ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Έρευνα Oxfam: 12 δισεκατομμυριούχοι ρυπαίνουν τον πλανήτη περισσότερο απ’ ό,τι 2 εκατ. νοικοκυριά

Έρευνα Oxfam: 12 δισεκατομμυριούχοι ρυπαίνουν τον πλανήτη περισσότερο απ’ ό,τι 2 εκατ. νοικοκυριά
Οι τέσσερις δισεκατομμυριούχοι με τους υψηλότερους ρύπους: Κάρλος Σλιμ, Μπιλ Γκέιτς, Τζεφ Μπέζος, Λάρι Πέιτζ AP Photo / iPiccy

Δώδεκα από τους πλουσιότερους δισεκατομμυριούχους του κόσμου παράγουν περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα γιοτ τους, τα ιδιωτικά τους τζετ, τις επαύλεις τους και τις χρηματοοικονομικές τους επενδύσεις από τις ετήσιες ενεργειακές εκπομπές 2 εκατομμυρίων νοικοκυριών, αποκαλύπτει έρευνα της Oxfam που δημοσιεύει αποκλειστικά ο Guardian.

Μεταξύ των μεγιστάνων περιλαμβάνονται το αφεντικό της Amazon, Τζεφ Μπέζος, ο Ρώσος ολιγάρχης Ρόμαν Αμπράμοβιτς, οι δισεκατομμυριούχοι της τεχνολογίας Μπιλ Γκέιτς, Λάρι Πέιτζ και Μάικλ Ντελ, ο ιδιοκτήτης της Tesla, της SpaceX και του X Ίλον Μασκ και ο Μεξικανός μεγαλοεπιχειρηματίας Κάρλος Σλιμ.

Η ανάλυση των πολυτελών αγορών τους, οι οποίες περιλαμβάνουν superyachts, ιδιωτικά τζετ, αυτοκίνητα, ελικόπτερα και επαύλεις-παλάτια, σε συνδυασμό με τον αντίκτυπο των χρηματοοικονομικών τους επενδύσεων και συμμετοχών, αποκαλύπτει ότι ευθύνονται για σχεδόν 17 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα και ισοδύναμων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ετησίως.

Πρόκειται για ποσότητα αντίστοιχη με τις εκπομπές 2,1 εκατ. νοικοκυριών ή 4,6 μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα σε ένα έτος, σύμφωνα με στοιχεία μετατροπής από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ.

Γράφημα του Guardian με τους δισεκατομμυριούχους που ρυπαίνουν περισσότερο τον πλανήτηGuardian graphic. Source: Beatriz Barros & Richard Wilk

Η πραγματική κλίμακα των εκπομπών από τις επενδύσεις αυτών των ατόμων, γενικά δεν υπολογίζεται ή δεν αναφέρεται συστηματικά. Οι αναλυτές της Oxfam που συνεργάστηκαν με δύο Αμερικανούς ακαδημαϊκούς, την Μπεατρίς Μπάρος και τον Ρίτσαρντ Γουίλκ, χρησιμοποίησαν δημόσια διαθέσιμα δεδομένα για να υπολογίσουν τις επιπτώσεις των αερίων του θερμοκηπίου.

«Οι δισεκατομμυριούχοι παράγουν υπερβολικά υψηλές ποσότητες ρύπανσης με τα γιοτ και τα ιδιωτικά τους τζετ – αλλά αυτές επισκιάζονται από τη ρύπανση που προκαλούν οι επενδύσεις τους», δηλώνει ο σύμβουλος της Oxfam International για θέματα πολιτικής ανισότητας Άλεξ Μέιτλαντ.

«Μέσω των εταιρειών που κατέχουν, οι δισεκατομμυριούχοι εκπέμπουν ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο άνθρακα από τον μέσο άνθρωπο. Τείνουν να προτιμούν επενδύσεις σε βιομηχανίες που ρυπαίνουν σε μεγάλο βαθμό, όπως τα ορυκτά καύσιμα», επισημαίνει.

Οι εκπομπές ρύπων στο πλαίσιο του lifestyle των δισεκατομμυριούχων υπολογίστηκαν εξετάζοντας το αποτύπωμα άνθρακα από τις αγορές τους, όπως η υπερπολυτελής θαλαμηγός αξίας 500 εκατ. δολαρίων που κατασκεύασε πρόσφατα η Oceanco για τον Μπέζος.

Τα superyachts ρυπαίνουν πιο πολύ και από τα τζετ

Η θαλαμηγός, η οποία έχει μήκος 127 μέτρα και χρειάστηκε τρία χρόνια για να κατασκευαστεί, μπορεί να υπερηφανεύεται για τον τίτλο του μεγαλύτερου ιστιοπλοϊκού σκάφους στον κόσμο. Μόνο οι δικές της εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι κατ' ελάχιστο περίπου 7.154 τόνοι ετησίως, σύμφωνα με την ανάλυση των Γουίλκ και Μπάρος.

Τα superyachts που ανήκουν σε ονόματα όπως ο Μπέζος, ο Αμπράμοβιτς, οι πρώην μεγιστάνες της Google Λάρι Πέιτζ και Έρικ Σμιντ και ο Μπερνάρ Αρνό, ο Γάλλος που βρίσκεται στο τιμόνι μιας αυτοκρατορίας κοσμημάτων και μόδας, έχουν αποτυπώματα άνθρακα που ξεπερνούν κατά πολύ εκείνα των ιδιωτικών τζετ που ανήκουν σε 10 από τους 12 δισεκατομμυριούχους.

Σύμφωνα με την ανάλυση, ένα superyacht που διατηρείται σε μόνιμη ετοιμότητα παράγει περίπου 7.000 τόνους CO2 ετησίως.

Το superyacht Eclipse του Ρώσου μεγιστάνα Ρόμαν ΑμπράμοβιτςAP Photo/Suzan Fraser

«Οι εκπομπές των superyachts ξεπερνούν κατά πολύ οτιδήποτε άλλο», τονίζει ο Γουίλκ. «Πρέπει να έχουν πλήρωμα και πρέπει να συντηρούνται συνεχώς, ακόμη και όταν είναι αραγμένα. Επιπλέον, υπάρχουν τα ελικόπτερα επί του σκάφους, τα τζετ σκι, τα πολυτελή αντικείμενα υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης, όπως πισίνες, υδρομασάζ, ιδιωτικά υποβρύχια και βοηθητικά σκάφη, ο κλιματισμός, τα εξελιγμένα ηλεκτρονικά αντικείμενα, όλα αυτά απαιτούν ενέργεια. Είναι σαν να έχεις ένα ξενοδοχείο που λειτουργεί συνεχώς στο νερό».

Οι πραγματικές εκπομπές αυτού του είδους μπορεί να είναι στην πραγματικότητα πολύ υψηλότερες, καθώς οι ερευνητές απέδωσαν τα superyachts στους δισεκατομμυριούχους μόνο εάν τα κατείχαν στο όνομά τους και όχι σε ονόματα εταιρειών, ενώ το αποτύπωμα των κατοικιών τους βασίστηκε σε εκτιμήσεις της ενεργειακής τους χρήσης.

Επιρροή στις περιβαλλοντικές αποφάσεις

Εκτός από την τεράστια αρνητική συμβολή στην παγκόσμια υπερθέρμανση, τα οικονομικά συμφέροντα των ελίτ δισεκατομμυριούχων τούς δίνουν τεράστια επιρροή στις οικονομικές και πολιτικές αποφάσεις, επισημαίνουν οι ερευνητές.

«Αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον τεράστιο πλούτο τους για να ασκήσουν επιρροή στις τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις, κερδίζοντας φοροαπαλλαγές και προνόμια που τους επιτρέπουν να ρυπαίνουν και να επηρεάζουν τους νόμους που ρυθμίζουν τη ρύπανση», δήλωσε ο Γουίλκ, καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα.

Ορισμένοι χρησιμοποιούν αυτή την επιρροή για την αντιμετώπιση κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Ο Μπέζος έχει δεσμευτεί να δαπανήσει 10 δισ. δολάρια μέσω του Earth Fund. Ο συνιδρυτής της Google Σεργκέι Μπριν έχει χρηματοδοτήσει ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που επικεντρώνεται στην κλιματική αλλαγή.

Οι Πέιτζ, Σμιντ, Ντελ, Σλιμ και Λάρι Έλισον της Oracle έχουν φιλανθρωπικά ιδρύματα. Ο Μασκ έχει υποστηρίξει ότι το έργο του με την Tesla και την Solar City έχει συμβάλει σημαντικά στην αλλαγή. Η LVMH του Arnault δημιούργησε μια μονάδα περιβαλλοντικής ανάπτυξης το 1992.

Ο Μπιλ Γκέιτς, όπως δήλωσε εκπρόσωπός του στον Guardian, έχει λάβει πολλά μέτρα για να μειώσει τον προσωπικό του αντίκτυπο στις εκπομπές, αγοράζοντας βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα για τα τζετ του και χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ηλιακούς συλλέκτες.