Μύθοι και αλήθειες για τους λαγοκέφαλους: Εξηγεί ο θαλάσσιος βιολόγος, Χρήστος Τακλής
«Οι λαγοκέφαλοι φαίνονται ήρεμα ψάρια, αλλά όταν κάποιος τα πλησιάσει πολύ κοντά, μπορεί να επιτεθούν χωρίς λόγο. Τα δόντια τους κόβουν μέχρι και μεταλλικά κουτάκια μπύρας ή αναψυκτικών και μπορούν να προκαλέσουν πολλά δερματικά προβλήματα», λέει στο CNN Greece o Διαχειριστής του Ελληνικού Παρατηρίου Βιοποικιλότητας και Θαλάσσιος Βιολόγος, Χρήστος Τακλής.
Με αφορμή το δάγκωμα από λαγοκέφαλο (Lagocephalus sceleratus) που δέχτηκε μία λουόμενη στο Μαράθι Χανίων -ευτυχώς – χωρίς να τραυματιστεί σοβαρά, αφού τη δάγκωσε ελαφρά πάνω από το μαγιό, αφήνοντάς της μόνο μία μελανιά, ο κ. Τακλής εξηγεί ότι «αν κάποιος λαγοκέφαλος επιτεθεί σε κάποιο δάχτυλο του χεριού ή του ποδιού μας, θα μπορούσαμε να χάσουμε αυτό το μέλος από το σώμα μας. Βεβαίως πάντα εξαρτάται από το μέγεθος του λαγοκέφαλου και πόσο επιθετικό θα είναι εκείνη την στιγμή».
Επισημαίνει ότι «υπάρχουν περισσότερα από 300 ξενικά θαλάσσια είδη στις ελληνικές θάλασσες, με τον λαγοκέφαλο να τον συναντάμε σε όλη την Ελλάδα αλλά κυρίως στην Κρήτη, όπου σημειώθηκε το περιστατικό, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και ως γνωστόν, το είδος αυτό, προτιμάει τα ζεστά νερά».
«Τον λαγοκέφαλο μπορούμε να τον βρούμε στα ρηχά ακόμα και εκεί που βάζουμε το πόδι μας στο νερό. Ο λαγοκέφαλος εντοπίζεται κυρίως στη νότια Ελλάδα, όπως για παράδειγμα στην Κρήτη, αφού τα νερά είναι αρκετά ζεστά», επισημαίνει ο ίδιος.
Προσθέτει ότι δεν επιτρέπεται η κατανάλωσή του από τον άνθρωπο γιατί έχει θανατηφόρες τοξίνες.
«Οι λαγοκέφαλοι έχουν στο δέρμα και το κρέας τους διάφορες θανατηφόρες -για τον άνθρωπο- τοξίνες και για αυτό δεν επιτρέπεται να καταναλωθεί γιατί μπορεί να επιφέρει ακόμα και το θάνατο. Επίσης, το Λεονταρόψαρο (Pterois spp.) είναι δηλητηριώδες είδος και η επαφή με τον άνθρωπο μπορεί να είναι πολύ επώδυνη έως και θανατηφόρα», λέει ο κ. Τακλής.
Περισσότερα από χίλια είδη στη Μεσόγειο
Στη Μεσόγειο εντοπίζονται τουλάχιστον 1.000 θαλάσσια ξενικά είδη εκ των οποίων περισσότερα από 300 έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα. Από αυτά αρκετά θεωρούνται χωροκατακτητικά (εισβολικά) και προκαλούν σημαντικά οικολογικά προβλήματα, όπως ο εκτοπισμός αυτόχθονων ειδών, η απώλεια γονότυπων, η αλλαγή της δομής των αυτόχθονων κοινοτήτων, η αλλαγή των τροφικών πλεγμάτων κ.α. Παράλληλα, έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία, καθώς επηρεάζουν κυρίως την αλιεία και τον τουρισμό.
«Η Ε.Ε. έχει υπολογίσει το οικονομικό αποτύπωμα των εισβολικών ειδών στα 12 δισ. ευρώ ετησίως», επισημαίνει ο ειδικός.
Tα έξι είδη λαγοκέφαλου στις ελληνικές θάλασσες
Στις ελληνικές θάλασσες υπάρχουν έξι καταγεγραμμένα είδη λαγοκέφαλου. Το είδος αυτό έρχεται από τον ινδικό ωκεανό και τη Διώρυγα του Σουέζ, δεν έχει πολλούς θηρευτές, εκτός από τη ζαργάνα, τον ξιφία, τον καρχαρία και κάποια πελαγικά είδη που τρώνε μόνο τα νεογέννητά του.
«Επιτίθεται στα πάντα. Τον συναντάμε και στα ρηχά νερά, σε παραλίες με πολυκοσμία ή λιμανάκια. Αλλά επειδή προτιμάει τα ζεστά νερά τον εντοπίζουμε πιο συχνά στην Νότια Ελλάδα (π.χ. Κρήτη). Πλέον έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ελληνικές θάλασσες, (το Αιγαίο και το Ιόνιο)», αναφέρει ο κ. Τακλής.
Τα είδη λαγοκέφαλου που έχουμε στην Ελλάδα είναι τα εξής:
1. Κοινός Λαγοκέφαλος (Lagocephalus lagocephalus)
2. Λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus)
3. Καστανόραχος Λαγοκέφαλος (Lagocephalus spadiceus)
4. Λαγοκέφαλος του Σουέζ (Lagocephalus suezensis)
5. Νανολαγοκέφαλος (Torquigener flavimaculosus)
6. Βραχυκέφαλος τετραόδοντας (Sphoeroides pachygaster)
Δείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Το λεοντόψαρο
Και ενώ ο λαγοκέφαλος είναι ένα ξενικό είδος που δεν επιτρέπεται η κατανάλωσή του, αντιθέτως, το λεοντόψαρο μπορεί να καταναλωθεί αρκεί να καθαριστούν προσεκτικά τα αγκάθια του αφού έχουν δηλητήριο.
«Κάποια είδη όπως το Μπαρμπούνι του Σουέζ μπορεί να καταναλωθεί χωρίς πρόβλημα, Το λεοντόψαρο μπορεί να καταναλωθεί άφοβα αρκεί να προσέχει κάποιος όταν το καθαρίζει γιατί έχει δηλητήριο στα αγκάθια του», τονίζει ο ίδιος.
Τέλος, αναφέρει ότι αν τα ξενικά είδη δεν έχουν κάποιο είδος δηλητήριου ή νευροτοξίνης στο δέρμα τους ή στο κρέας τους, τότε μπορούν να καταναλωθούν με προσοχή. «Αν όμως έχουν και καταναλωθούν, τότε μπορεί να οδηγήσει στο νοσοκομείο ή ακόμα και στο θάνατο εκείνους που θα τα καταναλώσουν».