GigaFarm: το κάθετο αγρόκτημα στην έρημο που θα παράγει 3 εκατ. κιλά τροφής ετησίως

Αλλά δεν πρόκειται να κρατήσει τον τίτλο για πολύ καιρό. Στην άλλη πλευρά της πόλης, στην εύστοχα αποκαλούμενη Κοιλάδα Τεχνολογίας Τροφίμων (Food Tech Valley), βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για μια ακόμη μεγαλύτερη εγκατάσταση: τη GigaFarm, ύψους 12 μέτρων και έκτασης 83.612 τ.μ..

Το πρότζεκτ GigaFarm, ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ντιρχάμ (298,75 εκατ. ευρώ) εποπτεύεται από την εταιρεία ReFarm, που ιδρύθηκε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό έως το 2026.

Για μια πιο πράσινη γεωργία

Τα συστήματα τροφίμων εκτιμάται ότι ευθύνονται για το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Ο χερσαίος τομέας, συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας και της χρήσης γης, αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα αυτού του ποσοστού, με την παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων των λιπασμάτων, να συνεισφέρει το 39% του συνόλου και τη διανομή των προϊόντων το 29%.

Για να κάνει τη γεωργία πιο πράσινη, η GigaFarm σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει μια σειρά τεχνολογιών που μπορούν να μετατρέψουν ροές αποβλήτων – όπως υπολείμματα τροφίμων και λύματα – σε γεωργικά προϊόντα όπως κομπόστ, ζωοτροφές, καθαρό νερό και ενέργεια.

Έτσι, μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα της παραγωγής τροφίμων, η GigaFarm θα καλλιεργεί έως και τρία εκατομμύρια κιλά φυλλώδη λαχανικά και βότανα ετησίως, αντικαθιστώντας έως και το 1% των εισαγωγών τροφίμων των ΗΑΕ.

Πώς λειτουργεί η κάθετη γεωργία

Το σύστημα κάθετης γεωργίας της GigaFarm παρέχεται από την IGS (Intelligent Growth Solutions), μια σκωτσέζικη εταιρεία που ιδρύθηκε το 2013.

Οι «πύργοι καλλιέργιας» της IGS – οι οποίοι μοιάζουν με πολυώροφο πάρκινγκ αυτοκινήτων, φορτωμένοι με φυτά αντί για οχήματα – είναι ένα ελεγχόμενο περιβάλλον που παρακολουθεί και ρυθμίζει προσεκτικά τη συχνότητα και την ποσότητα του νερού και των λιπασμάτων.

Χρησιμοποιώντας ένα σύστημα υδροπονίας, κάθε δίσκος αναπτύσσει φυτά χρησιμοποιώντας ένα υπόστρωμα, όπως οργανικό κομπόστ ή ίνες καρύδας αντί για χώμα, και οι λωρίδες φωτός LED κάτω από κάθε δίσκο παρέχουν συνθετικό ηλιακό φως. Κάμερες και αισθητήρες παρακολουθούν την ανάπτυξη των φυτών και οι πύργοι μπορούν να διαχειρίζονται αυτόματα το φως, τη θερμοκρασία, την υγρασία, το νερό και τα επίπεδα θρεπτικών ουσιών.

Τα υπέρ και τα κατά

Η κάθετη γεωργία προσφέρει πλήθος πλεονεκτημάτων σε σχέση με τη συμβατική γεωργία, συμπεριλαμβανομένης της ταχύτερης ανάπτυξης των καλλιεργειών, της μείωσης της χρήσης νερού έως και 98% και της κατάληψης πολύ λιγότερου χώρου. Τα κάθετα αγροκτήματα μπορούν να κατασκευαστούν σε μέρη όπου το έδαφος έχει υποβαθμιστεί και δεν προσφέρεται για παραδοσιακή γεωργία, και επιπλέον δεν περιορίζονται από τις εποχές και το κλίμα.

Υπάρχουν όμως και μειονεκτήματα. Η έξυπνη τεχνολογία και η υποδομή απαιτούν μια τεράστια αρχική επένδυση, και το υψηλό κόστος λειτουργίας των αγροκτημάτων, που αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος για τα φώτα LED, έχει «γονατίσει» πολλές εταιρείες. Οι περσινές αιτήσεις πτώχευσης που κατέθεσαν οι εταιρείες Fifth Season και AppHarvest είναι ενδεικτικές της δυσκολίας ανταγωνισμού με το χαμηλό κόστος της συμβατικής γεωργίας. Το 2023, η αμερικανική εταιρεία κάθετης γεωργίας AeroFarms άνοιξε στο Άμπου Ντάμπι μια εγκατάσταση έρευνας και ανάπτυξης 65.000 τετραγωνικών μέτρων, τη μεγαλύτερη του είδους της στον κόσμο, αλλά λίγο αργότερα η εταιρεία κατέθεσε αίτηση πτώχευσης και αναδιαρθρώθηκε.

Το μυστικό της βιωσιμότητας

Για να γίνει ένα κάθετο αγρόκτημα βιώσιμο, τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά, πρέπει να ενσωματώνει ροές αποβλήτων και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υποστηρίζει ο Άντριου Λόιντ, διευθύνων σύμβουλος της IGS – και αυτό ακριβώς σχεδιάζει να κάνει η ReFarm.

Η φάρμα θα τροφοδοτείται με ενέργεια που θα παράγεται από την αποτέφρωση των στερεών αποβλήτων της, ενώ το νερό της θα παρέχεται από μια τεχνολογία που βασίζεται σε έντομα. Οι προνύμφες της μαύρης μύγας στρατιώτη τρώνε τα απόβλητα τροφίμων και στο τέλος του κύκλου ανάπτυξής τους μετατρέπονται σε ζωοτροφές υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες, με παραπροϊόντα το νερό και το κομπόστ. Η GigaFarm αναμένει να ανακυκλώνει 50.000 τόνους υπολειμμάτων τροφίμων ετησίως, και το νερό που παράγεται από αυτή τη διαδικασία είναι αρκετό για να καλύψει κατά 100% τις ανάγκες του κάθετου αγροτκήματος, ενώ το οργανικό κομπόστ θα χρησιμοποιείται ως υπόστρωμα για τα φυτά.

Με πληροφορίες από: This ‘GigaFarm’ in the desert could produce 3 million kilograms of food by Rebecca Cairns, CNN