DW: Το περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος των πυρκαγιών

Δεν είναι παρά μόνο λίγα εικοσιτετράωρα πριν όταν ο φωτογραφικός φακός κατέγραφε τουρίστες και τουρίστριες στη Ρόδο ή αντίστοιχα στην Σικελία να εκκενώνουν ξενοδοχεία και να μεταβαίνουν σε ασφαλείς προορισμούς δια θαλάσσης, με αποτέλεσμα να γεννηθεί το ερώτημα εάν, τελικά, η Μεσόγειος θα εξακολουθεί να παραμείνει δημοφιλής προορισμός διακοπών.

Όπου υπάρχει φωτιά, πέφτει το Α.Ε.Π.

«Όπου υπάρχει πυρκαγιά, το Α.Ε.Π. πέφτει. Τα στοιχεία της αγοράς εργασίας για τον τομέα του τουρισμού δείχνουν ότι μετά τις πυρκαγιές οι απασχολούμενοι μειώθηκαν», δηλώνει η ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, Σάρα Μάιερ.

Η βοήθεια που προσφέρεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις πυρόπληκτες χώρες είναι βραχυπρόθεσμη. Στην Ελλάδα, περισσότεροι από 500 πυροσβέστες από άλλες χώρες έδωσαν μάχη με τις φλόγες και η Ε.Ε. έστειλε εννέα επιπλέον πυροσβεστικά αεροπλάνα, όπως προβλέπεται από τον τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης.

Η παροχή βοήθειας για την επόμενη ημέρα των πυρκαγιών, για την ανοικοδόμηση, δύνανται να αξιοποιηθούν χρήματα από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ε.Ε., όμως αυτό χρήζει έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Θα επηρεαστεί ο τουρισμός στη νότια Ευρώπη;

Ο τουρισμός στην Ελλάδα αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας, καθώς συμβάλλει με τουλάχιστον 20% στο Α.Ε.Π. Η Ισπανία και η Ιταλία ακολουθούν με 12% και 9% αντίστοιχα.

Τα κύματα καύσωνα που έπληξαν τις χώρες του Νότου τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς και οι δασικές πυρκαγιές θα μπορούσαν να κλονίσουν την ελκυστικότητά της Μεσογείου ως ταξιδιωτικού προορισμού, γεγονός που θα έβλαπτε την οικονομία, όπως προειδοποίησε σε έκθεσή του ο οίκος αξιολόγησης Moody's.

Οι προβλέψεις που βασίζονται σε κλιματικά μοντέλα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι παράκτιες περιοχές θα έχουν σημαντικές απώλειες από την αύξηση της θερμοκρασίας, ενώ οι βορειότερες χώρες θα μπορούσαν να καταστούν πιο ελκυστικές.

Ακόμη, όμως, και αν τα κλιματικά μοντέλα προβλέπουν καύσωνα, ξηρασία και πυρκαγιές, «ο τουρισμός στην περιοχή της Μεσογείου δεν θα καταρρεύσει από τη μια μέρα στην άλλη», αναφέρει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Χαρτς σε συνέντευξή του στο ZDF, εκτιμώντας ότι οι περίοδοι στις οποίες πραγματοποιούν τα ταξίδια τους οι επισκέπτες θα μπορούσαν να διαφοροποιηθούν, με τους ταξιδιώτες να προτιμούν να μεταβούν στη Μεσόγειο την άνοιξη ή το φθινόπωρο.

«Οι δασικές πυρκαγιές και άλλα ακραία φαινόμενα γίνονται αντιληπτά από τους ανθρώπους ως ένα ενιαίο περιφερειακό γεγονός και δεν αποτελούν εμπόδιο, οι άνθρωποι ξεχνούν πολύ εύκολα για να συμβεί κάτι τέτοιο», συμπληρώνει ο Πέτρο Μπεριτέλι από το Κέντρο Έρευνας για τον Τουρισμό και τις Μεταφορές του Πανεπιστημίου του Σαν Γκάλεν στην DW.

Προορισμοί όπως το Ντουμπάι και το Λας Βέγκας δείχνουν επίσης ότι η ακραία ζέστη δεν αποτελεί πάντοτε αποτρεπτικό παράγοντα.

Προσεγγίσεις πυροπροστασίας

Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Κέντρου Παρακολούθησης Πυρκαγιών (GFMC) στο Φράιμπουργκ, Γιόχαν Γκόλνταμερ, από την πλευρά του υπογραμμίζει πως «πάρα πολλές εκτάσεις παραμένουν σε αγρανάπαυση λόγω της αστικοποίησης και εάν αυτή η τάση ενισχυθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία συνοδεύεται από ξηρασία και καύσωνες, τότε είναι βέβαιο πως θα ξεσπάσουν πυρκαγιές».

Μακροπρόθεσμα, ο τουρισμός «πρέπει να γίνει πιο ήπιος και, ιδανικά, πιο συμμετοχικός. Αντί για μαζικό τουρισμό, αντιπροτείνει πως θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ιδέες, σύμφωνα με τις οποίες οι ταξιδιώτες θα βοηθούσαν στους ελληνικούς ελαιώνες ή στην αμπελουργία, για παράδειγμα», προσθέτει ο ίδιος.

Ο Γκόλνταμερ, ο οποίος παρουσίασε σχετική έκθεσή στην ελληνική κυβέρνηση μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Εύβοια το 2021, που μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει, μια μακροπρόθεσμη αντίληψη για την αξιοποίηση της γης, υπογραμμίζοντας τη σπουδαιότητα της πρόληψη και της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η Πορτογαλία, η οποία μετά τις καταστροφικές δασικές πυρκαγιές του 2017, απαγόρευσε την αναφύτευση ευκαλύπτων - καθώς τα δάση ευκαλύπτων, μόλις πάρουν φωτιά, καίγονται ολοσχερώς - και έδωσε έμφαση στην πρόληψη. Έτσι, την περασμένη εβδομάδα, η Λισαβόνα μπορεί να βρέθηκε αντιμέτωπη με πυρκαγιές, όμως, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι πυρκαγιές εκεί ήταν πιο ήπιες απ' ότι στις άλλες μεσογειακές χώρες.