Η Μέρκελ είχε σοκαριστεί από την εξαγγελία για δημοψήφισμα

Χωρίς να πει τίποτα σε κανέναν, επέστρεψε στην Αθήνα και, τα μεσάνυχτα, προχώρησε σε διάγγελμα με το οποίο ανακοίνωσε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με ερώτημα την αποδοχή ή την απόρριψη της πρότασης Γιούνκερ, χαρακτηρίζοντας την "ταπεινωτική" και "εκβιαστική".

Η Μέρκελ σοκαρίστηκε, σύμφωνα με πηγές που βρίσκονται στο στενό της περιβάλλον. Ο Τσίπρας, από την άλλη, πίστευε ότι το δημοψήφισμα, το οποίο είχε οριστεί για τις 5 Ιουλίου, θα έστελνε ένα δυνατό μήνυμα στις άλλες χώρες της ευρωζώνης. Και όπως το έθεσε ο τότε υπουργός Ενέργειας, Παναγιώτης Λαφαζάνης, "αν οι Έλληνες πουν το μεγάλο όχι, θα είναι αδύνατο για αυτούς που κατέχουν την εξουσία να μην το λάβουν υπόψη τους, εκτός κι αν η δημοκρατία δεν υφίσταται πια."

Σε ένα εκτενές άρθρο, ο Guardian κάνει μια ανασκόπηση του περασμένου καλοκαιριού, που η ελληνική κρίση προκάλεσε αναταράξεις στην Ευρώπη και οδήγησε την χώρα κοντά στην έξοδο από την ευρωζώνη.

Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος, ελάχιστες ώρες μετά το δημοψήφισμα ο Τσίπρας άλλαξε δραστικά τη θέση του. Για να εξασφαλίσει την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, συνέταξε μια σειρά νέων μέτρων, πολύ κοντά στην πρόταση που μόλις είχε απορρίψει ο ελληνικός λαός. Σε μια δραματική συζήτηση στην Βουλή, ο Τσίπρας πήρε τελικά, με συντριπτική πλειοψηφία, την υποστήριξη που ζητούσε και αναχώρησε για τις Βρυξέλλες.

Η διάθεση που κυριαρχούσε στη Σύνοδο Κορυφής ήταν σαφώς κατά των Ελλήνων, με εξαίρεση την Γαλλία, την Ιταλία, και την Κύπρο. Ο ίδιος ο Σόιμπλε ήταν μετρημένος, όμως υπήρξαν άλλοι, οι οποίοι ήταν "δυσάρεστοι και κακεντρεχείς" απέναντι στην Ελλάδα, όπως αναφέρει ένας υπουργός.

Μέρκελ και Τσίπρας πέρασαν πάνω από 10 ώρες μόνοι τους, απομονωμένοι από τους υπόλοιπους, ζώντας το δικό τους ψυχόδραμα, που θα μπορούσε να φτιάξει ή να καταστρέψει το ευρώ. Ο Τσίπρας, νιώθοντας άβολα με τις λεπτομέρειες των οικονομικών, ζήτησε από την Μέρκελ να έρθει και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στην συνάντηση.
Εκείνη απάντησε "φυσικά", όμως θα έπρεπε να συμμετέχει και ο Σόιμπλε. Τα πρόσωπα των Ελλήνων πάγωσαν. Όμως η Μέρκελ απλώς αστειευόταν.

Μέχρι τις τρεις το πρωί, τα πράγματα ήταν στάσιμα. Οι Έλληνες και οι Γερμανοί ήταν αμετακίνητοι. Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί θορυβημένοι. Οι υπόλοιποι – ειδικά οι χώρες που είχαν εφαρμόσει μέτρα λιτότητας επί σειρά ετών – απρόθυμοι να κάνουν την παραμικρή υποχώρηση απέναντι στην Ελλάδα.

Ο Τουσκ είπε στην Μέρκελ ότι αδυνατούσε να πιστέψει ότι η ευρωζώνη φλέρταρε με την καταστροφή για 2,5 "ψωροδισεκατομμύρια".

Ο Ολάντ έφυγε από την συνάντηση και πήγε στο γραφείο που βρισκόταν η ιταλική αντιπροσωπεία. Ρώτησε τον Ιταλό πρωθυπουργό: "Τι θα κάνουμε με την Ελλάδα;". Μετά από κουβέντα μισής ώρας, οι Ολάντ και Ρέντσι αποφάσισαν ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στο ευρώ, με οποιοδήποτε κόστος.

Ο Ρέντσι πήγε στην Μέρκελ και τον Τσίπρα και τους προέτρεψε να καταλήξουν σε συμφωνία: “Άγκελα", της είπε, "τώρα πρέπει να αποφασίσεις."

Όταν όλα πια είχαν τελειώσει, την Δευτέρα το πρωί, η Μέρκελ δήλωσε: "Τα πλεονεκτήματα μιας συμφωνίας βάρυναν περισσότερο από τα μειονεκτήματα".