Στα Σκόπια ο Νίκος Κοτζιάς - η ώρα της αλήθειας πλησιάζει

Οι συζητήσεις που θα έχει ο Έλληνας ΥΠΕΞ την επόμενη ημέρα, Παρασκευή 23 Μαρτίου 2018, με την ηγεσία της γειτονικής χώρας, θα δείξουν, εν πολλοίς, αν -με ορόσημο τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλιο- μπορεί να υπάρξει συμφωνία για το όνομα και τα ζητήματα που συνδέονται με αυτό.

Γεγονός, πάντως, είναι πως, παρά την αισιοδοξία των πρώτου καιρού, το τελευταίο διάστημα, όλο και πιο πολύ πυκνώνουν τα σύννεφα.

Τελευταίο περιστατικό, η αποκάλυψη από τον ΥΠΕΞ των Σκοπίων, ότι η χώρα του εκπόνησε δικό της σχέδιο συμφωνίας -ένα ‘μακεδονικό’ σχέδιο συμφωνίας, όπως είπε επί λέξει- παρότι οι Τσίπρας και Ζάεφ είχαν συμφωνήσει στο Νταβός πως το προσχέδιο θα συνέτασσε -όπως και έκανε- η Αθήνα δια του Νίκου Κοτζιά. Χαρακτηριστική ήταν η στιχομυθία του ΥΠΕΞ Ντιμιτρόφ με δημοσιογράφο: «ΕΡ: Να ξεκαθαρίσουμε κάτι: Μιλάμε για δικό μας σχέδιο συμφωνίας ή για την απάντησή μας στο ελληνικό σχέδιο συμφωνίας; ΑΠ: Έχουμε το δικό μας σχέδιο συμφωνίας». Ερωτηθείς, μάλιστα, ο Σκοπιανός υπουργός εξωτερικών για «ομοιότητες» μεταξύ των δύο σχεδίων, απάντησε «ίσως είναι έντιμο να πω ότι υπάρχουν διαφορές».

Λίγες ημέρες νωρίτερα, προβληματισμό στην Αθήνα είχαν προκαλέσει, επίσης, και οι πληροφορίες περί «ορισμένων ελληνικών θέσεων οι οποίες εγγίζουν τον παραλογισμό» -θέση την οποία φέρεται να εξέφρασε μιλώντας με ευρωπαίους διπλωμάτες ο κ. Ντιμιτρόφ.

Ερώτημα είναι αν οι, κατά κανόνα, πιο σκληρές απόψεις που εκφράζει ο Νίκολα Ντιμιτρόφ, υποδηλώνουν -με δεδομένο ότι προέρχεται από το εθνικιστικό VMRO- διαφωνία με τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Ζάεφ ή εντάσσονται σε κοινό πλαίσιο, ειδικά αυτήν την περίοδο που η πολιτική κατάσταση στα Σκόπια είναι τεταμένη καθώς η θεσμοθέτηση των αλβανικών ως δεύτερης επίσημης γλώσσας έχει προκαλέσει οξεία αντιπαράθεση.

Σε γενικές γραμμές, μεγάλο αγκάθι παραμένει η αναθεώρηση του Συντάγματος την οποία η πλευρά των Σκοπίων δεν επιθυμεί προσβλέποντας σε διπλή ονομασία. Η πΓΔΜ διαφωνεί, επίσης, και με τη σύνδεση της ταυτότητας και της γλώσσας με το νέο όνομα.

Εν τω μεταξύ -και ενώ όλα αυτά δεν συμβάλλουν στη δημιουργία καλού κλίματος- στον Τύπο των Σκοπίων έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους αναφορές που παραπέμπουν σε blame game. Για παράδειγμα, σε πρόσφατο δημοσίευμά της η εφημερίδα Νόβα Μακεντόνια παρέθετε απόψεις αναλυτών οι οποίοι εκτιμούσαν ότι δεν πρέπει να αναμένονται εκπλήξεις από την επίσκεψη του Έλληνα ΥΠΕΞ στα Σκόπια, καθώς ανεξάρτητα από τις αλλαγές στις πολιτικές συνθήκες, οι ελληνικές θέσεις στο θέμα του ονόματος παραμένουν αμετάβλητες. Μάλιστα, ο πρώην πρέσβης Ρίστο Νίκοφσκι τόνιζε πως «είναι βολικό που η ελληνική πλευρά δεν θέλει συμφωνία, αυτή είναι η μοναδική δυνατότητα που έχουμε ώστε να μην βιώσουμε πλήρη ήττα». Ομοίως, η ιστοσελίδα Φάκτορ έγραφε ότι η σύνταξη ενός σχεδίου συμφωνίας από την πΓΔΜ και η επίδοση του στην ελληνική πλευρά ήταν μία άριστη στρατηγική κίνηση, η οποία, χωρίς να υποσκάπτει τις διαπραγματεύσεις, στέλνει στην ελληνική πλευρά το μήνυμα πως με μονομερείς κινήσεις δεν μπορεί να επιτευχθεί αξιοπρεπής και ποιοτική λύση.

Των επαφών του Νίκου Κοτζιά, αύριο, στα Σκόπια θ’ ακολουθήσει, την επόμενη Παρασκευή, συνάντηση, στη Βιέννη, των δύο ΥΠΕΞ με τον Μάθιου Νίμιτς. Εκεί προσδοκά η Αθήνα σε υλοποίηση των πιέσεων που της έχουν διαμηνύσει ότι θ’ ασκήσουν στην άλλη πλευρά ΗΠΑ και ΕΕ.

Φήμες, τέλος, μέσω των σόσιαλ μίντια, ότι ενόψει της επίσκεψης Κοτζιά θα απομακρυνόταν το τεράστιο άγαλμα του Μεγαλέξανδρου από την κεντρική πλατεία των Σκοπίων -και γι αυτό το λόγο, μάλιστα, όπως ειπώθηκε, ένας τεράστιος γερανός είχε φτάσει από τη Βουλγαρία- προκάλεσαν μικρή κινητοποίηση πολιτών, οι οποίοι έσπευσαν επί τόπου, αργά χθες, για να προστατεύσουν, όπως δήλωναν, τον έφιππο πολεμιστή.