Ερντογάν: Μας δεσμεύει η Λωζάννη, με εξαίρεση τη Θράκη

Η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών δεν είναι το μοναδικό ζήτημα για την Τουρκία στο Αιγαίο, ξεκαθαρίζει χωρίς περιστροφές ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγο μετά την ολοκλήρωση της διήμερης επίσκεψής του στην Ελλάδα και τις συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.

Εμφανίζεται όμως ανοιχτός για διάλογο, κάτι που οδηγεί, όπως φαίνεται, στην επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών.

«Η οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών δεν είναι το μοναδικό θέμα που προκύπτει από το Αιγαίο. Υπάρχουν πολλά ζητήματα προς επίλυση τα οποία συνδέονται μεταξύ τους. Ως δυο παραλιακές χώρες του Αιγαίου, μπορούμε να επιλύσουμε αυτά τα προβλήματα με μία προσέγγιση που να λαμβάνει υπ’ όψιν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα και των δυο πλευρών. Ομοίως η λύση που θα επιτευχθεί πρέπει να είναι περιεκτική και δίκαιη και για τις δυο πλευρές. Μόνο μια τέτοια λύση μπορεί να είναι βιώσιμη και μόνιμη. Εκ φύσεως τα θέματα αυτά τα συζητάμε με τον κ. Παυλόπουλο και τον κ. Τσίπρα. Δίνουμε σημασία έτσι ώστε να γίνουν βήματα για την παρεμπόδιση κάποιων ενεργειών προκλητικού χαρακτήρα. Ως εκ τούτου τέτοια βήματα και ο θετικός λόγος θα συμβάλουν τόσο στο να ηρεμήσει η ατμόσφαιρα όσο και στο να διατηρηθούν ανοικτοί οι υφιστάμενοι δίαυλοι διαλόγου», σημειώνει σε συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής.

Στον απόηχο όσων ειπώθηκαν περί της «επικαιροποίησης» της Συνθήκης της Λωζάννης, ο Τούρκος πρόεδρος χρησιμοποιεί μια διαφορετική γλώσσα, λέγοντας ότι «η Τουρκία δεσμεύεται και σέβεται τη Λωζάννη». Σημειώνει πάντως ότι η Άγκυρα εντοπίζει δυσκολίες, προβλήματα ή λανθασμένες εφαρμογές στον τρόπο με τον οποίο η Αθήνα μεταχειρίζεται τη μειονότητα στη Δυτική Θράκη.

«Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι η βασική συμφωνία η οποία ρυθμίζει τις σχέσεις μας με την Ελλάδα και ορισμένες άλλες χώρες. Η Τουρκία δεσμεύεται και σέβεται την Λωζάννη, όπως και όλες τις άλλες συμφωνίες και υποχρεώσεις της. Ξεκινώντας δε από τις μειονότητες έως σήμερα έχει εφαρμόσει την Συνθήκη με ευαισθησία. Από την άλλη πλευρά κατά διαστήματα τυγχάνει να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες, προβλήματα ή λανθασμένες εφαρμογές, είτε σε διμερές επίπεδο είτε σε άλλα ζητήματα. Τα θέματα τα οποία έχουμε εκφράσει μέχρι σήμερα όσον αφορά τη Λωζάννη πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο των ζητημάτων αυτών. Υπάρχει διαφορά μεταξύ των σημερινών συνθηκών, προβλημάτων και των μεθόδων λύσεων με αυτά που υπήρχαν πριν από 94 χρόνια», αναφέρει.

Ο κ. Ερντογάν, όμως, χρησιμοποιεί καθαρά δύο φορές τον όρο «τουρκική μειονότητα» και απαιτεί αυτή να έχει τη δυνατότητα να αναγνωριστούν τόσο η «εθνική» της ταυτότητα όσο επίσης τα δικαιώματά της στην εκπαίδευση και στις θρησκευτικές ελευθερίες.

«Απαιτούμε να δοθεί η δυνατότητα στη μειονότητα να επωφεληθεί από τα απαραίτητα δικαιώματα και τις ελευθερίες σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες, τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ και των σύγχρονων διεθνών κανόνων. Και αυτό το κάνουμε με διαφανή τρόπο. Σήμερα η “τουρκική” μειονότητα δυστυχώς αντιμετωπίζει προβλήματα σε τομείς όπως η αναγνώριση της εθνικής της ταυτότητας, η εκπαίδευση και οι θρησκευτικές ελευθερίες. Η προσδοκία της χώρας μας είναι η επίλυση αυτών των προβλημάτων και η αφαίρεση τους από την ημερήσια διάταξη των διμερών σχέσεων», σημειώνει.

Ιδιαίτερα σκληρός είναι ο κ. Ερντογάν αναφορικά με το Κυπριακό. Όπως λέει, οι Ελληνοκύπριοι «εξακολουθούν ακόμα να βλέπουν την Κύπρο ως ένα ελληνικό νησί», αυτό είναι ένα «όνειρο που δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ».

«Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού συνεχίζονται εδώ και 50 χρόνια. Στη διάρκεια αυτού του μισού αιώνα, οι θέσεις όλων των πλευρών εκφράστηκαν επανειλημμένα μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Η εικόνα δε που εμφανίζεται κάθε φορά είναι ότι οι Ελληνοκύπριοι έχουν σοβαρό πρόβλημα όσον αφορά την κατανομή της εξουσίας σε ένα πιθανό συνεταιρικό κράτος.Αυτοί εξακολουθούν να βλέπουν την Κύπρο ως ελληνικό νησί. Εξάλλου ο λόγος της κατάρρευσης της Δημοκρατίας του 1960 σε μόλις τρία χρόνια ήταν αυτός. Θα ήθελα να πω ξεκάθαρα πως αυτό το όνειρο των Ελληνοκυπρίων δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ. Οι Τουρκοκύπριοι δεν πρόκειται να υποβαθμιστούν ποτέ σε καθεστώς ''μειονότητας'' στο νησί στο οποίο είναι συνιδιοκτήτες, όπως επιθυμούν οι Ελληνοκύπριοι. Όσο δεν υπάρχει αλλαγή προς μια νοοτροπία που να έχει βάση την πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων, οι διαπραγματεύσεις για επίλυση είναι καταδικασμένες να παραμείνουν αναποτελεσματικές», τονίζει ο Ερντογάν.

Παρά την κριτική που του ασκείται σε σχέση με την πολιτική που ακολουθεί στην Τουρκία, εμφανίζεται αμετακίνητος, ενώ επιμένει ότι η Αγκυρα ενδιαφέρεται στρατηγικά μόνο για πλήρη ένταξη στην ΕΕ και όχι για ειδική σχέση.