«Όχι» στη δημοσιοποίηση χρηματοδοτήσεων κάτω των 5.000 ευρώ προς κόμματα
Δεν επιτρέπεται η δηµοσιοποίηση κάθε χρηµατοδότη πολιτικού κόµµατος κάτω των 5.000 ευρώ, γνωμοδότησε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με το σκεπτικό ότι µε τον τρόπο αυτόν θα αποκαλύπτονταν οι πολιτικές προτιµήσεις του χρηματοδότη, οι οποίες αποτελούν ευαίσθητο δεδοµένο. Αντίθετα, η δημοσιοποίηση των χρηματοδοτών των κομμάτων, άνω των 5.000 ευρώ επιτρέπεται σύμφωνα με τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας και το νόμο 3023/2002 για τη χρηματοδότηση των κομμάτων.
Το θέμα έφτασε στην Αρχή μετά την άρνηση του ΚΚΕ να δώσει στοιχεία για δωρεές άνω των 5.000 ευρώ στην Επιτροπή Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης της Βουλής. Το ΚΚΕ αρνήθηκε επικαλούμενο ότι τα στοιχεία αυτά «αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των οικονομικών ενισχυτών του κόμματος, καθόσον η δωρεά σε ένα κόμμα, το συνδέει µε ένα πρόσωπο και αποτελεί έκφραση της πολιτικής του τοποθέτησης και εκδήλωση, εν τέλει του πολιτικού του φρονήματος».
Το ΚΚΕ επικαλέστηκε επίσης ότι «στη συνταγματική ελευθερία ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου περιλαμβάνεται και η ελευθερία συμμετοχής ή υποστήριξης, χρηματικής και µη, των πολιτικών κομμάτων» και τα δικαιώματα αυτά των πολιτών «συνδέονται και µε τη μυστικότητα της ψήφου».
Κατά συνέπεια, η συλλογή και δημοσίευση στο διαδίκτυο των στοιχείων των φυσικών προσώπων «θα συνιστούσε περιορισµό των ατοµικών-κοινωνικών δικαιωµάτων, η προσβολή των οποίων είναι υπέρµετρη».
Ακόμη, το ΚΚΕ επισήμανε ότι μεταξύ των χρηµατοδοτών περιλαµβάνονται και βουλευτές του κόμματος, µέσω της παροχής προς το κόµµα της βουλευτικής αποζηµίωσής τους. Τα στοιχεία αυτά είναι γνωστά στην Επιτροπή και βρίσκονται στη διάθεσή της οποτεδήποτε το ζητήσει.
Κατόπιν αυτού, η Αρχή στην υπ΄ αριθμ. 1/2018 γνωμοδότησή της, έκρινε ότι η δηµοσιοποίηση από την Επιτροπή Ελέγχου στο διαδίκτυο, «των στοιχείων κάθε χρηµατοδότη πολιτικού κόμματος αποτελεί επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων, αφού µε τον τρόπο αυτόν αποκαλύπτονται οι πολιτικές του προτιµήσεις, οι οποίες αποτελούν ευαίσθητο δεδοµένο κατά την έννοια του άρθρου 2 περ. β΄ του ν. 2472/1997».
Εξάλλου, σύμφωνα με το νόμο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων η επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων επιτρέπεται µόνο κατ’ εξαίρεση, ύστερα από άδεια της Αρχής και εφόσον το υποκείµενο των δεδοµένων (χρηματοδότης) έχει δώσει τη γραπτή συγκατάθεσή του για την επεξεργασία αυτή.
Σε απάντηση του δεύτερου ερωτήματος, η Αρχή επισημαίνει ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα το οποίο κατοχυρώνει την αρχή της διαφάνειας των οικονοµικών των πολιτικών κοµµάτων και την πρόβλεψη του άρθρου 21 του ν. 3023/2002 , αποτελεί νοµική βάση για τη συγκεκριµένη επεξεργασία, η οποία δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δηµοσίου συµφέροντος.
Όμως, προσθέτει η Αρχή, το πλαφόν του ποσού της χρηματοδότησης των κομμάτων πάνω από το οποίο είναι υποχρεωτική η δηµοσιοποίηση της ταυτότητας του ιδιωτικού χρηµατοδότη, ανήκει κατ’ αρχήν στη διακριτική ευχέρεια του νοµοθέτη, εφόσον γίνεται σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας. Το πλαφόν των 5.000 ευρώ πάνω από το οποίο μπορεί να γίνει η δημοσιοποίηση των χρηματοδοτών είναι σύμφωνο με το νόμο για την χρηματοδότηση των κομμάτων (ν. 3023/2002 ) και στο πλαίσιο της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Αρχή ο χρόνος διατήρησης των δεδομένων στην ιστοσελίδα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δύο χρόνια και πρέπει να ληφθούν μέτρα ασφαλείας για τη διασφάλιση της μη αλλοίωσης των στοιχείων που θα αναρτώνται, αλλά και του προφίλ του κάθε ατόμου.