηση της θετικής ατζέντας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά από μια περίοδο επιδείνωσης είναι το σημαντικό αποτέλεσμα της συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, στο κλίμα αυτό θα ακολουθήσουν νέες συναντήσεις, θα πραγματοποιηθούν διάφορα βήματα και θα υπογραφούν συμφωνίες –κάτι το οποίο υπογράμμισαν άλλωστε και οι κ.κ. Τσίπρας και Ερντογάν κατά τη διάρκεια των κοινών τους δηλώσεων.

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη γειτονική χώρα ξεκίνησε με αρνητικό «πρόσημο», καθώς το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε χτες την απόφασή του να επικηρύξει με 700.000 κάθε έναν από τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς που έχουν βρει άσυλο στη χώρα μας, προκαλώντας αναταράξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Ο Αλέξης Τσίπρας προσήλθε στη συνάντηση με τη θέση να χτιστεί μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού βασισμένου στο διεθνές δίκαιο, ώστε Ελλάδα και Τουρκία να καταφέρουν να ξαναπιάσουν το νήμα της θετικής ατζέντας του 2015-2016.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε ενημέρωση για τα δικαιώματα της ελληνορθόδοξης μειονότητας ενώ παράλληλα έθεσε το θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Την ίδια ώρα, έθεσε επί τάπητος και άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους Κωνσταντινοπολίτες και ενημερώθηκε για αυτά.

Με τη σειρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε να ενημερωθεί σε σχέση με τη Θράκη –κάτι που έκανε ο πρωθυπουργός.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι οι μεταρρυθμίσεις στη Θράκη είναι ζήτημα δεσμεύσεων έναντι Ελλήνων πολιτών και δεν έχουν να κάνουν με τις διμερείς σχέσεις, είτε συμπίπτουν με τις διακηρύξεις της Τουρκίας είτε όχι.

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι τα σημαντικά στοιχεία που αναδείχτηκαν μέσω της χτεσινής συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο είναι:

1. Σε ό,τι αφορά στη μείωση της έντασης στο Αιγαίο η ενεργοποίηση ενός σημαντικού διαύλου των υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας και η πρώτη τους συνάντηση θα γίνει στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Επίσης, η προοπτική της συνεργασίας, μέσω συναντήσεων των γενικών γραμματέων των υπουργείων Εξωτερικών, οι οποίοι έχουν καιρό να συναντηθούν, και έχουν να επιτελέσουν σημαντικό ρόλο στον τομέα στο θέμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
2. Υπήρξε ένα σαφές μήνυμα από τον πρόεδρο Ερντογάν και στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό και στις δηλώσεις του υπέρ της μείωσης της έντασης στο Αιγαίο.
3. Σε σχέση με το Κυπριακό αναμένεται να αρχίσουν σύντομα οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις των υπουργείων Εξωτερικών, κάτι που ζητάει η ελληνική πλευρά από το 2016. Στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού αναφέρθηκε και ο πρόεδρος Ερντογάν με όρους επανένωσης και μίλησε μόνο για πολιτική ισότητα και όχι για αναζήτηση λύσης σε άλλο πλαίσιο.

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών της πηγών.

4. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας συναντήθηκε με την υπουργό Εμπορίου της Τουρκίας και συζήτησαν θέματα συνεργασίας με πιο άμεσο να δρομολογηθεί το καλοκαίρι το πρώτο πλοίο στην ακτοπλοϊκή γραμμή Θεσσαλονίκη-Σμύρνη.
5. Υπήρξε ευρεία αναφορά στις ευρωτουρκικές σχέσεις και στο θέμα της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, προς όφελος όλων των χωρών της περιοχής στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Κυπριακή Δημοκρατία και επομένως δεν μπορούν να υπάρχουν αποκλεισμοί.
6. Στο μεταναστευτικό θα υπάρξει και νέα συνάντηση του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα με τον Τούρκο ομόλογο του, καθώς έχει αναπτυχθεί μια πολύ καλή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ τους.