Βιολογική γεωργία: Πιο ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα – Τι είναι η «χλωρή λίπανση»

Ο κ. Κάνταρος τόνισε πως πλέον δεν θα πρέπει να μιλάμε για κλιματική κρίση αλλά για κλιματική κατάρρευση, καθώς τα ακραία φαινόμενα έχουν γίνει καθημερινότητα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ειδικός εκτιμά πως η βιολογική γεωργία είναι πλέον μονόδρομος, καθώς δεν είναι ενεργοβόρα όπως η συμβατική γεωργία, συνεισφέρει λιγότερο στο διοξείδιο του άνθρακα, ενώ προστατεύει το έδαφος και το περιβάλλον.

Ο κ. Κάνταρος έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μια πρακτική βιολογικής γεωργίας που ονομάζεται «χλωρή λίπανση», με την οποία επιτυγχάνεται απαλλαγή από τα αζωτούχα λιπάσματα.

Επίσης, επιτυγχάνεται, φυτοκάλυψη των χωραφιών με πρασινάδα από τον Νοέμβριο έως και τον Μάιο, κάτι που κάνει το έδαφος πιο αφράτο και το προστατεύει από τυχόν διάβρωση. Παράλληλα αυξάνεται η οργανική ουσία του εδάφους και παράλληλα λειτουργεί σαν «κλιματιστικό» κρατώντας το πιο δροσερό το καλοκαίρι και πιο ζεστό το χειμώνα.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Ηλιά Κάνταρου

Σε πρόσφατη τοποθέτησή σας αναφέρεστε σε κλιματική κατάρρευση και όχι κλιματική κρίση. Πώς εκδηλώνεται και πως αλλάζει τη γεωργική παραγωγή στην Ελλάδα.

Δεν μπορούμε να μιλάμε πια για κλιματική κρίση. Έχουμε κυριολεκτικά την κατάρρευση του συστήματος. Τα ακραία φαινόμενα πια έχουν γίνει καθημερινότητα. Ακραίες θερμοκρασίες, ακραίες βροχοπτώσεις, καιρός ο οποίος δε συνάδει με την εποχή την οποία περνάμε. Χθες (Κυριακή 22/10) παραδείγματος χάριν που ήμουν στην Ηλία, η θερμοκρασία ήταν στους 30 βαθμούς που για τέλος Οκτωβρίου είναι μια θερμοκρασία η οποία δεν είναι φυσιολογική.

Σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα, πολλά δέντρα έχουν ανθίσει. Έχουν ξεγελαστεί. Οπότε δεν έχουμε μια απλή αλλαγή του καιρού ή μια κλιματική κρίση, έχουμε προχωρήσει στην πλήρη κατάρρευση του συστήματος.

Ρίχνετε βάρος στη βιολογική γεωργία και λέτε πως είναι η πιο ανθεκτική στις κλιματικές αλλαγές. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που την καθιστούν τόσο ανθεκτική σε αυτές τις ραγδαίες κλιματικές αλλαγές που συντελούνται;

Η βιολογική γεωργία είναι κατά τη γνώμη μου και κατά τη γνώμη και πολλών επιστημόνων μονόδρομος.

Ο πρώτος παράγοντας είναι πως πρόκειται για μια γεωργία με χαμηλές εισροές και πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, δεν είναι δηλαδή ενεργοβόρα, σε αντίθεση με τη συμβατική γεωργία που είναι πολύ ενεργοβόρα.

Τα λιπάσματα πχ, απαιτούν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου ενώ χρειάζεται και πολύ ενέργεια για τις εξορύξεις προκειμένου να δημιουργηθούν κάποια λιπάσματα.

Η βιολογική λοιπόν γεωργία, είναι μια γεωργία που γλιτώνει αυτή την ενέργεια, άραγε συνεισφέρει λιγότερο στο διοξείδιο του άνθρακα και στην κατανάλωση ενέργειας.

Ο δεύτερος παράγοντας είναι ακόμα πιο σημαντικός και αφορά τις πρακτικές που εφαρμόζει η βιολογική γεωργία, που προστατεύουν το έδαφος και το περιβάλλον.

Για παράδειγμα μια πάρα πολύ συνηθισμένη πρακτική στη βιολογική γεωργία και γενικά στην αειφόρο γεωργία, που δηλαδή σέβεται το περιβάλλον και τον άνθρωπο, είναι η ‘’χλωρή λίπανση’’.

Στη χλωρή λίπανση, διαλέγουμε κουκιά, μπιζέλια ή άλλο ψυχανθές και όταν είναι πάνω στην ανθοφορία τους, τα ενσωματώνουμε στο έδαφος. Τα φυτά αυτά, έχουν την ικανότητα να παίρνουν το άζωτο από την ατμόσφαιρα και να το μεταφέρουν στις ρίζες τους με κάποιους μικροοργανισμούς που συνδέονται.

Τι πετυχαίνει η πρακτική της χλωρής λίπανσης;

Πρώτα απ’ όλα η Ελλάδα γλιτώνει τα ενεργοβόρα αζωτούχα λιπάσματα, που κατασκευάζονται κατά κόρον από τις χώρες – παραγωγούς φυσικού αερίου και τα περισσότερα τα εισάγουμε από τη Ρωσία.

Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι, πως με αυτή την πρακτική πετυχαίνουμε φυτοκάλυψη, δηλαδή τα χωράφια έχουν πρασινάδα, γρασίδι, τις εποχές από τον Νοέμβριο γιατί τότε τα φυτεύουμε, μέχρι και το Μάιο που τα γυρίζουμε, τα ενσωματώνουμε στο έδαφος. Καθώς το έδαφος είναι καλυμμένο, δεν έχουμε προβλήματα από βροχοπτώσεις που μπορούν να προκαλέσουν διάβρωση των εδαφών και άλλα φαινόμενα. Το έδαφος κρατιέται από την βλάστηση που έχουμε βάλει.

Επίσης, τα φυτά αυτά κάνουν πιο αφράτο το έδαφος. Όταν τα γυρίσουμε και τα ενσωματώσουμε στο χωράφι μας, πετυχαίνουμε να αυξήσουμε την οργανική ουσία του εδάφους, που τόσο πολύ λείπει από τα εδάφη τα ελληνικά.

Αυξάνοντας την οργανική ουσία, κρατάει περισσότερο τα νερά της βροχής έχει δηλαδή τη δυνατότητα να λειτουργήσει λίγο σαν σφουγγάρι κρατώντας νερό στα βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Ένα από τα θέματα που δημιουργεί η κλιματική κατάρρευση είναι ότι όπως και στη Θεσσαλία, 20 ημέρες πριν τον ‘’Ντάνιελ’’ ο υδροφόρος ορίζοντας ήταν άδειος δηλαδή οι άνθρωποι δεν είχαν νερό να ποτίσουν.

Εδώ πετυχαίνουμε το χώμα να γίνεται πιο αφράτο και μπορεί το νερό ως ένα βαθμό να απορροφήσει και να πάει στα βαθύτερα στρώματα. Οπότε έχουμε αποθέματα νερού για τις καλλιέργειές μας.

Επιπλέον αυτή η οργανική ουσία λειτουργεί λίγο και σαν κλιματιστικό, δηλαδή το καλοκαίρι κρατά το έδαφος πιο δροσερό και το χειμώνα πιο ζεστό.